
بامدادجنوب- الهام بهروزی:
پایتخت کتاب ایران طرحی است که بهمنظور افزایش سرانه مطالعه در کشور در حال اجراست. این طرح جنبه تشویقی دارد و در قالب آن برنامهها و فعالیتهای مفیدی در راستای کتابخوان کردن شهروندان اجرا میشود. طرحی که اگر بهشکل صحیح و بهدور از شعار اجرا شود، بدونشک در حوزه کتابخوانی بسیار مفید و موثر واقع خواهد شد، چنانکه الان هم میبینیم که در این سه سال که استان بوشهر در قالب این طرح فعالیت میکند، اتفاقات خوبی در این حوزه رخ داده است. هرچند شهر بوشهر در زمینه زیرساختهای حوزه کتابخوانی کمبودها و نواقص بیشماری دارد اما حتی به کمک این طرح میتوان در این زمینه هم تاثیرگذارتر ظاهر شد، چراکه وقتی ما مردمی کتابخوان پرورش بدهیم،
بدون شک مطالبات حوزه کتابخوانی هم افزایش مییابد، در نتیجه متولیان امر بهخصوص ادارهکل کتابخانههای عمومی که مسوولیت ساخت و تجهیز زیرساختهای کتابخوانی را عهدهدار است، بهصورت جدی پیگیر رفع نواقص و افزایش فضای کتابخانهای میشود.
اینک بوشهر پایتخت کتاب ایران است، عنوانی که مسوولیت این شهر را در حوزه کتابخوانی بسیار سنگین کرده است و میطلبد در این راستا قدمهای استواری برداشته شود. بنابراین طرحهایی که بهمنظور ترویج فرهنگ کتابخوانی در سطح شهر در حال اجراست، باید تداوم داشته باشد و تنها محدود به دوره زمانی خاصی نشود، چراکه ما زمانی میتوانیم نسلی کتابخوان به جامعه تحویل دهیم که برنامههایمان در این حوزه هدفمند و بلندمدت باشد تا بهصورت یک عادت و ارزش در جامعه درونی شود. بدیهی است ما برای درونی کردن بسیاری از ارزشها باید از کودکان و نوجوانان شروع کنیم، زیرا اینها آیندهسازان کشور هستند. بنابراین آشنایی و انس آنها با کتاب (البته کتابهای مفید و تاثیرگذار) باعث میشود که دستکم با تربیتی صحیح بالنده شوند و نسبت به افرادی که اهل کتاب خواندن و مطالعه نیستند، آگاهتر باشند. بنابراین در این طرح میطلبد توجه ویژهتری به دو گروه سنی کودک و نوجوان شود. روانشناسنان معتقد هستند خانوادههایی که فرزندان خود را از همان کودکی (تا سن پنجسالگی) با کتاب آشنا میکنند، این کودکان در بزرگسالی با بقیه همسالان خود (که در کودکی کتاب نخواندهاند) حدود 3000 کلمه فاصله دارند.
