صادق راستگو
در پست پیوست اشارهای به دلایل پرواز هواپیماهای جاسوسی و کشف تشعشعات رادیواکتیو امریکایی در خلیج فارس کردم که طی آن امریکاییها در حال درک سالم ماندن تاسیسات هستهای ایران از حملات ادعایی ارتش تروریستی این کشور هستند. همزمان با پرواز این هواپیما، رساه صهیونیستی نیویورک تایمز گزارشی متفاوت منتشر کرده که به صورت کامل با گزارشی که چند روز پیش همین نشریه به قلم سه نویسنده دیگر منتشر کرده بود، متفاوت است.
آنچه که در مجموعه این گزارش آمده، زیر سوال بردن موفقیت بمباران تاسیسات فوردو است که به شکلی غیرقابل باور در این گزارش بلند و مفصل آمده که بمبهای جیبییو-57 توان نفوذ چندانی ندارد و آنچه وزارت جنگ امریکا و ترامپ تبلیغ کردهاند دروغی بیش نیست. این روزنامه تأکید کرد که اگرچه مقامات آمریکایی اخیراً از «آسیب جدی» سخن گفتهاند، اما مجموعهای از متغیرها، از نوع بمب به کار گرفتهشده گرفته تا ساختار زمین و مصالح مهندسی ایرانی، تعیین میکنند که این حمله تا چه اندازه موفق بوده است.
در بخش نخست، این نشریه با بررسی بمب سنگرشکن GBU-۵۷ نوشت: «کارشناسان انفجار و بالستیک، این بمب را شبیه یک گلوله غولپیکر توصیف میکنند که از بمبافکن B-۲ پرتاب میشود. این بمب ۳۰ هزار پوند وزن دارد که بیش از پنج هزار پوند آن مواد منفجره است و با سرعتی فراتر از صوت به زمین برخورد میکند.» حتی چنین بمبی هم تضمینی برای نابودی یک هدف سخت و عمیق در دل کوه ندارد. به گفته «رایان هارلی» استاد مهندسی مکانیک در دانشگاه جانز هاپکینز، این بمب در بهترین حالت میتواند ۵ تا ۱۰ متر در سنگهای متداول نفوذ کند، در حالیکه عمق فردو بین ۲۶۰ تا ۳۶۰ فوت برآورد میشود.
به نوشته این روزنامه، طراحان عملیات در وزارت دفاع آمریکا به جای تمرکز بر شکستن لایه ضخیم سنگ، راهبرد حمله به کانالهای تهویه فردو را در پیش گرفتند. یک مقام آگاه به نیویورکتایمز گفته است که این کانالها بهطور مستقیم به پایین نمیرفتند و در بخشهای بالایی دارای زوایای پیچیدهای بودند، به همین دلیل مسیر بمبها ترکیبی از تونل و سنگ بود. در اسناد وزارت جنگ که در ۲۶ ژوئن منتشر شد نیز اشاره شده بود که ورودی اصلی این کانالها به شکل سهشاخهای طراحی شده و برای هر یک چندین بمب مورد نیاز بوده است. (دقت کنید، امریکاییها با درک اینکه بمبهای جیبییو-57 قدرت نفوذ به عمق تاسیسات را ندارند و اگر قرار است از هواکشها بمب به پایین برود، پس همان بمبهای 2 هزار پوندی هم کفایت میکند!)
بخش دیگری از گزارش به تحلیل زمینشناسی منطقه فردو اختصاص دارد. نشریه آمریکایی نوشت: «بر اساس مقالهای منتشرشده در نشریه دانشگاه تهران، سنگهای اطراف این منطقه عمدتاً از نوع «ایگنمبریت یا توف آتشفشانی» هستند. در همین راستا «ییزهاک ماکوسکی» زمینشناس دانشگاه حیفا، در گفتوگو با نیویورکتایمز تأکید کرده که این نوع سنگ، علاوه بر سهولت در حفاری، میتواند بهطور طبیعی انرژی انفجار را جذب کند؛ مشابه کیسههای شن که در قلعههای قدیمی برای دفع گلوله استفاده میشد. «نیک گلاماک» استاد دانشگاه ایلینوی نیز گفت: «توف آتشفشانی در جامعه مهندسی انفجار بهعنوان یکی از بهترین مواد برای جذب انرژی شناخته میشود.»
