استان بوشهر کمترین شکایت را در سامانه ۰۹۶۲۹ داشت
الهام بهروزی
گردشگری امروز به عنوان یکی از مهمترین صنایع در توسعه پایدار کشور شناخته میشود؛ چراکه این صنعت یکی از منابع درآمد و ایجاد اشتغال در سطح محلی است که میتواند رهیافتی برای توسعه اقتصادی باشد. بدیهی است گردشگری در سالهای اخیر در گستره جهانی به سرعت گسترش یافته و در ردیف یکی از بزرگترین منابع درآمد جهان درآمده است؛ زیرا چرخه عظیم مالی که بهطور غیرمستقیم در طول محور صنعت گردشگری میچرخد، به مراتب مهمتر از درآمدهای مستقیم بر اقتصاد جهانی بوده است.
در این راستا ایران از دهه 90 عزم خود را برای رونق و توسعه گردشگری جزم کرد تا بتواند با استفاده از پتانسیل مستعدی که در حوزه جاذبههای طبیعی و تاریخی دارد، چرخ اقتصاد خود را بچرخاند؛ اما قطعا زمانی به توسعه پایدار در گردشگری دست مییابد که تمام ارکان و ابعاد صنعت توریسم را دارا باشد. در این میان، شاید ایران دارای طبیعت منحصربهفرد و کمنظیری باشد اما با یک بررسی اجمالی مشخص میشود که در ساختارهای گردشگری هنوز راه بسیاری دارد. برای اثبات این ادعا، میتوان به وضعیت اغلب شهرهای کشور در ایام نوروز در رویارویی با مسافران نوروزی و گردشگران اشاره کرد که ظرفیتهای موجود نتوانست پاسخگوی نیاز و سلیقه مسافران و گردشگران باشد.
هرچند در این سالها گامهایی در راستای ایجاد و توسعه زیرساختهای اقامتی در قالب هتل، اقامتگاه بومگردی و ... برداشته شده؛ اما در سایر بخشهای گردشگری نتوانسته کارامد و موثر ظاهر شود. بنابراین نوروز 1401 نشاندهنده ضعف ایران بهویژه نقاط گردشگرپذیر آن در عرصه ساختارهای گردشگری بود که این کمبودها ظرفیت تحمل روانی، فرهنگی، اجتماعی و خدماتی این نقطه را نشانه گرفت و مانع از رضایت مسافران از گشت و گذار نوروزیشان شد.
در این میان، استان بوشهر که دومین رتبه را در پذیرش مسافران نوروزی در سال 1401 و نخستین رتبه را در کیفیت خدماترسانی از آن خود کرد، با کمبودهای بزرگی مواجه بود که با جهاد بخش گردشگری استان کوشیده شد تا بهطور نسبی رضایت مسافران و گردشگرانی که در عید نوروز به استان بوشهر سفر کردند، جلب شود. طبیعتا استقبال چشمگیر مسافران از سفر به بوشهر نشاندهنده استعداد این خطه از کشور در حوزه گردشگری بهویژه گردشگری دریایی است اما اینجا باید این سوال را پرسید که در سالهای گذشته برای رونق این گونه گردشگری چه اقداماتی صورت گرفته و چندین اسکله گردشگری در استان ایجاد شده، چندین کافه لنج یا کشتی گردشگری در استان در دریا مستقر شده؟
قطعا پاسخی که دریافت میشود، پاسخی امیدبخش نیست؛ چراکه بخش اعظمی از درآمد ملی و استانی در بوشهر صرف دهکدههای ساختگی گردشگری شد، اما باید پرسید که این دهکدهها چقدر در خدماتدهی و رفاه مسافران سهم داشتند؟! طبیعتا این دهکدهها از کمترین کارایی برای خدماتدهی به مسافران نوروزی برخوردار بودند و قطعا مسافری که به استان بوشهر سفر کرد به قصد دیدن این دهکدهای مصنوعی و عاری از هویت نیامده بود؛ بلکه برای برخورداری از دریا و جاذبههای آن و بازیها و گشتهای دریایی، دیدن بافت تاریخی و بناهای شاخص استان و بازار ارزان بنادر این منطقه آمد.
