کریم جعفری:
چند روز پیش در همین ستون در ضمن یادداشتی به مسائل مطرح شده در روابط کشورهای عرب حوزه خلیج‌فارس اشاره کرده و تاکید داشتم که کشورهای کوچک حاشیه خلیج فارس بیش از آنکه از ایران ترس و واهمه داشته باشند، از خریدهای دیوانه‌وار همسایه عرب خود که همه دنیا را شگفت‌زده کرده، هراسان شده‌اند. آنچه در روابط قطر و سعودی پیش آمده، یکی از مواردی است که بروز داده شده و بدون شک، کویت و امارات هم این خوف را دارند، ولی فعلا به روی خودشان نمی‌آورند و اولی در تلاش است به‌نوعی آشتی‌کنان برقرار کند.
در این میان، نگاهی به عملکرد رسانه‌های قطری به‌عنوان بازوی تبلیغاتی آل‌خلیفه در جهان عرب، می‌توان به تغییرات ملموس رسید. این تغییرات هر چند نمی‌تواند ما را نسبت به رفتارها، تخریب‌ها، تهمت‌ها، رواج ایران‌هراسی و شیعه‌هراسی در منطقه و همچنین دشمن کردن مردم منطقه با هم، توسط قطری‌ها به فراموشی بسپارد، اما می‌توان از این رهگذر امیدوار بود که میان کشورهای عربی اختلاف جدی روی داده و باید شاهد تحولات جدیدی باشیم.
در آن یادداشت نوشتم که مسوولان ایرانی باید از این فرصت پیش آمده نهایت بهره‌برداری را کرده و سعی کنند با نزدیک شدن به قطری‌ها، به نفع آینده منطقه و منافع ملی کشورمان از آن بهره‌برداری کرده و نگذارند سعودی‌ها بر کشورهای عرب همسایه خود ریاست کرده و از این بابت فکرهای ناشایست به سرشان بزند. خوشبختانه روز گذشته حسن روحانی و امیر قطر تماس تلفنی داشته‌اند و مسائل مختلف را بررسی کرده‌اند. همین تماس تلفنی در روزی که وزیر امورخارجه کویت در ضمن پیامی از امیر این کشور راهی دوحه شده و با شیخ تمیم دیدار کرده، خود حکایت از آن دارد که اختلافات بسیار شدیدتر از آن چیزی است که در ظاهر قضیه روی داده است.
چند موضوع مهمی در این تماس تلفنی مطرح شد: روحانی فرقه‌گرایی را از آفت‌های بزرگ و برهم زننده امنیت منطقه مورد اشاره قرار داد و اینکه ایران می‌خواهد جهان اسلام که از چند دستگی رنج می‌برد به سمت صلح و برادری گام بردارد و در این راستا آماده مذاکره با هدف رسیدن به توافقی واقعی هستیم.
وی به موضوع تروریسم در منطقه هم اشاره کرده است، موضوعی که متاسفانه قطری‌ها در شش سال گذشته در رشد بیش از پیش آن نقشی بی‌بدیل داشته و از این رهگذر گروه‌های تروریستی تکفیری را در سوریه و عراق تقویت کرده‌اند. به گفته روحانی، منطقه ما شاهد یک معضل بزرگ به نام تروریسم است که می‌تواند امنیت همه ما را تهدید کند و راه مبارزه با آن نیز همکاری مشترک است.
آنچه از این مکالمه تلفنی از طرف امیر قطر منتشر شده، حاوی دو نکته اساسی است، اول اصل گفت‌وگو برای حل مشکلات که به گفته وی در این مورد به مسوولان کشورش دستور خواهد داد تا در این مسیر گام بردارند، نکته دوم هم تاکید بر مذاکره ایران و کشورهای عرب حوزه خلیج‌فارس است.
با این اوصاف، به‌نظر می‌رسد در این تماس تلفنی، قطری‌ها پیام‌های سنگینی به طرف برادر بزرگ‌تر خود فرستاده‌اند و ایرانی‌ها هم فرصت‌طلبی دیپلماتیک خود را به رخ رقیب کشیده و تلاش دارند از فرصت پیش آمده نهایت بهره‌برداری را کنند. اگر بتوان طرف قطری را سر عقل آورد، بخش عمده‌ای از مشکلات تروریسم در سوریه قابل حل است.
