
بامداد جنوب:
دهمین دور از مذاکرات صلح سوری بهزودی برگزار میشود و تنها تفاوت این دور از مذاکرات صلح سوری با ادوار گذشته آن، این است که این مذاکرات نه در شهر آستانه قزاقستان که در شهر سوچی روسیه برگزار خواهد شد. گروههای معارض سوری نیز چندی پیش از آمادگی کامل خود برای مشارکت در این دور از مذاکرات صلح خبر داده و قرار است در آن شرکت کنند. این در حالی است که استفان دی میستورا فرستاده ویژه سازمان ملل متحد در امور سوریه نیز از در شهر سوچی حضور پیدا کرده تا بتواند در این دور از مذاکرات و گفتوگوهای صلح شرکت کند. نمایندگان هیات اعزامی از سوی دمشق نیز خود را برای مشارکت در مذاکرات و گفتوگوهای سیاسی به شهر سوچی رساندهاند.
ریاست هیات نمایندگی دمشق در این دور از مذاکرات همچون ادوار گذشته برعهده بشار الجعفری، نماینده دائم سوریه در سازمان ملل متحد است. اینکه نشست صلح سوریه در این دور نشست «آستانه» نام دارد اما در شهر سوچی برگزار میشود بدان معناست که قرار است در این دور از مذاکرات در امتداد سلسله مذاکرات شهر آستانه قزاقستان صورت پذیرد و بهنوعی مکمل مذاکرات گذشته در پایتخت قزاقستان باشد. بر هیچکس پوشیده نیست که مهمترین توافق حاصل شده از بطن مذاکرات آستانه، تشکیل «مناطق کاهش تنش» در سوریه بوده است، توافقی که تا به امروز تلاش زیادی برای حفظ آن انجام شده است. بر همین اساس، پر واضح است که یکی از محورهای اصلی و اساسی نشست صلح کنونی در شهر سوچی، مساله افزایش و گستردهتر کردن دامنه مناطق کاهش تنش است. بی شک، نمایندگان هیات اعزامی از سوی دمشق تمام تلاش خود را بهکار خواهند بست تا بتوانند دامنه مناطق کاهش تنش در سوریه را به شهر ادلب و مناطق واقع در اطراف آن برسانند، جایی که تروریستهای تکفیری جبهه النصره در آنجا مستقر هستند.
نکتهای که در این میان قابل تامل بهنظر میرسد، این است که در حال حاضر دولت دمشق در عرصه میدانی در مقایسه با گروههای مسلح معارض و همچنین گروههای تروریستیـتکفیری دست برتر را دارد و ابتکار عمل را در این عرصه به دست گرفته است، این همان چیزی است که موجبات خشم و عصبانیت معارضان را تاکنون بهدنبال داشته است. نظامیان ارتش سوریه تاکنون دستاوردهای زیادی را در محور جنوبی این کشور خلق کردهاند و این دستاورد بسیار بزرگ، برگ برنده هیات دمشق در مذاکرات آستانه است. پیشرویهای نیروهای سوری در نبرد با تروریستهای تکفیری تا جایی ادامه پیدا کرده است که طبق آخرین آمار و گزارشها، تاکنون بیش از ۹۰ درصد از مساحت درعا به کنترل کامل مقاومت درآمده است.
این در حالی است که تکفیریها و متحدان منطقهای و فرامنطقهای آنها از جمله ایالات متحده امریکا پیشبینی تحقق چنین پیروزی ارزشمندی را برای مقاومت سوریه نمیکردند. نیروهای مقاومت سوری با این دستاورد میدانی بزرگ خود، در عمل ثابت کردند که تهدیدات ایالات متحده مبنی بر لزوم پرهیز دولت دمشق از ورود به نبرد ضد تروریسم در محور جنوبی، پوچ و واهی بوده است. شهر درعا در مرزهای مشترک با اردن واقع شده و از این حیث بسیار حائزاهمیت است. تسلط ارتش سوریه بر شهر درعا موجب خواهد شد تمامیتحرکات تکفیریها در مرزهای مشترک سوریه و اردن خنثی شده و دیگر تهدیدی از سوی این مرزها متوجه سوریه نباشد. باید بهاین نکته توجه داشت که در سایه همکاری نکردن دولت اردن با دولتمردان دمشق، مرزهای اردن در سالهای گذشته شاهد بیشترین تردّد از سوی گروههای تروریستیـتکفیری بوده است. اهمیت دیگر درعا نزدیکی آن به دمشق است. فاصله کوتاه میان درعا و دمشق بهعنوان پایتخت سوریه موجب شده برقراری آرامش و ثبات در «درعا» بهمثابه آرامش و ثبات در دمشق تلقی شود. لذا درعا از این نظر نیز از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. علاوه بر شهر درعا، نظامیان ارتش سوریه موفق شدند در استان قنیطره نیز دستاوردهای بسیار زیادی خلق کنند. طبق آخرین اخبار و گزارشها، نظامیان ارتش سوریه تنها دو منطقه تا آزادی کامل قنیطره فاصله دارند و اگر بتوانند طی روزهای آینده این دو منطقه را نیز از لوث تروریستهای تکفیری پاکسازی کنند، دیگر پرونده تکفیریها در استان قنیطره برای همیشه بسته خواهد شد و آنها در این استان حرفی برای گفتن نخواهند داشت.
آنچه که مسلم است، آن است که ایالات متحده امریکا تحت هیچ شرایطی نمیخواهد مذاکرات صلح سوری در شهر سوچی به نتیجه برسد. امریکاییها بهدنبال آن هستند تا طرح خود مبنی بر ایجاد خودمختاری برای تروریستهای جبههالنصره در محور جنوبی سوریه را تکمیل کنند، طرحی که البته با پیشرویهای خیرهکننده مقاومت در محور جنوبی و دستاوردهای آن، بهنوعی در نطفه خفه شده و بهنظر نمیرسد به جایی منتهی شود. با تمامیآنچه که گفته شد، این دولتمردان دمشق هستند که در جریان مذاکرات صلح آستانه در شهر سوچی دست برتر را دارند و معارضان نمیتوانند همچون گذشته برای پذیرش راهکارهای هیات دمشق جهت برونرفت از بحران سوریه، پیش شرطهای عجیب و غریب مطرح سازند. این نکته را نیز باید در نظر گرفت که خاک سوریه رفته رفته در آستانه آزادسازی کامل قرار گرفته و اعلام پاکسازی کامل آن قریب الوقوع بهنظر میرسد. در حال حاضر ارتش سوریه برای آغاز عملیات نظامیگسترده در ادلب برنامهریزی میکند و اگر معارضان، فرصت مذاکرات صلح کنونی را غنیمت نشمرده و به یکه تازی خود ادامه دهند، دیری نخواهد پایید که عملیات گسترده مقاومت در ادلب نیز کلید زده خواهد شد. بهنظر میرسد که مذاکرات کنونی یکی از آخرین فرصتهای معارضان در سوریه باشد.