داشتن مدرک تحصیلی این روزها دیگر چندان زرق و برقی ندارد و خیل جوانان بیکار مُهر تائیدی است بر علت این بی‌ذوقی و بی‌میلی. این در حالی است که در برهه‌ای تمایل زنان به ادامه تحصیل بیش از مردان بود و بیشتر کارشناسان نیز دلیل آن را ورود مردان به بازار کار می‌دانستند. حال این‌که آمار و ارقام در خصوص تعداد زنان تحصیلکرده نسبت به مردان تا چه اندازه دقیق است و چه پیامدهایی به همراه داشته، موضوع این گزارش نیست. سخن بر سر اشتغال زنان است که با روی کار آمدن دولت جدید در برخی نقاط شاهد به کارگیری زنان در پست‌های مدیریتی جدید هستیم اما در نقاط دیگر، اشتغال زنان همچنان در هاله‌ای از ابهام قرار دارد.
اشتغال زنان و ایجاد فرصت‌های برابر شغلی برای آنان همواره یکی از دغدغه‌های فعالان اجتماعی و جامعه زنان بوده است اما شاخص سنجش برای عمل به وعده‌هایی که در این خصوص داده شده است، تنها آمار و ارقامی است که هرازگاهی مسوولان مرتبط با این حوزه اعلام می‌کنند؛ آماری که گرچه در برخی شاخص‌ها افزایش داشته، در صورتی که وقتی با آمار اشتغال مردان مقایسه شود بیشتر مسیر سخت و طولانی پیش روی زنان را نشان می‌دهد.
بالاترین نرخ اشتغال زنان در استان خراسان جنوبی با 91.4 درصد به ثبت رسیده، این در حالی است که کمترین نرخ آن نیز با 55.6 درصد مربوط به کهگیلویه و بویراحمد است.
آمار ارائه شده در این خصوص اما به قدری عجیب است، چراکه قبل سال 1385 فرد شاغل به کسی اطلاق می‌شد که حداقل یک روز در هفته مشغول به کار بوده باشد ولی این تعریف در سال 1385 تغییرکرده و به کسی که یک ساعت در هفته مشغول به کار باشد هم اطلاق می‌شود.
در میان آمارهای ارائه شده، آمارهایی از «مشارکت اقتصادی زنان» به چشم می‌خورد و گرچه نام همان دو استان یعنی خراسان جنوبی و کهگیلویه و بویر احمد در صدر و قعر جدول دیده می‌شود اما درصد مشارکت اقتصادی زنان در این دو استان به ترتیب 19.3 و 5.8 درصد است.
براساس گزارش‌های مرکز آمار تا پایان سال 94، کرمانشاه با 60.2 درصد بالاترین «نرخ بیکاری زنان» در سنین 15 تا 29 را به خود اختصاص داده است و خراسان جنونی با 28.68 درصد پایین‌ترین رتبه بیکاری زنان در این سنین را دارد.
مقایسه روند بیکاری جوانان به تفکیک جنسیت نشان می‌دهد که نرخ بیکاری زنان جوان همواره بالاتر از مردان جوان بوده است و در سال‌های اخیر این اختلاف بیشتر هم شده است. همچنین نرخ بیکاری مردان از سال 1375 تا سال 1386 نزدیک به دو برابر شده است. کمترین نرخ بیکاری مردان جوان در سال 1375 با 13.7 درصد و بالاترین نرخ بیکاری آنان در سال‌های 1380 و 1386 هر یک با 27.6 درصد بوده است.
همچنین در مورد زنان نیز نرخ بیکاری در بازه زمانی سال 75 تا 90 افزایش یافته است. به این ترتیب کمترین نرخ بیکاری زنان 15 تا 29 ساله در سال 1375 با 20.9 درصد و بالاترین نرخ بیکاری آنان به سال 1390 با 40.3 درصد تعلق داشته است، این در حالی است که نرخ بیکاری همه سنین در سال 1376 برابر 13.8 درصد بوده و با کاهش دو درصدی در سال 94 که به 11 درصد رسیده است.
براساس آماری که معاونت زنان و امور خانواده رئیس‌جمهوری از وضعیت اقتصادی زنان منتشر کرده، کمترین نرخ بیکاری همه سنین به سال 1392 با 10.4 درصد اختصاص دارد و نرخ بیکاری جوانان در سال 1394 برابر 23.3 درصد بوده است. کمترین نرخ بیکاری جوانان نیز مربوط به سال 1375 با14.8 درصد و پس از آن مربوط به سال 1392 با 21.2 درصد بوده است.
همچنین نرخ بیکاری همه سنین در سال 1376 نیز برابر با 13.8 درصد بوده است که در سال 94 به 11 درصد رسیده است. کمترین نرخ بیکاری برای همه سنین نیز مربوط به سال 1392 با 10.4 درصد است.
در سال 1393 بالاترین نرخ بیکاری مربوط به استان‌های کرمانشاه، چهارمحال و بختیاری و لرستان به ترتیب با 15.7 ، 15 و14.9 درصد بوده است. کمترین نرخ بیکاری هم برای استان‌های کرمان، مرکزی و خراسان جنوبی به ترتیب با 6.9، 7 و 7.6 درصد بوده است. در این سال نرخ بیکاری کل کشور هم برابر با 10.6 درصد بوده است.
در سال 1394 نیز بالاترین نرخ بیکاری را استان‌های کهگیلویه و بویراحمد، کرمانشاه و چهارمحال و بختیاری به ترتیب با 17.7 ،17.6 و16.4 درصد داشته‌اند و کمترین نرخ بیکاری نیز در استان‌های آذربایجان شرقی، کرمان و مرکزی به ترتیب با 7.3، 7.9 و7.9 درصد بوده، در این سال نرخ بیکاری کل کشور 11 درصد بوده است.
آمارها نشان می‌دهد که نرخ بیکاری زنان بیش از مردان است. همان‌طور که آمار زنان تحصیلکرده بیش از مردان است، نرخ بیکاری آنان نیز بیش از مردان است. حال باید بررسی کرد و دید به چه دلایلی نرخ بیکاری زنان بیش از مردان است؟ اگر یکی از دلایل آن، مطرح بودن جنسیت است، پس چرا دروازه ورود به دانشگاه و برخی رشته‌های به اصطلاح مردانه برای آنها بدون محدودیت باز است؟
