بامداد جنوب: طرح «روستاها و عشایر دوستدار کتاب» برنامه‌ای است که هر سال به همت معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و با همکاری مجموعه‌ای از دستگاه‌های دولتی و غیردولتی در کشور اجرا می‌شود. بر این اساس هر سال 10 روستا یا آبادی عشایری به‌عنوان روستاها و عشایر دوستدار کتاب معرفی می‌شوند. برای شرکت در این جشنواره، روستاها باید ضمن معرفی ویژگی‌های خاص فرهنگی و اجتماعی روستا، مجموعه فعالیت‌ها، طرح‌ها و برنامه‌های اجرائی خود را برای تقویت زیرساخت‌های کتابخوانی و ترویج عمومی کتاب در روستا معرفی کنند.
هدف این جشنواره حمایت از اقدام‌های انجام‌شده در روستاها و پشتیبانی از پیشنهادهای ابتکاری در حوزه کتاب و کتابخوانی در روستاها و معرفی فعالیت‌های فرهنگی و ترویجی مرتبط با کتابخوانی است که با مشارکت مردم و دستگاه‌های فعال در روستا انجام شده یا اجرای آن برای سال آینده پیش‌بینی شده است. تلاش برای تامین بودجه‌های لازم برای گسترش فعالیت‌های مربوط به کتاب و کتابخوانی در روستاها و توجه دادن مردم و نهادهای روستایی به اهمیت کتاب و فرهنگی‌تر شدن فضای روستاها و نیز پر کردن اوقات فراغت کودکان و نوجوانان روستایی با کتاب از دیگر اهداف این جشنواره است. از همین رو با همکاری تعدادی از دستگاه‌های دولتی و غیردولتی در هر استان دبیرخانه‌ای تشکیل شده تا هدایت‌کننده این طرح در استان باشند. هر روستا بر اساس فراخوان جشنواره مدارک و مستندات خود را که مبنی بر فعالیت‌های مرتبط با کتاب و کتابخوانی آن روستا را با امضای دهیار و رئیس شورای اسلامی روستا، همراه با فرم‌های تکمیل شده به دبیرخانه استانی جشنواره مستقر در ادارات کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان‌ها یا دبیرخانه مرکزی در تهران ارسال می‌کند.
دهیاران، شورای اسلامی روستا، بخشداران، کانون‌های فرهنگی و هنری مساجد، مدارس، و سایر نهادی فرهنگی و تشکل‌های مردمی نقش مهمی در معرفی روستاهای دوستدار کتاب دارند. در نخستین دوره از برگزاری این جشنواره ۶۲۰ روستا شرکت کرده که در سال دوم به ۸۰۰ روستا افزایش پیدا کرد. پس از چند مرحله داوری و ارزیابی مجموعه فعالیت‌ها و برنامه‌های این روستاها، ۲۰ روستا به عنوان نامزد و در مرحله نهایی داوری، ۱۰ روستا به عنوان روستای دوستدار کتاب ایران معرفی شده است. همچنین هر سال یک روستا به عنوان برگزیده برگزیده‌ها انتخاب شده است. امسال نیز تعداد بیشتری از روستاهای کشور در این طرح شرکت کرده‌اند که اسفندماه روستاهای برگزیده معرفی خواهند شد. در سال دوم روستای «چهار روستایی» از استان بوشهر یکی از روستاهای برگزیده در این طرح معرفی شد. امسال هم از استان بوشهر در «جشنواره روستاها و عشایر دوستدار کتاب» 116 روستا شرکت کرده‌اند. نهاد کتابخوانه‌های عمومی کشور که یکی از دستگاه‌های همکار در این طرح است، برای حمایت از روستاهای برگزیده دوستدار کتاب تسهیلات بانکی در نظر گرفته است.
عضو شورای برنامه‌ریزی جشنواره‌های «انتخاب پایتخت کتاب ایران» و «روستاها و عشایر دوستدار کتاب» گفت: نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور به‌طور جدی به 10 روستای برگزیده این جشنواره پرداخته و بهصورت جداگانه از اعتباراتش برای یک روستای برگزیده تسهیلاتی در نظر گرفته است و مانند دوره‌های پیشین تسهیلاتی به روستاهای برگزیده داده خواهد شد.
اسماعیل جانعلی‌‌پور با اعلام این خبر افزود: با توجه به وجود دو هزار کتابخانه نهادی و 1700 کتابخانه مشارکتی، فضای تبلیغی بسیار خوبی در اختیار نهاد کتابخانه‌های عمومی است. حضور مجموعه نهاد، برای تبلیغ و ترویج جشنواره‌های ترویج کتابخوانی و جا افتادن آن در سطح کشور است. ظرفیت همکاران ما در خدمت نقش‌آفرینی در طراحی ایده‌ها در سطح کشور است، در کنار دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی فرهنگی و کتابخوانی و دیگر اعضای شورای برنامه‌ریزی به فعالیت مشغول هستیم.
