بامدادجنوب- الهام بهروزی:
«فرهنگ» مقوله‌ای است که اساس و بنیاد یک جامعه را تشکیل می‌دهد. در حقیقت اگر فرهنگ وجود نداشت، بدون‌شک روابط اجتماعی و بسیاری از مناسبات انسانی با مشکل روبه‌رو می‌شد. بنابراین فرهنگ روح و جان جامعه بشری را تشکیل می‌دهد. با مختصری تامل در می‌یابیم که از دیرباز هر کدام از سرزمین‌ها فرهنگ خاص خودشان را داشته‌اند و بعدها همین سرزمین‌ها به‌دلیل ارتباط با دیگر کشورها برخی از ارزش‌ها و خرده‌فرهنگ‌های آن جوامع را می‌گرفتند و کم‌کم این خرده‌فرهنگ‌ها درون فرهنگ مادری این سرزمین‌ها نهادینه می‌شده است و همین مساله باعث شده که امروزه بسیاری از کشورهای جهان در برخی از عرصه‌ها دارای اشتراکات فرهنگی باشند.
فرهنگ در هر جامعه حکم نبض آن را دارد که اگر دچار اختلال بشود، سلامت آن جامعه به‌خطر می‌افتد. بنابراین وقتی می‌خواهند جامعه‌ای را از نظر اخلاقی تضعیف کنند، دست روی فرهنگ آن می‌گذارند و کم‌کم ارزش‌های اصیل آن را محو و ضدارزش‌ها را ارزش جلوه می‌دهند. ایران که همواره به فرهنگ و تمدن اصیل خود در سراسر جهان می‌بالد و می‌درخشد، اکنون در عرصه فرهنگی دچار نوعی رخوت و سستی شده است، چیزی که در اثر سهل‌انگاری و بی‌‌درایتی متولیان فرهنگی در سال‌ها پیش اتفاق افتاده و متاسفانه ما را دچار ولنگاری فرهنگی در برخی از حوزه‌ها کرده است. امروزه در سطح جامعه با پوشش‌ها و رفتارهای غیرمعمول و نامتعارف مواجه می‌شویم که هیچ تناسبی با معیارهای ارزشی جامعه ایرانی-اسلامی ما ندارد. متاسفانه شاید خیلی دیر به این حقیقت تلخ پی برده‌ایم که چقدر نسل امروز ما از نظر فرهنگی اسیر بی‌هویتی شده است اما از همین‌جا هم می‌توان پیشگیری کرد و روند درمانی را برای بهبود وضعیت فرهنگی جامعه در پیش گرفت. متاسفانه دلایل بسیاری هم در این بی‌هویتی و ولنگاری دخیل است که یکی از آنها ورود ماهواره به خانه‌هاست، پدیده‌ای که در مدت کوتاهی انقلابی در باورها، طرز فکر، نوع پوشش به‌ویژه بانوان، سبک زندگی و... ایجاد کرده و شوربختانه اینک اثر سوء آن را به‌وضوح در اجتماع می‌بینیم. این رسانه نوعی فرهنگ را دارد به جامعه تزریق می‌کند که برای خیلی از افراد به‌ویژه نسل جوان از جاذبه بالایی برخوردار است و فرهنگی که نمی‌توان منشأ مشخصی برای آن قائل شد و روزبه‌روز هم دارد در میان فرهنگ ارزشمند و ریشه‌دار ایرانی ریشه می‌دواند و حل می‌شود و به‌شدت نسل امروز ما را دچار آسیب‌های روحی روانی و جسمی کرده است که متاسفانه پای بسیاری از این آسیب‌ها ناخواسته به حریم همه زندگی‌ها وارد شده است و پیر و جوان هم نمی‌کند اما باید چه کنیم که این ولنگاری فرهنگی که دغدغه اصلی ما شده‌است، از سیمای جامعه زدوده شود. مساله‌ای که واقعا بغرنج است و دردآور. آیت‌الله خامنه‌ای در دیداری که نمایندگان مجلس با وی داشتند، فرمودند که «در موضوع فرهنگ نوعی ولنگاری و بی‌اهتمامی در دستگاه‌های فرهنگی به چشم می‌خورد، زیرا در تولید کالای فرهنگی مفید و جلوگیری از تولید کالای فرهنگی مضرّ، کوتاهی‌هایی انجام می‌شود».