بیشک مسافری که به این استان و بنادر آن نظیر گناوه، بوشهر، دیلم، دیر، کنگان، سیراف، عسلویه، دلوار و... سفر میکند، نیاز به امکانات رفاهی مجهز و استاندارد نظیر کمپهای اقامتی- تفریحی، سرویسهای بهداشتی و حمامهای عمومی استاندارد، ساختارهای اقامتی کافی و باکیفیت و... دارد اما باید اعتراف کرد که این استان در حوزه گردشگری همچنان دارای کمبود است و تنها در حوزه اقامتی در سالهای اخیر با سرمایهگذاری بخش خصوصی توانسته بخشی از کمبودهای این حوزه را مرتفع کند.
این استان که در نوروز 1401 به گفته مسوولان امر پذیرای بیش از هشت میلیون مسافر نوروزی بوده است، کُمیتش در زیرساختهای رفاهی، بهداشتی، تفریحی همچنان میلنگد که میطلبد مسوولان شهری و دستگاههای متولی در این حوزه نسبت به رفع این کمبودها اقدام جدی کنند.
معاون گردشگری ادارهکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان بوشهر که در دو سه سال اخیر با همکاری بخش خصوصی موفق شده در حوزه توسعه هتلها و اقامتگاههای بومگردی در نقاط مختلف استان، کارامد ظاهر شود، در این خصوص به بامداد جنوب گفت: کمبود ساختارهای اقامتی شامل هتل، بومگردیها، مجتمعهای اقامتی در استان بوشهر یکی از ضعفهایی بود که در سالهای پیش به شاکله صنعت گردشگری استان ضربه سنگینی وارد کرده بود؛ ولی در دو سال اخیر با انجام مطالعات کافی، نیازسنجی و استعداد مناطق مختلف استان در پذیرش مسافر و گردشگر و با ترغیب و حمایت بخش خصوصی و همچنین تبدیل برخی از بناهای شاخص تاریخی به اماکن اقامتی- تفریحی موفق شدیم که در دو سال اخیر ظرفیت اقامتی استان را از 2700 تخت به 5200 تخت برسانیم که این مسیر در سال جاری نیز ادامه مییابد تا ضعفهایی که در حوزه اقامتی در استان داشتیم بتوانیم برطرف کنیم.
سکینه سالاری با تاکید بر اینکه استان بوشهر یکی از استانهای گردشگرپذیر کشور است که در خود ظرفیتهای مستعدی را جای داده است، افزود: ما با شناسایی و مطالعه این ظرفیتها تلاش کردهایم تا بستر مناسب برای توسعه شاخههای گوناگون صنعت گردشگری شامل گردشگری دریایی، گردشگری روستایی، گردشگری فرهنگی، گردشگری کشاورزی، گردشگری صنعتی، گردشگری تجاری و... در استان فراهم شود. حال با توجه به اینکه استان بوشهر تنها چند سال است که عزم خود را برای رونق صنعت گردشگری جزم کرده، ما در آغاز راه قرار داریم ولی به کمک نقشهراهی که برای گردشگری استان بوشهر تعریف شده، امید میرود که خیلی زود به رونق این صنعت در استان دست بیابیم. قطعا با رونق صنعت گردشگری میتوانیم توسعه پایدار را در مناطق مختلف استان بهویژه در روستاهای هدف گردشگری و بنادر شاخص استان نظیر گناوه، دیلم، بوشهر و... محقق کنیم.
به گفته وی، طبق آماری که در پایان تعطیلات نوروزی بهدست آمده، بیش از هشت میلیون مسافر نوروزی به استان بوشهر سفر کرده که در این میان شهرهای گناوه و بوشهر بیشترین ورودی مسافر نوروزی را داشتهاند. خوشبختانه بهدلیل تلاشها و برنامهریزی ستاد نوروزی استان بوشهر، این استان کمترین شکایت مسافران را از نحوه خدماتدهی در سامانه ۰۹۶۲۹داشت. همچنین با تلاش همه همکاران و روسای انجمنهای حرفهای هتلداران، اقامتگاههای بومگردی و... استان توانستیم ۷۰ درصد هتل و هتلآپارتمانها استان را سطحبندی کنیم و گواهی اخذ کیفیت خدمات اخذ کنند. خوشبختانه با تلاش همه دستاندرکاران بهویژه با نظارت و مدیریت صحیح استاندار محترم در زمینه تنظیم بازار توانستیم مقام اول کشور را در بین ۳۱ استان کسب کنیم.
