
بامداد جنوب:
تامین اشتغال برای مردم همواره یکی از بزرگترین چالشها برای دولتها و سیاستمداران مختلف بوده است، با این حال، این مهم در عصر کنونی که رشد جمعیت با سرعت بالایی در حال افزایش است، از اهمیت بیشتری برخوردار شده است. کشور ما نیز در سالهای اخیر از این قاعده مستثنی نبوده و رشد تقاضا برای نیروی کار و عرضه آن هیچ سنخیتی با یکدیگر نداشته است. در این خصوص، نگاهی به آمارهای اقتصادی مرکز آمار ایران در مورد بازار کار و اشتغال کشور نشان میدهد که باوجود اعلام آمار بیکاری حدود 12 درصدی، تعداد نیروهای فعال و غیرفعال کشور تقریبا با هم مساوی است.
مرکز آمار ایران اعلام کرد که تقریبا نیمی از جامعه ایران با وجود داشتن توانایی، کار نمیکنند. بهطور تقریبی 5/39 میلیون نفر در مقابل جمعیت حدود 80 میلیونی کشور بهدلایل متفاوت در تولید ناخالص داخلی نقشی ندارند.
در نتایج سرشماری از نیروی کار سال 1395 که از سوی مرکز آمار ایران انتشار یافته است، از 39 میلیون و 593 هزار و 622 نفری که در جامعه در سال 1395 غیر فعال بودند، 20 میلیون و 42 هزار و 429 نفر بهعلت مسوولیتهای شخصی و خانوادگی تمایلی به پذیرش شغل ندارند. علاوه بر این، 11 میلیون و 559 هزار و 492 نفر بهدلیل اشتغال به تحصیل یا آموزش شاغل نیستند. بر اساس این گزارش، همچنین سه میلیون و 123 هزار و 241 نفر از افرادی که شغلی احراز نکردهاند، اعلام کردهاند که بینیاز از انجام کار هستند.
آمارها نشان میدهد که بهطور تقریبی نیمی از جامعه ایران با وجود داشتن توانایی بهدلایل متفاوت در تولید ناخالص داخلی نقشی ندارند. از سوی دیگر بیش از 5/11 میلیون نفر در حال تحصیل هستند که پس از طی دوران یادشده وارد بازار کار کشور خواهند شد. همچنین 6/74 درصد از جمعیت غیر فعال در مناطق شهری کشور و 4/25 درصد در مناطق روستایی زندگی میکنند.
مسوولیتهای شخصی و اشتغال به تحصیل در مناطق شهری و روستایی بیشترین سهم را در غیر فعال بودن مردم ایران دارد؛ همچنین بیش از 500 هزار نفر اعلام کردهاند که از جستوجوی شغل دلسرد و ناامید شدهاند.
آمارهای مرکز آمار درخصوص وضعیت بازار کار کشور نشان میدهد که این بازار برای جذب نیرو مساعد نیست و هماکنون بیش از 1/3 میلیون نفر بیکار دارد. نرخ بیکاری در کشور 7/11 درصد است که این نرخ برای مردان و زنان بهترتیب 6/9 و 20 درصد است.
همچنین نرخ بیکاری جوانان 15 تا 24 ساله 3/27 درصد است که برای مردان جوان 1/22 و زنان جوان 1/46 درصد است. بازار کار ایران از سه بعد اساسی دچار مشکل است. از سویی فرصت اشتغال برای جوانان کم است و از سوی دیگر بازار کار فرصتهای شغلی برای حضور زنان ندارد و در نهایت خیل جمعیت بیکار کشور بهطور عام دانشآموخته دانشگاهی هستند .
همه این کژیها در حالی است که دانشگاههای کشور افراد را برای بازار کار آماده نمیکنند بهطوری که بسیاری از شاغلان تحصیل کرده در رشتههای تحصیلی غیر مرتبط کار میکنند.
نیمی از جمعیت کشور غیرفعال هستند در حالی که بازار کار نمیتواند نیروی کار متقاضی شغل را جذب کند. اگر بازار کار کشور مساعد بود بیتردید بخش مهمی از جمعیت غیر فعال میتوانستند وارد این بازار شوند و تردیدی نیست تا زمانی که تولیدی در کشور اتفاق نیفتد همواره شاهد این شرایط هستیم.