این ولنگاری فرهنگی در پشت خود آسیب‌های اجتماعی بیشماری را به خانواده‌ها و جامعه تزریق کرده که مهم‌ترین آنها «طلاق» و «شیوع روابط جنسی نامشروع» است. آسیب‌هایی که اگر کنترل نشود، بدون‌شک شیرازه جامعه را هم از جدا می‌کند. به همین منظور متولیان فرهنگی در دولت تدبیر و امید به این نتیجه رسیدند که حال فرهنگ زمانی خوب می‌شود که ما زیرساخت‌های فرهنگی را ترمیم و تقویت کنیم. در این دولت تصمیم گرفته شد که کم‌کم میراث فرهنگی و داشته‌های باارزش ملی خود را که سال‌هاست به فراموشی سپرده شده‌اند، احیا شوند و بودجه‌های فرهنگی هم افزایش بیابد البته نباید فراموش کنیم که کارهای فرهنگی همچون نهالی است که در درازمدت جواب می‌دهد. بنابراین در این زمینه باید با طمانینه پیش برویم. خوشبختانه در حال حاضر حرکت‌های خوبی آغاز شده است که در فرهنگ‌سازی بسیاری از ارزش‌ها موثر هستند، مثل طرح پایتخت کتاب ایران که نقش بسزایی را در تشویق افراد به سوی کتاب دارد، چراکه در جامعه کتابخوان آسیب‌های اجتماعی کاهش می‌یابد و... اما در اینجا نقش آموزش و پرورش به‌عنوان نهاد تربیت‌کننده سرمایه‌های بشری در فرهنگ‌سازی بسیاری از ارزش‌ها بر هیچ‌کس پوشیده نیست و می‌طلبد که این نهاد دولتی از همان سال‌های نخستین مهارت‌های یک زندگی سالم و صحیح را در کودکان درونی کند و البته این رسالت بسیاری عظیمی است که این نهاد به‌تنهایی نمی‌تواند از عهده آن برآید، بنابراین ضرورت دارد که تمام ارگان‌هایی که با قشر کودک و نوجوان در ارتباط هستند در کنار آموزش و پرورش قرار بگیرند و بجد در رشد و بالندگی فرهنگ جامعه اهتمام بورزند و آسیب‌هایی که چه در خارج مدرسه و چه در درون آن، این قشر را تهدید می‌کند، شناسایی و ریشه‌کن کند. در این میان، دستگاه‌های فرهنگی به‌عنوان متولیان فرهنگ در جامعه نیز سهم چشمگیری در فرهنگ‌سازی دارند که اگر همه این ارگان‌ها در کنار دستگاه‌های نظارتی و امنیتی، وظایف خود را در این زمینه به‌نحو مطلوبی انجام بدهند، چه بسا خیلی زود این ولنگاری فرهنگی از جامعه ریشه‌کن شود.
