
بامدادجنوب- سیدعلی موسوی:
«مثل گاو شیردهای است که تا شیر داشته باشد آن را میدوشیم» این شاید یکی از بهترین جملات ترامپ در رابطه با عربستان باشد که بهخوبی نیتش را در سفر به عربستان نشان میدهد؛ نیتی که باید گفت در کنار دیگر انگیزههای سفر او ملغمهای از جمع اضداد است. به گزارش ایسنا، ترامپ بالاخره پایش را از امریکا بیرون گذاشت و اولین سفر خارجی خود را بهعنوان چهل و پنجمین رئیسجمهور ایالات متحده آغاز کرد؛ سفری که همانند بسیاری دیگر از کارهای او در آن تلاش شده تا از چارچوبهای عادی خارج باشد. ترامپ برخلاف اسلاف خود به پاریس، لندن یا تورنتو نرفت؛ او با شعار مبارزه با تروریسم، صلح و گفتوگو بین ادیان سفرش را با کشوری آغاز کرد که به اذعان خود امریکاییها مهد تروریسم نوین است و خاستگاه افراطگرایی قدیم است. ترامپ در ادامه سفرش به فلسطین اشغالی میرود تا با نتانیاهو راههای رسیدن به صلح را بررسی کند و از آنجا راهی واتیکان میشود تا از برابری همه انسانها و ادیان سخن بگوید و در پایان به سیسیل میرود و در میان بزرگان اقتصاد دنیا برای توزیع عادلانه ثروت در جهان به ایراد نطق میپردازد! اینکه در ابتدا گفته شد که سفرش ملغمهای از جمع اضداد است، به همین خاطر است.
در همین ابتدا باید گفت مقاصدی که ترامپ برای این سفر انتخاب کرده یا مسائلی که به آن خواهد پرداخت با اهداف اعلام شده و کارنامه گذشته ترامپ کاملا متناقض است؛ ترامپ مبارزه با تروریسم را در عربستان میجوید، در فلسطین اشغالی و در کنار نتانیاهو بهدنبال صلح است و در واتیکان از ایده برابری ادیان و آزادی دفاع میکند. سفر چند روزه ترامپ از چند بعد قابل بررسی است؛ بعد داخلی که بیشتر افکار عمومی در امریکا را هدف گرفته، بعد نظامی و امنیتی که در آن بهدنبال راضی نگه داشتن اعراب و البته تامین امنیت اسرائیل است و بالاخره مسائلی مالی که شاید بتوان آن را مهمترین هدف ترامپ خواند. ترامپ اولین سفر خود را به عنوان یک سفر دینی آغاز کرده که برای افکار عمومی در امریکا یک پدیده جدید است. او به پایتختهای اروپایی همپیمان امریکا نرفت بلکه به عربستان مهد آغاز اسلام رفته است و از آنجا به قدس اشغالی به عنوان مقدسترین شهر یهودیان خواهد رفت و در مقصد بعدی واتیکان را انتخاب کرده؛ پایتخت مسیحیت؛
در واقع ترامپ درصدد القای این تفکر به مخاطبان داخلی خود است که او بهدنبال گفتوگو بین ادیان و تعامل میان اندیشههای مختلف است که با اقدامات عملی ترامپ در زمینه نژادپرستی و بهویژه اسلام هراسی در تضا کامل است، یادمان نرفته که او همان کسی است که پیش از ریاست جمهوری در کمپینهای تبلیغاتی و بعد از ورود به کاخ سفید بارها بر مسلمانان تاخت و آنها را تروریست خواند و آن محدودیتهای جنجالی را برای اتباع 7 کشور مسلمان ایجاد کرد. تدارک گسترده برای دیدار ترامپ با رهبران کشورهای اسلامی و تعداد قابل توجه شرکت کنندگان (رهبران 55 کشور عربی-اسلامی) در این نشست به خوبی نشان میدهد که واشنگتن تا چه میزان به آن بهعنوان عاملی که باعث میشود دیدگاهها درباره ترامپ و مقوله اسلامهراسیاش تغییر کند، حساب باز کرده است. ترامپ مسلمانان را تروریست میخواند و از ورود مسلمانان به امریکا جلوگیری میکند و حال قرار است در ریاض برای رهبران کشورهای اسلامی افاده فضل کند و راههای مقابله