نشریه آمریکایی در ادامه نوشت: «به همین دلیل، حتی در صورت برخورد مستقیم بمبها، بخشی از قدرت تخریبی توسط لایههای زمین مهار شده است.» این همان موضوعاتی است که ما در همان روزهای بعد از حمله هم بارها بر آن تاکید کردیم. یادم میآید ساعتی پس از حمله یکی به من پیام داد که: 12 تا بمب زدهاند، یکی پشت دیگری کوه را شکافته تا رسیده به سالنهای سانتریفیوژها! شاید باورتان نشود که همین دیدگاه در یکی از خبرگزاریهای کشور نیز بازتاب داده شد! اما آنچه رسانه امریکایی – صهیونیستی پس از دو ماه منتشر کرده، به باور من، توجیهی برای دروغهای بمبهای سنگین امریکایی است که هیچ وقت در این حملات مورد استفاده قرار نگرفت.
این روزنامه همچنین یادآور شد که ایران تولیدکننده بزرگ بتن در منطقه است و محققان ایرانی پژوهشهایی درباره بتنهای تقویتشده با الیاف فولادی منتشر کردهاند. «کلی نایتو» استاد مهندسی سازه در دانشگاه لیهای به نیویورکتایمز گفت: «افزودن الیاف فولادی میتواند مقاومت کششی بتن را دو تا سه برابر افزایش دهد و مانع از ترکخوردگیهای شدید شود.» مشخص نیست چنین فناوریهایی دقیقاً در فردو بهکار رفته یا نه، اما بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی پیشتر از درهای سنگین مقاوم در برابر انفجار و اتاقهای چندلایه در این تاسیسات گزارش داده بودند.
این نشریه افزود: «در نهایت میزان تخریب فردو وابسته به این است که بمبها تا چه اندازه به نزدیکی محفظههای سانتریفیوژ رسیدهاند. اگر انفجار در مجاورت این بخشها رخ داده باشد، شوک ناشی از آن میتوانسته تجهیزات را بهشدت تخریب کند، حتی اگر دیواره اصلی فرو نریخته باشد.» «اندرو نیکلسون» مدیر شرکت انگلیسی Viper Applied Science، گفته است: «حتی اگر بمب به هسته اصلی نرسیده باشد، موج انفجار در تونلها میتواند به تجهیزات آسیب جدی وارد کند.» (دقت کنید، بمبی که نمیتواند بیش از 10 متر در چنین استحکاماتی نفوذ کند، چگونه موج انفجار آن در عمقی چند برابری میتواند به تجهیزات آسیب وارد کند؟(
در همین حال، نیویورک تایمز بلافاصله نقیض این ادعا را منتشر میکند مینویسد: با این حال، کارشناسان دیگر از جمله «پیتر مکدونالد» تأکید کردهاند که حتی در صورت نفوذ مستقیم، احتمال فروریختن کامل فردو اندک است و خسارتها بیشتر به محدودههای نزدیک انفجار محدود خواهد بود. نیویورکتایمز در آخر نوشت: «اگرچه پنتاگون با دقت به طراحی عملیات پرداخته و برخی ارزیابیهای آمریکاییها حاکی از آسیب شدید به فردو است، اما به دلیل متغیرهای متعدد از جنس سنگها گرفته تا نوع بتن و طراحی زیرزمینی ـ تعیین دقیق میزان خسارت فعلاً ناممکن است.» (به همین دلیل است که این روزها وزارت جنگ امریکا هواپیمای تشعشعیاب خود را به منطقه فرستاده تا ردی از تشعشع پیدا کند، چیزی که نیست و نشان میدهد ادعاهای امریکایی دروغی بیش نیست)
در حالی که ایران این روزها دیگر هیچ بازرسی را به خاک خود راه نمیدهد، غربیها احتمال میدهند که چندین سایت دیگر غنیسازی در اختیار دارد که در همین مدت مقدار بیشتری اورانیوم غنیسازی کردهاند و چه بسا ایران در این بازه زمانی توانسته باشد که به اورانیوم با غنای بالای 90درصد را هم فرآوری کرده باشد! همه این مسائل به رفتار اروپاییها در طول 6 هفته آینده بستگی دارد.