الهام بهروزی
کانون وکلای دادگستری یکی از تشکل‌های اجتماعی است که از
بدو تاسیس تا کنون نقش شگرفی را در عدالت‌خواهی و عدالت‌جویی در سطح جامعه ایفا
کرده است. رئیس این تشکل غیردولتی از نظر موقعیت شغلی جایگاه بالایی دارد تا جایی
که می‌توان آن را در ردیف دادستان کل کشور به‌شمار آورد.
بدیهی است کانون وکلا دادگستری یکی از مهم‌ترین کانون‌های
کشور شناخته می‌شود که وظایفی چون دادن اعطای پروانه وکالت به داوطلبانی که واجد شرایط
قانونی باشند، اداره امور راجع به وکالت دادگستری و نظارت بر اعمال وکلا و کارگشایان،
رسیدگی به تخلفات و تعقیب انتظامی وکلا و کارگشایان دادگستری به وسیله دادسرا و دادگاه
انتظامی وکلا، معاضدت قضائی و فراهم آوردن وسایل پیشرفت علمی و عملی وکلا را
برعهده دارد.
بی‌شک در جامعه‌ای که وکلایی دانا و سیستم قضائی منسجمی
وجود دارد، توسعه بیش از پیش در همه ارکان آن جامعه رخ عیان می‌کند؛ چراکه مدافعان
باسواد قانون در این جامعه با تمسک به قوانین موجود، تمام تلاش خود را برای احقاق
حق مردم به کار می‌گیرند. این‌جاست که نقش وکلا و کانون وکلا در برقراری عدالت و
نظم جامعه خودنمایی می‌کند.
با تاملی بر روند فعالیت کانون وکلا در استان بوشهر، مشخص
می‌شود که این تشکل در این استان به‌دلیل داشتن هیات‌رئیسه باسواد و بادانش
کارنامه موفقی از خود ارائه کرده و نه تنها در مطالبه‌گری برای احقاق حقوق بحق
مردمی، بلکه در بسیاری از مواقع حساس با استناد به قانون سعی در روشنگری جامعه هدف
خود داشته است.
رئیس کانون وکلای دادگستری استان بوشهر روز یکشنبه در نشست
خبری که به‌مناسبت سه تاریخ مهم در تقویم رسمی کشور؛ یعنی 14 مرداد سالروز صدور
فرمان مشروطه؛ 17 مرداد روز خبرنگار و 22 مرداد روز تشکل‌ها و مشارکت اجتماعی در
سالن کنفرانس خبرگزاری ایران برگزار شد، با تبریک فرارسیدن روز قلم به اصحاب رسانه
استان گفت: به اعتقاد من، خبرنگاری یک شغل نیست، بلکه یک عشق و رسالت مقدسی است که
همواره به روشنگری و آگاهی‌بخشی در جامعه مبادرت دارد.
بهرام فرهمندصابر در ادامه به مناسبت‌های دیگری چون سالروز
صدور فرمان مشروطه و روز تشکل‌ها و مشارکت اجتماعی گریزی زد و افزود: این رویدادها
همه در راستای تحقق عدالت اجتماعی نقش موثری دارند و من تقارن این مناسبت‌ها را با
ایام عاشورا به فال نیک می‌گیرم؛ چراکه پیام نهضت عاشورا نیز «آزادگی و عدالت»
است. بدیهی است مردم در دوران قاجار از نظام دیکتاتوری قاجار به ستوه آمده‌بودند،
پس از سال 1284 تقریبا مخالفت خود را با آن اعلام و در سال 1385 با صدور فرمان
مشروطه، قدرت را مشروط به اجرای قانون کردند.
به گفته وی، دو عامل مهم در شکل‌گیری نهضت مشروطه نقش داشت؛
یکی حکومت دیکتاتوری شاهان قاجاری و دیگری نقش خبرنگاران در تنویر افکار عمومی و
روشنگری در جامعه بود؛ چون آن‌ها با نگاهی به جوامع غربی و قوانین آن‌جا، درصدد
برآمدند تا مردم را به سمت قانون‌خواهی و عدالت‌خواهی سوق بدهند.
رئیس کانون وکلای دادگستری استان بوشهر سپس با اشاره به
اینکه به همین دلیل است که خبرنگاری یک شغل سخت و پرریسکی به‌شمار می‌رود، افزود:
چون خبرنگاران همیشه منافع دیگران را بر منافع شخصی ترجیح داده، آن‌ها با مناعت
طبع از مسائل و مشکلات خود عبور کرده و با نوشتن از مشکلات عمومی و اجتماعی درصدد
برقراری عدالت در جامعه هستند.
فرهمندصابر در ادامه خبرنگاران را مترجم جامعه دانست و
گفت: بدیهی است بعضی از مسائل علمی و حقوقی چنان پیچیده و تخصصی هستند که بخشی
زیادی از عوام از درک این مفاهیم عاجز هستند. در این میان، خبرنگار می‌آید و این
مفاهیم را با بیانی ساده و بدون پیرایه برای مردم روایت و در فهم این مفاهیم آن‌ها
را کمک می‌کند. به عبارتی، مفاهیم را عوام‌فهم می‌کند.
وی همچنین به نقش خبرنگاران در جریان‌سازی در جامعه اشاره و
تصریح کرد: تولید محتوا یکی از رسالت‌های اصلی خبرنگاران است که آن‌ها با درایت و
دانشی که دارند، در حوزه‌های مختلفی هم برای مردم و هم مسوولان خط مشی فکری تعیین
و جریان‌سازی می‌کنند. البته لازمه این کار «آزادی بیان» است که هیچ‌وقت نباید از
رسانه سلب شود.