با افراطگری اسلامی را بررسی کند. مساله دوم این تناقض همانطور که پیشتر هم گفته شد انتخاب عربستان بهعنوان اولین مقصد سفرهای خارجی ترامپ است. عربستان بنابر آمار و اعلام نهادهای حقوق بشری جهانی یکی از سیاهترین سابقهها را در زمینه حقوق بشر داد. تعداد اعدام، سرکوب آزادی رسانه، فقدان قدرت مردم در تعیین سرنوشت، جنگ افروزی، حمایت پنهان از جریانهای رادیکال همه و همه بخشهایی از موارد نقض حقوق بشر در عربستان است؛ عربستان طرفی است که جنگ خونین یمن را به راه انداخته و هزاران غیرنظامی را مستقیم یا غیرمستقیم به کام مرگ کشانده است. حال ترامپ در این سفر قرار است توافقی به ارزش 110 میلیارد دلار را با سعودیها برای فروش سلاح و مهمات امضا کند؛ نکته جالب در این توافق نادیده گرفته شدن حقوق بشر و توجه به امنیت اسرائیل است. در بسته پیشنهادی امریکا برای عربستان انواع موشک و بمب که در حال حاضر تنها محل استفاده از آنها یمن است در نظر گرفته شده است، کشتیهای جنگی برای تقویت توان سعودیها در بسط سیطره خود بر دریای سرخ و به تبع آن تقویت محاصره دریایی یمنی آمده است و سامانههای ضد موشکی برای کاستن از نگرانیهای ریاض از توان موشکی ایران، همه اینها در این ابر قرارداد نظامی هست اما از جنگنده اف 35 که سعودیها آن را در رویاهای خود میبینند و دستکم بر روی کاغذ میتواند امنیت اسرائیل را به خطر بیندازد، خبری نیست.
این کمک آشکار ترامپ به سعودیها نه تنها باعث افزایش حملات آنها به یمن از لحاظ کمیخواهد شد بلکه یک حمایت معنوی بسیار قوی برای عربستان است که دست خود را در سرکوب حوثیها در یمن بازتر ببیند. همین دیدگاه ترامپ که منافع امریکا را در اولویت همه چیز و حتی جان هزاران انسان قرار داده یقینا باعث کشته شدن تعداد بیشتری انسان در یمن و چه بسا نقاط دیگری در جهان شود. انگیزه اقتصادی یکی دیگر از قویترین دلایل ترامپ برای رفتن به عربستان است؛ علاوه بر توافق 110 میلیاردی دلاری فروش سلاح، عربستان و عده سرمایه گذاری 45 میلیارد دلاری در اقتصاد امریکا را نیز داده است؛ در واقع ترامپ در این سفر به وعدههای خود برای دوشیدن عربستان به خوبی عمل کرده است. ترامپ بعد از عربستان راهی اسرائیل میشود تا مذاکرات صلح خاورمیانه را احیا کند؛ دو مانع بزرگ یا بهتر بگویم تناقض بزرگ در این مسئله نیز به چشم میآید؛ اول موضع ترامپ برای انتقال سفارت امریکا به قدس است که از خطوط قرمز فلسطینیان است و دوم انتخاب دیوید فریدمن، به عنوان سفیر ایالات متحده در قدس فریدمن در میان دیپلماتهای امریکا یکی از نزدیکترین افراد به اسرائیل و از حامیان پروپاقرص انتقال سفارت امریکا به قدس است که در این زمینه حتی گوی سبقت را از ترامپ هم ربوده است. به این موضوع قدرت نفوذ بالای جراد کوشنر، داماد یهودی ترامپ را نیز باید اضافه کینم. در واقع باید گفت که علاوه بر خود ترامپ که یکی از جدیترین رئیسجمهورهای امریکا در دفاع از اسرائیل است، اطرافیان و تیم او برای تعامل با قضیه فلسطین نیز تقریبا همه از دشمنان قسم خورده فلسطینیان هستند. ترامپ در پایان سفر خود به واتیکان میرود تا ایده گفتوگوی ادیان خود را تکمیل کند و از آنجا راهی سیسیل میشود تا در نشست 7 اقتصاد برتر دنیا شرکت کند؛ این نشست ترامپ نیز همانند دیدارهای پیشین او خالی از ابهام نیست.