به همین دلیل شهر بوشهر هم میکوشد بیشتر طرحهای کتابخوانی خود را بیشتر در حوزه کودک و نوجوان دنبال کند، چراکه این فرهنگ میتواند با آموزشهای صحیح بهراحتی با تکرار بهصورت یک عادت در وجود کودک و نوجوان درونی شود. امروزه بسیاری از آسیبهای اجتماعی و ناهنجاریهای اخلاقی و فرهنگی که در سطح جامعه مشاهده میکنیم، ریشه در کتاب نخواندن و فقر فرهنگی افراد دارد. بدوناغراق جامعهای که کتابخوان است از آرامش بیشتری برخوردار است و در نتیجه در چنین جامعهای ذهنها خلاقتر هستند و مسیر توسعه و نیکبختی را بهتر سپری میکنند. بنابراین همه ما به عنوان یک شهروند موظف هستیم که در کتابخوان کردن جامعه گام موثری برداریم، بهعنوان مثال، رسانهها میتوانند با معرفی کتاب، فعالیتهای کتابخوانی و شناسایی نقاط ضعف این حوزه، کمبود زیرساختهای کتابخوانی و... در راستای ترویج فرهنگ کتابخوانی و رفع کمبودهای این بخش گام بردارند و با نوشتههای خود شهروندان و مخاطبان خود را با طرح پایتخت کتاب ایران و اهداف سازنده آن بیشتر از پیش آشنا کنند. این طرح هنوز آنگونه که باید برای جامعه معرفی نشده است، به همین دلیل ادارهکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان بوشهر و دبیرخانه این طرح بهمنظور آشنایی بیشتر فعالان حوزه کتابخوانی با این طرح، اقدام به برگزاری چندین کارگاه آموزشی در دانشگاه آزاد اسلامی عالیشهر با حضور استادان کشوری کرده است که برگزاری این کارگاههای آموزشی از روز گذشته آغاز شده و امروز به پایان میرسد. در حاشیه برگزاری این کارگاهها با حمیده ماحوزی، مدیرکل اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی بهگفتوگو پرداختیم.
مدیرکل اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی استان بوشهر در خصوص این کارگاههای آموزشی به بامداد جنوب گفت: این کارگاهها با نام «برنامهریزی فرهنگی ویژه پایتخت کتاب» با حضور آقای طالبزاده، مشاور وزیر و مدیرکل مطالعات و برنامهریزی فرهنگی وزارت فرهنک و ارشاد اسلامی در حال برگزاری است. در این دوره آموزشی کارشناسان فرهنگی و مسوولان طرح پایتخت کتاب از 20 شهر برگزیده در سال 95 حضور دارند و این کارگاههای آموزشی با تدریس استادنی شامل آقایان طالبزاده، علیاصغر سیدآبادی، ایرجی، کرخی، یزدانپور، حاجی زینالعابدین و خودم برگزار میشود.
حمیده ماحوزی در خصوص هدف از برگزاری این کارگاههای آموزشی در استان بوشهر نیز توضیح داد: برگزاری این دوره آموزشی بهمنظور آمادگی شهرها برای تدوین طرح و استفاده از تجربههای شهرهای موفق و همچنین تجربههای جهانی در حوزه کتابخوانی است. در این کلاسها شیوه مستندسازی، تهیه طرح، جلب مشارکتهای مالی، استفاده از ظرفیتهای تشکلهای غیر دولتی و صنایع آموزش داده می شود.
وی در خصوص نقش این کارگاههای آموزشی در آگاهیبخشی طبقه روشنفکر جامعه و سایر طبقات نیز تاکید کرد: هدف از برگزاری این دوره آمادگی کارشناسان اداره فرهنگ و ارشاد برای تدوین طرح در سال 96 است ولی بهطور قطع این دوره می تواند کارشناسان را آماده کند که بیشتر از توان و تجربه طبقه روشنفکر جامعه استفاده کنند.
ماحوزی همچنین در پاسخ به این پرسش که در سال جدید کدام طرحها را و بیشتر در کدام بخش برای کتابخوان کردن شهروندان بوشهری اجرائی خواهید کرد، بیان کرد: فعالیتهایی که در طرح بوشهر گنجانده شده، همه عملیاتی هستند و به امید خدا همه را اجرا خواهیم کرد ولی به همکاری شهروندان محترم، دستگاهها، تشکلهای غیردولتی ، صنایع و کارخانجات که تفاهمنامه منعقد کردهاند، نیاز داریم که در این برنامه تمام توان خود را بهکار بگیرند تا بتوانیم این برنامه فرهنگی ارزشمند را به انجام برسانیم.