رئیس کانون وکلای دادگستری استان بوشهر، خبرنگاری را شغل
مقدسی دانست و گفت: ابزار این شغل قلم است و قلم هم چیزی است که خداوند به آن در
قرآن سوگند خورده است. از این‌رو، خبرنگاری رسالتی مقدس است. بارها شده که از خودم
پرسیدم که چرا خداوند به شهید در قرآن قسم نخورده! بعد تامل و کندوکاو زیادی در
این حوزه به این نتیجه رسیدم که اگر در جامعه‌ای قلمی درست بچرخد و بنویسد، هیچ
شهیدی نخواهد داشت!
وی سپس وکالت را شغلی شبیه خبرنگاری معرفی کرد و یادآور شد:
همان‌طور که خبرنگار هیچ‌حامی جز قلمش ندارد، وکلا هم هیچ حامی جز خودشان ندارند.
در واقع وکلا حامیان بدون حامی هستند که بارها به‌دلیل سوءقصد برخی از آن‌ها جان
خود را از دست داده‌اند. بی‌شک هم خبرنگاران و هم وکلا برای پیشبرد اهداف کاری‌شان
به «عدالت» و «آزادی» نیازمند هستند. از این رو، این دو تشکل مکمل‌های خوبی برای
هم هستند و من از همین‌جا حمایت حقوقی کانون وکلا را از جامعه خبرنگاری استان
اعلام می‌کنم.
فرهمندصابر سپس در پاسخ به خبرنگار بامداد جنوب در خصوص
اینکه آیا تفاهمنامه‌ای برای حمایت از خبرنگارانی که به‌دلیل ورود به موضوعات حساس
پایشان به دادگاه باز شده، در استان منعقد شده، گفت: خیر، هنوز در این زمینه
تفاهمنامه‌ای منعقد نکرده‌ایم؛ اما این آمادگی را داریم که با خانه مطبوعات این
تفاهمنامه را منعقد کنیم. هرچند در سال‌های گذشته به دلیل جایگاهی که در کانون
وکلا و هیات منصفه استان داشته‌ام، به بسیاری از این پرونده‌ها ورود کرده و با
نگاه ویژه‌ای که دادستانی وقت؛ یعنی آقای آرامی به شغل خبرنگاری داشت، هرگز
خبرنگاران مغلوب احکام نشده و در نهایت پرونده با سازش و صلح مختومه شده است. از
این‌رو، استان بوشهر در حوزه شکایت از رسانه و خبرنگاران بسیار وضعیت خوبی در کشور
دارد.
وی سپس به نقش تاثیرگذار خبرنگاران در افشای فساد اجتماعی و
اقتصادی و همچنین افزایش سواد رسانه‌ای در جامعه اشاره و تاکید کرد: خبرنگاران نقش
مهمی در افزایش سواد رسانه‌ای مخاطبان خود دارند. افزون بر این، آن‌ها با افشای
فسادها و شناسایی عوامل آن، در سوق دادن جامعه به سمت عدالت بسیار تاثیرگذار
هستند. از همین رو است که خبرنگاری یکی از رکن‌های رکین دوموکراسی را تشکیل می‌دهد.
بنابراین باید آزادی بیان در جامعه باشد تا جامعه بالنده شود.
فرهمندصابر همچنین خبرنگاران را صدای جامعه دانست و تصریح
کرد: با توجه به ماموریت جدیدی که قوه قضائیه به کانون وکلا در زمینه توسعه حقوق
عامه و افزایش اطلاعات حقوقی شهروندان داده، خبرنگاران در این حوزه می‌توانند به
ما در انتقال این مفاهیم کمک شایانی کنند.
وی همچنین در پاسخ به سوال خبرنگار دیگری مبنی بر اینکه چرا
مباحث و لغات حقوقی نو نمی‌شوند، توضیح داد: این دغدغه بسیار بجایی است؛ چون
بسیاری از قوانین با واژه‌های پیچیده وضع شده‌اند که اغلب برای عوام غیرقابل فهم
است و نیاز است یک همکاری سه‌گانه میان فرهنگستان زبان و ادب فارسی، حقوقدان‌ها و
مجلس شکل بگیرد تا بتوان قوانین را با زبان نو بازنویسی کرد.
رئیس کانون وکلای استان بوشهر سپس در پاسخ به سوال دیگری در
خصوص اینکه چرا مجرم سیاسی در ایران نداریم، توضیح داد: چون قوانینی که در حوزه
وضع شده، دارای ابهاماتی است که نیاز به بازنگری و اصلاح دارند.
فرهنمند‌صابر در پایان یادآور شد، کانون وکلای استان بوشهر
در حال حاضر دارای 838 وکیل پایه‌یک، 1050 وکیل و 800 مشاور حقوقی است. تقریبا به
ازای هر 500 نفر در استان یک وکیل داریم و این حتی در کشورهای اروپایی هم کم‌نظیر
است، چون در این کشورهای به ازای هر 1000 نفر یک وکیل وجود دارد. وکلای عضو کانون
وکلا موظف هستند که در سال 3 پرونده معاضدتی بگیرند. افزون بر این، آن‌ها در برخی
از پرونده‌های تسخیری هم ورود می‌کنند و به‌عنوان وکیل تسخیری به دفاع از موکل خود
می‌پردازند. حتی برخی از این وکلا به‌عنوان فعال اجتماعی در راستای مسوولیتهای
اجتماعی خود، وکالت برخی از پرونده‌های حساس را هم پذیرا می‌شوند.