او در حالی که شعار اول امریکا را سرلوحه کار خود قرار داده، در نشستهای اقتصادی، بسیار بیشتر از سلف خود توانش را برای تامین منافع ایالات متحده به کار میگیرد تا جایی که حتی کار به سهم امریکا از بودجه سازمان ملل و نهادهای امداد رسان جهانی هم کشیده شده است که عمدتا برای کمک به بحرانهای بزرگ انسانی در دنیا اختصاص داده میشود. مقامات امریکایی بارها از تلاش خود برای کاهش هزینههای امریکا در این زمینه سخن گفتهاند و اینکه بتوانند بخشی از وظایف خود را به گردن دیگر قدرتهای اقتصادی بیندازد. درست است که شاید ترامپ به همه اهداف اعلام شده و نیات واقعی خود در این سفرها دست نیابد، اما تاریخ جهان نشان داده که هرجا پول و قدرت کنار هم باشند باید جانب احتیاط را نگه داشت.
داماد ترامپ، مغز متفکر قرارداد صد میلیاردی
جارد کوشنر، داماد رئیسجمهور امریکا بعدازظهر روز اول مه از یک هیات عالیرتبه از مقامات سعودی استقبال کرد و توانست وعده فروش بیش از 100 میلیارد دلار سلاح به عربستان را بگیرد؛ مسالهای که امروز در صدر دستورکار سفر ترامپ به ریاض قرار دارد. به گزارش ایسنا، به نوشته روزنامه ایندیپندنت، جارد کوشنر در آن روز یک توافق تسلیحاتی 110 میلیارد دلاری را پیش کشید که دولت واشنگتن به دنبال امضای آن با طرف سعودی و اعلاماش در جریان سفر دونالد ترامپ، رئیسجمهور امریکا به عربستان است. هر دو طرف درباره لیست خریدی مذاکره کردند که شامل هواپیما، کشتی و بمبهای هدایت شونده است اما در این نشست یکی از مقامات امریکایی مساله خرید یک سیستم راداری پیشرفته طراحی شده برای ساقط کردن موشکهای بالستیک توسط عربستان سعودی را نیز مطرح کرد. چندین تن از مقامات دولت واشنگتن گفتند: از آنجایی که هزینه بالای این سیستم یک مشکل به حساب میآمد، جارد کوشنر در همان نشست با ماریلین هیوسن، مدیر اجرایی کمپانی مارتین لاکهید تماس گرفت و از او خواست بررسی کند که آیا میتوان قیمت را پایین بیاورد یا خیر.
این مقامات افزودند: در حالی که مهمانان کوشنر منتظر شنیدن پاسخ مثبت بودند، هیوسن به کوشنر گفت که این مساله را بررسی میکند. مداخله شخصی کوشنر در این قرارداد فروش تسلیحاتی مدرک دیگری از آمادگی کاخ سفید به ریاست ترامپ برای صرفنظر کردن از رسم و رسوم معمول به منظور امضای قراردادهای غیررسمی و عملی است. مداخله شخصی کوشنر همچنین نشان میداد که دولت واشنگتن خواستار تغییر موضع امریکا در خاورمیانه است. دولت ترامپ انتظار دارد این توافق به ارزش 110 میلیارد دلار برای 10 سال را به عنوان سنبل تجدید تعهد امریکا به امنیت خلیج فارس امضا کند اما مقامات سابق امریکایی میگویند که باراک اوباما، رئیسجمهور سابق امریکا که توافقات تسلیحاتیاش با عربستان به طور کلی 115 میلیارد دلار بود پیشتر با فروش برخی از تسلیحات مذکور در این بسته موافقت کرده بود.
هدف ترامپ اتحاد متحدان امریکایی درخصوص یکسری اهداف مشترک از جمله موضعی جدیتر علیه ایران و تعهد به تشریک فشار امنیتی در این منطقه است. ترامپ در جریان این سخنرانی به خاطر نقش امریکا عذرخواهی نخواهد کرد. دولت اوباما فروش تجهیزات هدایت شونده به سعودیها را متوقف کرده بود چراکه میترسید عربستان از این تسلیحات برای بمباران غیرنظامیان در یمن استفاده کند اما دولت ترامپ فروش این تسلیحات به عربستان را آزاد کرد که بخشی از این بسته 110 میلیارد دلاری خواهند بود. این بسته شامل تجهیزات دریایی از جمله کشتی نیز میباشد که به عربستان کمک میکند تا کنترل بیشتری بر خلیج فارس و دریای سرخ داشته باشد. این بسته شامل جنگندههای پیشرفته اف 35 نخواهد بود چراکه فروش این تجهیزات به عربستان هشداری برای اسرائیل خواهد بود.