مدیرکل اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی در خصوص موسسهها و ارگانهایی که در اجرای طرحهای پایتخت کتاب ایران با این اداره کل همکاری داشتهاند، گفت: در این طرح چندین ارگان (ادارهکل آموزش و پرورش، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، شهرداری و...) با ما در جریان پایتخت کتاب ایران شدن همکاری بسیار خوبی داشتند که در اینجا لازم میدانم از همه بزرگواران و اداراتی که از این طرح استقبال کردند و در تهیه طرح و انعقاد تفاهمنامه همکاری کردند، تشکر کنم. همه اعلام آمادگی کرده و انشاءالله در زمان مقرر همکاری خواهند کرد. این کار جمعی و مشارکتی است و در طول سال اجرا میشود، بنابراین خیلی زود است که قضاوت کنیم چه کسانی بیشتر مشارکت را خواهند داشت.
ماحوزی در پاسخ به این پرسش که آیا مردم هم در اجرای این طرح با شما همکاری دارند، توضیح داد: مردم فهیم بوشهر برای انجام کارهای فرهنگی همیشه در صحنه هستند و من وظیفه دارم به عنوان یک شهروند در درجه اول و سپس بهعنوان یک مسوول در حوزه فرهنگ از مردم شریف بوشهر و همه دستگاهها تشکر کنم و انشاءالله در ادامه راه بیشتر از همکاری آنان بهره خواهیم برد.
وی همچنین در خصوص اینکه آیا تجهیز و افزایش زیرساختهای کتابخوانی مربوط به ادارهکل فرهنگ و ارشاد اسلامی میشود، خاطرنشان کرد: افزایش و ساخت زیرساختهای کتابخوانی در اختیار دستگاه فرهنگ و ارشاد نیست. البته ما برنامهریزی خواهیم کرد و پیشنهاد خود را به سازمان برنامهریزی استان ارائه میکنیم که امیدوارم اعتباری برای این امر مهم در نظر گرفته شود. در این مدت تعدادی از شهروندان (بخش خصوصی) درخواست مجوز کتابفروشی داشتهاند. از شهرداری هم انتظار میرود بهعنوان یک ارگان که یکی از وظایفش ساخت و افزایش زیرساختهای فرهنگی و کتابخوانی است، انشاءالله در سال 96 برای ساخت قرائتخانه و کتابخانه اقدام کند.
مدیرکل اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی استان بوشهر در خصوص فعالیتهای کتابخوانی این ادارهکل در حوزه کودکان هم گفت: برای کتابخوان کردن کودکان دو برنامه داریم که در سال 95 هم اجرا کردیم ولی در سال 96 انشاءالله گستره کار را وسیعتر خواهیم کرد؛ یکی برگزاری دوشنبههای قصه در مدارس و... است و دیگری فعالیتهای کتابخوانی در باشگاههای کتابخوانی کودک و نوجوان.
حمیده ماحوزی در پایان با بیان اینکه لازم میدان از روزنامه بامداد جنوب به ویژه شما برای پوشش خوب اخبار فرهنگی استان بهویژه طرح پایتخت کتاب ایران تشکر کنم، یادآور شد: چون اطلاعرسانی مرتب خود نوعی فرهنگسازی و جلب مشارکت مردمی را بهدنبال دارد که روزنامه وزین بامداد جنوب همت کرده و این کار ارزشمند را در این چند ساله انجام داده است. از همه دستگاهها، تشکلها، شهرداران و بخشداران، صاحبان صنایع و کارخانجات، کانونهای تبلیغات، انتشاراتیها، کتابفروشیها، چاپخانهداران و مردم شریف شهر و استان بوشهر در درجه اول تشکر و سپس تقاضای همکاری میکنم، چراکه این طرح ارزشمند و اخذ امتیاز بزرگ پایتختی کتاب میتواند آثار خوبی در آگاهیبخشی و کاهش آسیبهای اجتماعی و بالا بردن مهارت زندگی شود و اختصاص وقت و بودجه در این راه نوعی سرمایهگذاری است که برکات آن در سالهای آتی ملاحظه خواهیم کرد. من مطمئن هستم که این طرح در شهر بوشهر به بهترین وجه انشاءالله به انجام میرسد و خودم هم بهعنوان یک خادم حوزه فرهنگ آنچه در توان دارم، انجام خواهم داد.