بامداد جنوب: چندی پیش گزارشی در مورد ساخت کشتی از سوی کره جنوبی به سفارش شرکت‌های دولتی ایران در روزنامه منتشر شد. انتشار این خبر در فضای رسانه‌ای کشور بازتاب بسیار وسیعی داشت، از یک‌سو مخالفان دولت تدبیر و امید انگشت اتهام را به‌سمت حسن روحانی و دولتش گرفتند و آنها را متهم به نادیده گرفتن توان داخلی کردند و حتی در این مورد مصاحبه‌های متعددی هم صورت داده و از پتانسیل‌های داخلی گفتند. از سوی دیگر، عده‌ای دیگر که دلسوزتر بوده و با نگاه عقلانی به مساله می‌نگریستند، بر این باور بودند که در این مساله باید اندکی تعامل بیشتری کرد.
هر چند در آن روزها دولت پاسخ مخالفان را داد و تاکید کرد که قرارداد خرید کشتی از کره‌شمالی مربوط به سال 2008 و دولت نهم است و بهانه‌گیران خاموش شدند اما بامداد جنوب در صدد برآمد تا مساله کشتی‌سازی را از منظر دیگری مورد بررسی قرار دهد و از همین‌رو از یکی از کارشناسان حوزه دریایی که مرتبط با مساله کشتیرانی است خواستیم تا در این مورد توضیحات بیشتری دهد. آنچه در این مقال می‌خوانید، نظرات این کارشناس است که خواست نامش فاش نشود.
در حال حاضر ناوگان حمل و نقل دریایی ایران به‌دلیل تحریم‌های سال‌های قبل، در حال فرسوده شدن و بنادر جهان از ورود شناورهای دارای نقص فنی و سن بالا به بندر جلوگیری به‌عمل می‌آورند. اگر توجهی به نوسازی ناوگان ایران نشود در آینده، نگاه شرکت‌های کشتیرانی بزرگ ایران ( NITC و IRISL) به کشتی‌های خارجی برای جابه‌جایی کالاها و تردد در بنادر جهان خواهند بود و این یعنی بیکار شدن نیروهای دریانورد ایرانی روی شناورهای فرسوده و از دست رفتن ارزهای کشور برای پرداخت اجاره کشتی‌های خارجی جهت حمل و نقل و جابه‌جایی کالا است.
شرکت‌های کشتیرانی در ایران به‌دنبال نوسازی ناوگان خود برای افزایش اعتبار خود در سطح بین‌المللی و افزایش درآمد و پیشی گرفتن از رقبای خود در جهان هستند. با توجه به بازار خوب دریایی منطقه بهتر است به جای این‌که از کشتی‌های خارجی جهت حمل و نقل کالا اجاره شود کشتی خریداری و هزینه حمل و نقل که قرار است به کشتی‌های اجاره‌ای خارجی پرداخت کنیم بابت اقساط به کارخانجات سازنده کشتی بدهیم.
از طرفی دیگر در ایران کارخانجات بزرگ کشتی‌سازی صدرا و ایزایکو برای ساخت کشتی داریم که نیروهای ایرانی زیادی در آن مشغول به کار هستند و اشتغال‌زایی خوبی برای کشور دارند و تاکنون طبق شواهد، نشان داده شده است که تاخیر در ساخت به‌موقع کشتی در ایران به‌عنوان یک مشکل عمده نبود رونق اقتصادی و بازار دریانوردی در ایران محسوب می‌شود.
عمده‌ترین فاکتورهایی که شرکت‌های کشتیرانی قبل از ساخت کشتی مورد تجزیه و ارزیابی قرار می‌دهند هزینه و مدت زمان فرایند ساخت کشتی است و اگر به این دو فاکتور در کشتی‌سازی‌ها توجه نشود شرکت‌های کشتیرانی علاوه بر این‌که بازار و درآمد خود را از دست می‌دهد ممکن است اعتبار خود را در سطح بین‌المللی از دست بدهد.