در همین ارتباط، روز گذشته دومین نشست شورای فرهنگ عمومی استان بوشهر با حضور غلامعلی صفایی‌بوشهری نماینده ولی‌فقیه و امام جمعه بوشهر و رئیس شورای فرهنگ عمومی، حمیده ماحوزی مدیرکل اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی استان بوشهر (دبیر شورای فرهنگ عمومی)، ناصر کرمی مدیرکل آموزش و پرورش و دیگر مدیران و روسای استانی در سالن اجتماعات خانه معلم بوشهر به میزبانی اداره‌کل آموزش و پرورش استان بوشهر برگزار شد. این نشست که به‌مناسبت بزرگداشت روز و هفته معلم و با موضوع نقش آموزش و پرورش در کاهش آسیب‌های اجتماعی و فرهنگ‌سازی در جامعه برگزار شد، چندین غایب داشت که متاسفانه این غایبان را استاندار و معاونان وی تشکیل می‌دادند و از آنجایی که استاندار نائب‌رئیس شورای فرهنگ عمومی استان هم به‌شمار می‌رود، انتظار می‌رفت که در این نشست حضور می‌یافت، هرچند سالاری خود بارها با رفتارهای گاه اعجاب‌برانگیزش ارزش‌ها را نادیده گرفته است که از جمله این رفتارهای عجیب و غریب وی که قانون را هم زیر سوال می‌برد، می‌توان به راه ندادن چندین مدیر به جلسه پشین این شورا در هفته گذشته اشاره کرد که در سالن کوثر استانداری برگزار شد. این در حالی است که امیدوار بودیم با توجه به این‌که انتخابات ریاست‌جمهوری در پیش است، نماینده ارشد دولت در استان رفتاری معقولانه‌تر از خود به نمایش بگذارد اما زهی خیال باطل... . بگذریم.
در آغاز این نشست، حمیده ماحوزی مدیرکل اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی استان بوشهر به‌عنوان دبیر شورای فرهنگ عمومی استان ضمن خوشامدگویی به مدیران کل ادارات استان، اعیاد شعبانیه و روز کارگر و معلم را تبریک گفت و اعلام کرد که دومین نشست شورای فرهنگ عمومی استان بوشهر به میزبانی اداره‌کل آموزش و پرورش استان بوشهر به‌مناسبت بزرگداشت روز معلم برگزار می‌شود و بعد از آن از آیت‌الله صفایی‌بوشهری رئیس شورای فرهنگ عمومی دعوت کرد تا به ایراد سخن بپردازد.
نماینده ولی‌فقیه در استان و امام جمعه بوشهر در این نشست تاکید کرد که نهادینه کردن تحصیل به شیوه نخبگانی برای تربیت دانشمندان بزرگ و تولید علم و محصولات دانش‌بنیان ضروری است.
آیت‌الله غلامعلی صفایی‌بوشهری در ادامه با تاکید بر این‌که موضوع نشست امروز پرداختن به موضوع علم و فناوری و نقش معلم و استاد در این خصوص است، گفت: حوزه علم و فناوری از مهم‌ترین عوامل پیشرفت و تمدن‌زایی است، به‌طوری که اگر به این مقوله توجه کافی نشود، پیشرفت دچار ایستایی می‌شود.
وی با بیان این‌که در این ارتباط توسعه زیرساخت‌ها در آموزش و پرورش و مراکز آموزش عالی با تجهیزاتی استاندارد و ایجاد فضایی مناسب برای جذب جوانان به سمت فراگیری تحصیلات عالیه با نگاه تولید علم ضروری است، تاکید کرد: با توجه به وسعت کاری مراکز آموزشی، آموزش و پرورش و آموزش عالی به تنهایی امکان استانداردسازی و توسعه تجهیزات مورد‌نیاز برای آنها ممکن نیست. به همین دلیل همه ظرفیت‌ها (چه رسمی و چه غیررسمی مثل مجمع خیرین مدرسه‌ساز) موجود در استان باید به یاری آموزش و پرورش و مراکز آموزش عالی هدایت شوند.
آیت‌الله صفایی‌بوشهری درباره جامعه فرهنگی استان بوشهر هم گفت: معلمان این استان از بهترین استادان کشور در طول تاریخ هستند و مدرسه سعادت نماد حضور دین در کنار علم است. بنابراین ضروری است که از معلمان بازنشسته و پیشکسوت به‌واسطه زحمات بی‌دریغشان تقدیر شود، حتی آنهایی که در اکنون در قید حیات نیستند.
