بامداد جنوب: «احتمال حذف ایران از فهرست کشورهای پیشرو در زمینه کنترل بیماری‌های غیر واگیر وجود دارد»، این هشداری است که رئیس جمعیت مبارزه با دخانیات بیان کرده و در عین حال نیز از افزایش نیافتن مالیات بر دخانیات در برنامه ششم گلایه کرده است.
کاهش محسوس مصرف دخانیات در کشور تا سال ۲۰۲۵، یکی از بندهای سند ملی پیشگیری و مبارزه با بیماری‌های غیر واگیر است که سال ۹۳ به امضای وزارتخانه‌های مربوطه در دولت یازدهم رسید. در همین راستا، سال گذشته تلاش شد که مالیات بر دخانیات افزایش یابد و دولت نیز در دستیابی به این هدف خود، موفق شد اما با توجه به اظهارات مسوولان وزارت بهداشت، درآمد حاصل از مالیات در سال ۹۵ طبق مصوبه‌ای که وجود داشت، به وزارت بهداشت نمی‌آمد بلکه به خزانه عمومی دولت می‌رفت و برای کل هزینه‌ها بود.
طبق ماده ۸ قانون جامع کنترل و مبارزه ملی با دخانیات، باید هر ساله از طریق افزایش مالیات، قیمت فرآورده‌های دخانی به میزان ۱۰ درصد افزایش یابد، این در حالی است که امسال مالیات هر پاکت سیگار تولید داخل ۱۰ درصد و سیگار وارداتی ۴۰ درصد تعیین شد، در صورتی که سال گذشته این رقم برای سیگار تولید داخل ۲۰ درصد و برای سیگار وارداتی ۴۰ درصد بود.
با توجه به اقدام اخیر مجلس شورای اسلامی درباره مالیات بر دخانیات که افزایشی را مد نظر ندارد، چندی پیش جمعی از سازمان‌های مردم‌نهاد فعال در حوزه سلامت، با ارسال نامه‌ای به رئیس مجلس، در خواست اصلاح ماده ۸۸ قانون برنامه ششم توسعه و بند (د) تبصره ۷ قانون بودجه سال ۹۶ مبنی بر افزایش سالیانه مالیات بر مواد دخانی بر اساس نرخ خرده‌فروشی را داشتند. این سازمان‌ها، افزایش مالیات را مهم‌ترین اقدام برای کاهش مصرف دخانیات و هم راستا با سایر کشورهای جهان و منطقه و همچنین در چارچوب قانون جامع کنترل دخانیات در کشور و معاهده جهانی کنترل دخانیات عنوان کردند.
علی عطا طاهری، رئیس جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات و یکی از مخالفان تصویب این بند در برنامه ششم، تصمیم صورت گرفته از سوی مجلس را باعث حذف ایران از فهرست کشورهای پیشرو در کنترل بیماری‌های غیرواگیر می‌داند.
وی ضمن اشاره به رایزنی‌های جمعیت مبارزه با دخانیات و نمایندگان مجلس درباره لزوم افزایش نرخ مالیات بر دخانیات در قانون برنامه ششم توسعه، گفت: وقتی مالیات بر دخانیات را بالا بریم، میزان مصرف آن در کشور کمتر می‌شود، ولی مقاومت و رایزنی‌ها برای جلوگیری از این اقدام زیاد است. اگر در این برهه از زمان درباره افزایش قیمت صحبت کنیم، ممکن است در برابر آن گارد گرفته شود، ولی ما به‌عنوان انجمن مبارزه با استعمال دخانیات پیشنهاد دادیم که مالیات بر دخانیات را درست اعمال کنید و آن را از در کارخانه به سمت خرده‌فروشی بیاورید.
به گفته طاهری، پیشنهاد دولت در این زمینه در برنامه ششم خوب بود اما زمانی که این پیشنهاد به کمیسیون تلفیق و بعد صحن علنی مجلس رفت، قضیه تفاوت زیادی پیدا کرد. برخی از اعضای کمیسیون بهداشت از این پیشنهاد دفاع کردند، با وجود این در نهایت پیشنهاد برخی‌ها مبنی بر نصف شدن پیشنهاد دولت در زمینه مالیات بر دخانیات در صحن رای آورد.
رئیس جمعیت مبارزه با دخانیات، با تاکید بر این‌که طبق قانون باید مالیات بر دخانیات افزایش داده شود ولی هنوز انجام نشده است، ادامه داد: سال گذشته وضعیت بهتری نسبت به امسال داشتیم، چرا‌که توانستیم ۲۰ درصد از تولیدات داخل و ۴۰ درصد از سیگارهای وارداتی مالیات دریافت کنیم اما با این تصمیم جدید حداقل ۱۰ سال پس‌رفت کردیم. ما در حال تلاش هستیم ولی فکر نمی‌کنیم موفق شویم.
وی همچنین تصریح کرد: اگر قیمت یک پاکت سیگار بهمن در کارخانه ۴۰۰ تومان باشد، زمان خرده‌فروشی در مغازه حداقل ۱۵۰۰ تا ۱۸۰۰ تومان فروخته می‌شود اما این فاصله رقمی، به دولت نمی‌رسد و فقط گیر واسطه‌ها می‌آید.
