بامداد جنوب: سیزده شهریورماه سال جاری بود که تیر یمنیها
به هدف نشست و با حمله پهبادی به قلب عربستان، تاسیسات نفتی شرکت آرامکو دربِقِیْق
و خُرِیْص را زمینگیر کردند. این حمله عظیم باعث ایجاد آتشسوزیهای وسیعی در دو
مجموعه پالایشگاهی متعلق به شرکت آرامکو شد که طبق اعلام وزارت کشور عربستان در نتیجه
آتشسوزی این دو مجموعه تعطیل شدند. ارمغان این تعطیلی برای آرامکو که در آستانه
عرضه بخشی از سهام خود در بورس نیویورک قرار داشت، کاهش تولید پنج میلیون بشکهای نفت بود. به عبارتی دیگر
انصارالله یمن با هدف قرار دادن این دو پالایشگاه نیمی از تولیدات سعودیها را
دود کردند. به گفته کارشناسان این حجم کاهش تولید، پنج درصد تولید نفت جهان را به خود اختصاص میدهد. پس از
انتشار این خبر، نرخ طلای سیاه با افزایشی قابل توجه اما نا پایدار روبهرو شد.
سعودیها که دست به دامان ذخایر استراتژیک خود شدند تلاش داشتند تا
اوضاع خود را عادی نشان دهند، در همین راستا طی اقدامی دو روز پیش (یکشنبه هفته
جاری) عربستان سعودی عرضه اولیه سهام بزرگترین شرکت جهان، آرامکو را آغاز کرد.
طبق گفتههای منابع آگاه، آرامکو یک
تا دو درصد از سهام خود را در بورس
داخلی عربستان ارائه میکند که این درآمدی ۲۰
تا ۴۰ میلیارد دلاری برای دولت به
همراه دارد. هر چند محمد بنسلمان، ولیعهد عربستان، در اوایل سال ۲۰۱۶ میلادی اعلام کرده بود که ارزش آرامکو
دو تریلیون دلار است اما بانکداران و منابعی
از داخل آرامکو میگویند که ارزش این شرکت به 5/1 تریلیون دلار نزدیکتر است. ارائه اولیه یک درصد از سهام آرامکو حدود ۱۵ میلیارد دلار درآمد برای دولت سعودی ایجاد
میکند که این یازدهمین عرضه اولیه گرانقیمت تاریخ است. دقیقا یک ماه دیگر در ۵ دسامبر سال جاری میلادی و در شرایطی
که به عقیده کارشناسان بینالمللی نفت، بازار همچنان با مازاد عرضه روبهرو است،
اوپکیها دور هم جمع میشوند تا با هدف سود حداکثری این نهاد، تصمیمهایی را برای روند تولید و عرضه نفت
خود بگیرند، البته پیشبینی میشود غیراوپکیها و در راس آنها روسیه با تصمیمات
اوپک همراه شوند، چراکه بهعنوان بزرگترین تولیدکننده نفت جهان از این تصمیم
منتفع یا متضرر میشود. بیژن زنگنه، وزیر نفت روز گذشته در پاسخ به سوال خبرنگاران
مبنی بر اینکه پیشبینی میکنید نتیجه نشست ۵ دسامبر ۲۰۱۹ میلادی اوپک چه خواهد بود، گفت: پیشبینی
میشود رقم کاهش تولید نفت بیشتر شود؛ به این معنا که کاهش بیشتری را در تولید از
سمت اوپک در بازار شاهد باشیم. این گفته زنگنه نشاندهنده دو نکته مهم است؛ نخست اینکه
همچنان بازار نفت با مازاد عرضه روبهرو است و دیگر اینکه اکثر تولیدکنندگان
خواهان کاهش این حجم مازاد و در نتیجه افزایش تقاضا و تا حدی رشد قیمت هستند و
البته این مقام مسوول در بخش دیگری از گفتههای روز گذشته خود به نوسانات قیمت نفت
در بازار اشاره کرد و توضیح داد که نرخ طلای سیاه با وجود تلاشی که در برخی موارد
برای رشد انجام میدهد اما در حدود ۶۰
دلار برای هر بشکه باقی میماند.
فریدون برکشلی، رئیس دفتر مطالعات انرژی وین در رابطه با پیشبینی
تحولات آینده بازار نفت، گفت: اوپک و در واقع اوپکپلاس در اجلاس عادی تابستانی
سال جاری خود در وین ضمن تمدید توافق نوامبر ۲۰۱۸ میلادی مبنی بر ادامه کاهش سقف تولید در سطح 2/1 میلیون بشکه در روز، هدف از تصمیم جمعی
را پایین آوردن میزان ذخیرهسازیها توسط مصرف کنندگان در حد متوسط سه سال گذشته منتهی به پایان ۲۰۱۹ میلادی قرار دادند. وی ادامه داد: این
تصمیم در حالی گرفته شد که بر پایه گزارش دبیرخانه اوپک، ذخیرهسازیها نشان از
کاهش چشمگیری
ندارد. در عین حال ذخیرهسازی تولیدکنندگان هم ارقام بالایی را نشان میدهد. برای
نمونه عربستان سعودی در طی هفتههای گذشته روزانه تا 5/1 میلیون بشکه از ذخایر خود را وارد بازار کرده است. این
برداشتها بهدلیل مشکلات فنی آرامکو انجام شد ولی این پیام را به بازار رساند که
به قدر کافی نفت در بازار موجود است. به گفته این کارشناس بینالمللی نفت با توجه
به آنچه بیان شد، کاهش جمعی اوپک پلاس در سطح 2/1 میلیون بشکه در روز جوابگو نیست و برای ثبات قیمت کاهش
عمیقتری ضروری است.
برکشلی با تاکید بر اینکه این مهم است که بازار پیام محکمی از تولیدکنندگان
نفت دریافت کند، تصریح کرد: در چند سال اخیر، سطح قیمت به بازار رها شده و اوپک
فقط سقف تولید تعیین میکند. اکنون اوپک پلاس لازم است تا از حدس و گمان خارج شود
و با صدای بلند قیمت مطلوب را هم بیان کند. رئیس دفتر مطالعات انرژی وین اظهار کرد:
اوپکیها و غیراوپکیها دوران آزمون و خطا را باید پشت سر بگذارند. به این ترتیب
میتوان گفت اوپک پلاس تحت شرایط کنونی به سختی مرز ۶۵ دلار در هر بشکه را رد میکند. در چنین شرایطی که هم بازار
با مازاد عرضه نفت روبهرو است و هم بزرگترین تولیدکننده نفت اوپک با چالش جدی
روبهرو شده و از سویی دیگر بهنظر میرسد اوپکیها و غیراوپکیها خواهان بیشتر
شدن میزان کاهش تولید نفت هستند، باید دید چنین تصمیمی چه تاثیری بر تولید نفت
عربستان میگذارد.