نماینده ولی‌فقیه و امام جمعه بوشهر همچنین با اشاره به این‌که فرهنگ مردم استان بوشهر بر اساس مبانی دینی (قرآن و عترت) است و این فضای اخلاقی محصول تلاش بزرگانی است که یک عمر با دین و دیانت زندگی کردند، یادآور شد: در این ارتباط حفظ و ارتقای فضای فرهنگی، دینی و انقلابی استان ضروری است.
صفایی‌بوشهری با اشاره به آمدن فصل تابستان و نزدیک شدن به فضای انتخاباتی بر ساماندهی سواحل تاکید کرد و گفت: با تامین امکانات لازم در سواحل مردم می‌توانند از این ظرفیت خدادادی در فضایی پر از فرهنگ استفاده کنند.
وی همچنین در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به آسیب‌های اجتماعی در بخش دانش‌آموزی، افزود: امروز طلاق و فضای مجازی از مشکلات مطرح دانش‌آموزان استان است. منشأ 50 درصد طلاق‌ها در استان بوشهر مشکلات اقتصادی است که باید به‌صورت جدی مورد توجه قرار گیرد و خانواده‌هایی که به‌خاطر شرایط اقتصادی در حال طلاق هستند، شناسایی شوند و مورد حمایت قرار بگیرند. برای حل مساله طلاق علاوه بر کمک خیران باید تزریق اشتغال در استان شود و به مساله طلاق و پیشگیری از آن باید با نگاه فرهنگی نگریسته شود.
امام جمعه بوشهر در پایان خاطرنشان کرد: دانش‌آموزان امروز مورد تهاجم جهان استکبار قرار دارند و برای حفظ این سرمایه‌های اجتماعی باید به آموزش و پرورش و مراکز آموزش عالی کمک کرد.
مدیرکل آموزش و پرورش استان بوشهر هم در این نشست ضمن تبریک اعیاد شعبانیه و روزهای پاسدار، جانباز، کارگر و معلم گفت: هفته معلم یادآور استاد شهید مرتضی مطهری است که آثار ماندگاری از وی برای ما بر جای مانده است و امیدوارم که معلمان با بهره‌گیری از این آثار ارزشمند در زمینه تعیلم و تربیت دانش‌آموزان موثر ظاهر شوند.
ناصر کرمی در ادامه بابیان این‌که اداره‌کل آموزش و پرورش برای حفظ دانش‌آموزان به‌عنوان سرمایه‌های اجتماعی از آسیب‌های مختلف برنامه‌های متنوعی پیش‌بینی و اجرائی کرده است، افزود: دانش‌آموزان بزرگ‌ترین سرمایه‌های آینده هستند. متاسفانه بیشتر آسیب‌های اجتماعی که آنها را تهدید می‌ند، در بیرون مدارس وجود دارند اما عواقب آن دامنگیر آموزش و پرورش شده است.
وی با تاکید بر این‌که پیشگیری مقدم بر درمان است، تصریح کرد: ایجاد نهضت فرهنگی برای پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی از ضرورت‌هایی است که باید مورد توجه مسوولان و جامعه قرار گیرد. ما هم در این خصوص طرح‌های متعددی را در سطح مدارس اجرائی کرده‌ایم که از جمله آنها می‌توان به طرح مدرسه عاری از خطر، طرح مدرسه مراقب آموزش‌محور، طرح مقابله با رفتارهای پرخطر و... اشاره کرد.
در پایان این نشست برخی از اعضای شورای فرهنگ عمومی به اظهار نظر در خصوص آسیب‌های اجتماعی و برنامه‌هایی که در این زمینه از سوی ارگان متبوع آنها اجرائی شده است، پرداختند و همچنین در پایان تصمیم‌گیری شد که از این پس همه ارگان‌ها در زمینه فرهنگ‌سازی ارزش‌ها و پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی به‌نحو تاثیرگذارتری ظاهر شوند.
لینک کوتاه:
گزارش خطا
پسندها: ۰
نظرات بینندگان