معاون گردشگری ادارهکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان بوشهر در پاسخ به این سوال که بارزترین مسالهای که نارضایتی مسافران نوروزی را در برداشت، کمبود سرویس بهداشتی و حمام عمومی بود، در این زمینه چه اقدامی صورت گرفت، توضیح داد: بله؛ در برخی از نقاط این مشکل دیده شد و مسافران از کمبود سرویسهای بهداشتی شکایت داشتند که خیلی سریع با ورود کمیتههای تخصصی ستاد نوروزی بهویژه شهرداریها، این مشکل در زمان کوتاهی برطرف شد.
وی همچنین در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر اینکه با وجود توسعه زیرساختهای اقامتی استان؛ اما همچنان با کمبود هتل و اقامتگاه در برخی از نقاط استان مثل گناوه، عسلویه، بوشهر و... مواجه هستیم، برای رفع این کمبودها آیا در سال جاری به ظرفیت اقامتی استان افزوده خواهد شد، گفت: بله، در این زمینه هفت پروژه بزرگ در حال ساخت و آماده بهرهبرداری است که شامل هتل سه ستاره آقایان رجایی و جامعی، هتل سنتی آقای دریاگرد، هتل سه ستاره آقای قادری، هتل ۴ ستاره خورشید، مجتمع اقامتی آقای خلیلی، بومگردی بینظیر بینک به مدیریت آقای صفوی، هتلآپارتمان (گناوه) اشاره کرد. افزون بر این، 10 بومگردی و چندین رستوران استاندارد آماده افتتاح هستند. قطعا اضافه شدن این ظرفیتها میتواند به توسعه زیرساختهای اقامتی- پذیرایی استان منجر شود.
سالاری با بیان اینکه همه این ظرفیتهای جدید همراه با استانداردسازی به بهرهبرداری خواهند رسید، تصریح کرد: همچنین بهمنظور ارتقای سطح کیفی این اماکن اقامتی و پذیرایی دورههای آموزشی برای کارکنان این تاسیسات گردشگری برگزار خواهد شد. افزون بر این آموزشهای لازم به مدیران فنی آنها داده خواهد شد.
معاون گردشگری ادارهکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان بوشهر با اشاره به در پیش بودن بازیهای جام جهانی فوتبال قطر 2022 به برنامههای ادارهکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان بوشهر برای جذب گردشگران خارجی اشاره و تصریح کرد: در این زمینه مطالعاتی صورت گرفته و همچنین با دستگاههای مرتبط با صنعت گردشگری و همچنین فعالان و سرمایهگذاران بخش گردشگری رایزنیهایی صورت گرفته است. در این راستا، تورهای داخلی و خارجی با همراهی انجمن حرفهای راهنمایان گردشگری استان برنامهریزی شده است. همچنین برنامهریزیهایی برای ساخت و خرید کشتیهای گردشگری صورت گرفته است. طبیعتا جام جهانی قطر فرصت مغتنمی برای سرعتبخشی توسعه گردشگری در استان و تبدیل آن به قطب گردشگری دریایی کشور است و امیدواریم که بتوانیم بهموقع و با عمل از این فرصت استفاده کنیم و با ایجاد همافزایی لازم میان بخش دولتی و خصوصی، صنعت گردشگری استان را در این برهه زمانی توسعه دهیم. قطعا اقداماتی که در این بازه زمانی باید محقق شود باید عملی باشد نه احساسی! چون باید با مطالعه کافی و ذائقهسنجی و ایجاد ساختارهای گردشگری استاندارد، نظر گردشگر خارجی را به استان جذب کنیم.
یادآوری میشود، بیشک جام جهانی 2022 قطر همانقدر که میتواند یک فرصت برای گردشگری ما باشد، میتواند یک تهدید نیز باشد؛ چراکه به گفته کارشناسان حوزه گردشگری، «جذب گردشگران جام جهانی یک تاکتیک مقطعی است که عملا میتواند برای ما ضدتبلیغ هم باشند. هر چند ورود این گردشگران به کشورمان بد نیست اما وقتی این گردشگر به ایران وارد شوند و سطح کیفی خدمات ما را ببینند، بهعنوان مبلغ ما از کشور خارج میشوند. آنها پس از خروج از کشور با تعریف وضعیت کیفیت خدمات گردشگری برای ما ضد تبلغ میشوند و گردشگران بالقوه آینده را از دست خواهیم داد. بنابراین تعریف گردشگر بعد از خروج از کشور مهم است که ما از آن غافل هستیم.»