وی درباره نقش این نهاد در جشنواره روستاها و عشایر دوستدار کتاب گفت: 700 روستای شاخص در کشور کتابخانه روستایی دارند که در اختیار نهاد است. این تعداد کتابخانه به تقویت طرح‌های روستایی در جشنواره روستاها و عشایر دوستدار کتاب کمک خواهد کرد.
مدیرکل فرهنگی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور با بیان این‌که قریب دو میلیون نفر عضو در کتابخانه‌های عمومی رفت و آمد می‌کنند که بخش بزرگی از آنها جوانان و صاحبان فکر و ایده هستند و سر و کار جدی با کتاب دارند، یادآور شد: بنابراین ظرفیت بزرگ نهاد در دو دوره گذشته جشنواره‌های انتخاب پایتخت کتاب ایران و روستاها و عشایر دوستدار کتاب، در خدمت برگزاری این جشنواره‌ها بوده است.
جانعلی‌‌پور در پاسخ به این پرسش که دو دوره پیشین این جشنواره‌ها چه دستاوردهایی داشته است، گفت: پیش از این‌که زمینه اجرای طرح‌ها را فراهم کنیم، بسترسازی برای بروز و رشد ایده‌ها، خودش اتفاق خوبی است. به‌طور قطع باید زمانی را به انتظار بنشینیم که این ایده‌ها به ثمر بنشیند و در سراسر کشور، شاهد اتفاق‌های خوب در زمینه کتابخوانی باشیم. جشنواره‌هایی نظیر این جشنواره‌ها، در سراسر کشور ایده‌یابی می‌کنند و احصای این ایده‌ها را بر عهده دارند. خود این مساله به ترویج فرهنگی کتابخوانی کمک می‌کند.
وی با بیان این‌که الان چندصد ایده از روستاها و شهرها رسیده است، تصریح کرد: گام نخست تلنگر زدن به جامعه است که ایده‌ها و راهکارهای ترویج از سطح روستاها و شهرها گردآوری شده است و خود این امر، حرکت بزرگی است. در نهایت این ایده‌ها در یک بانک اطلاعات قرار داده می‌شود که می‌تواند فرصت خیلی خوبی را در زمینه ترویج فراهم می‌کند. چنانچه الان در آغازین سال‌های اجرای این دو جشنواره، فرصت‌های خیلی خوبی برای مروجان کتابخوانی فراهم شده و ایده‌های مختلفی در اختیار آنها قرار داده شده که در سطوح مختلف ملی، استانی، شهرستانی و روستایی و عشایری اجرائی کنند. در خود روستاهایی هم که تا امروز این طرح‌ها در آنها پدید آمده، اتفاقات خوبی افتاده است و شهرها و روستاهای برگزیده شاخصی وجود دارند برای این‌که کارهای ترویج کتابخوانی در آنها اجرا شود.
عضو شورای برنامه‌ریزی جشنواره‌های «انتخاب پایتخت کتاب ایران» و «روستاها و عشایر دوستدار کتاب» درباره انتقاداتی که نسبت به فراموش‌شدن اهداف این جشنواره‌ها، پس از پایان هر دور جشنواره وجود دارد، بیان کرد: در آغازین روزهای دومین دوره این دو جشنواره، اتفاقا به همین آسیب توجه شد. در دوره اول چیزی قابل پیش‌بینی نیست، به‌طوری که در آن دوره، فقط ایده‌ها می‌آمد اما در دومین دوره جشنواره و در طول سال گذشته تا به امروز، بجد به این موضوع توجه شد. در دومین دوره داوری شهرها برای انتخاب پایتخت کتاب ایران، به‌طور جدی به پیگیری شهرها در اجرای طرح‌ها و ایده‌ها توجه شد. ایده‌ها و اتفاقات به دبیرخانه رسید و درنهایت به چند شهر نهایی رسیدیم. در آغاز روند داوری که منتج به انتخاب پایتخت کتاب ایران شد، جمعی از داوران بهصورت میدانی در شهرها حضور پیدا کردند و اتفاقات را دیدند.
وی با اشاره به این‌که نقد منتقدان برای دوره نخست این جشنواره، نکته درستی است و انتقاد واردی است، افزود: اما انصافا از دوره دوم، بجد به این موضوع توجه شد که ایده‌های عملی باشد و عملیاتی شده باشد. به‌طور قطع در دوره سوم هم به این موضوع بسیار توجه جدی‌تری خواهد شد که ایده‌های عملیاتی‌شده مورد داوری قرار بگیرد.
یادآوری می‌شود، سومین دوره جشنواره انتخاب پایتخت کتاب ایران و روستاها و عشایر دوستدار کتاب، اسفندماه جاری در تهران برگزار می‌شود.
لینک کوتاه:
گزارش خطا
پسندها: ۰
نظرات بینندگان