آیا بهتر نیست دلیل عملکرد و مشکلات شرکت‌های کشتی‌سازی در ایران و همچنین دلیل تمایل شرکت‌های کشتیرانی مثل نفتکش و کشتیرانی جمهوری اسلامی برای خرید از خارج از کشور مورد بررسی قرار گیرد و مشکلات پیش رو آنها حل شود. تا کی کشور باید روی کاغذ این مشکلات را بیان کند و اما هیچ گونه اقدامی برای رفع آنها نکند.
تا کی باید شرکت‌های سازنده کشتی در ایران روی کاغذ بنویسد که ما می‌توانیم و اما در عمل این موضوع دیده نشود. آیا بهتر نیست بیشتر به مشکلات خود در کشور بپردازند تا هم سفارش از داخل و هم سفارش از خارج از کشور برای ساخت فراهم کنند. برخی از راه کارهای کلیدی که باید مسوولان کشور و مدیران شرکت‌های سازنده برای رفع مشکلات پیگیری کنند به شرح ذیل است.
1) خصوصی کردن کامل کشتی‌سازی‌ها و سرمایه‌گزاری مشترک با کشتی‌سازی‌های مطرح و روز جهان برای انتقال تکنولوژی به ایران
2) از بین بردن محدودیت کار کشتی‌سازی‌ها ( انجام کار دائم در روزهای هفته، تعطیلات رسمی، غیر رسمی و انجام کار در شیفت شب)
3) تسهیل سازوکارهای گمرکی برای تسریع در ترخیص قطعات وارداتی کارخانجات جهت کشتی‌های در حال ساخت در ایران
4) تعیین ارز مرجع جهت واردات برخی قطعات ضروري شناورها و مواد اولیه مورد نیاز کشتی‌سازی‌ها
5) تسهیل قوانین مالیاتی کشور در ساخت کشتی برای شرکت‌های سازنده کشتی
6) پیگیری حضور بانک‌های خارجی در ایران برای انتقال راحت‌تر پول جهت خرید تجهیزات و قطعات مورد نیاز کشتی‌ها از خارج از کشور
7) قراردادن مدیران دلسوز، متخصص و کارآمد در کشتی‌سازی‌ها به‌همراه کارشناسان خارجی متخصص برای ساخت کشتی با کیفیت و تحویل به‌موقع
8) فعال کردن مراکز R&D قوی در کارخانجات شاخت کشتی
9) برقراری ارتباط و دسترسی کارخانجات داخلی به بازارهای بین‌المللی
10) حمایت همه‌جانبه دولت از تولیدکنندگان و کارآفرینان تولید‌کننده مواد اولیه و تجهیزات کشتی‌ها
11) و ده‌ها مورد دیگر
آیا کشور به‌دنبال نوسازی ناوگان دریایی خود است یا دنبال منافع صنعت کشتی‌سازی‌ها؟ اگر کشتی که باید یک ساله تحویل کشور گردد مثلا سه ساله تحویل گرفته شود منافع ملی ما در بازار بین‌المللی از بین خواهد رفت و خطوط کشتیرانی خارجی خیلی راحت سهم کشور را در حمل و نقل تصاحب می‌کنند. اگر هم‌اکنون نگذاریم کشتی در اسرع وقت ساخته شود و تحویل شرکت‌های کشتیرانی گردد رقبا در منطقه از مشکلات کشور بهترین استفاده را برده و با اجاره کشتی‌های خارجی و حمل و نقل کالاهای ایرانی، بیشترین سود خواهند برد.
بنابر این بیایید اول مشکلات و چالش‌های پیش رو شرکت‌های سازنده کشتی در ایران که اشتغال‌زایی بسیار خوبی در منطقه دارند حل شود و بعد با حمایت‌های دولت و شرکت‌های کشتیرانی، ناوگان ملی خود را با دست پرتوان نیروهای بومی کشور یعنی کشتی‌سازهای ایران نوسازی کنیم.
لینک کوتاه:
گزارش خطا
پسندها: ۰
نظرات بینندگان