الهام بهروزی

هفته گردشگری فرصتی برای رونمایی از طرح‌های شاخص گردشگری و واکاوی و نمایش ظرفیت‌های مناطق مختلف کشور در عرصه گردشگری و جذب توریست است. در این میان، استان بوشهر ظرفیت‌های مستعدی را در این حوزه دارد که با تعیین نقشه‌راه جامع گردشگری و همچنین تدوین مدلی نوین و راهبردی طرح‌ها و چشم‌انداز توسعه گردشگری، می‌تواند با بهره‌وری اصولی و در تعامل با محیط زیست به سمت توسعه گام‌های استواری بردارد.

یکی از فرصت‌های بسیار منحصربه‌فرد استان، در حوزه گردشگری، بندر گناوه است که به‌دلیل بازار بزرگ و سواحل ماسه‌ای بکر و وجود سرمایه‌گذاران متمول و بومی، پتاسیل بالایی برای تبدیل شدن به قطب گردشگری دریایی جنوب کشور را دارد. این بندر در سه دهه اخیر، با رونق یکباره بازار، نگاه بسیاری از گردشگران داخلی و خارجی را به سمت خود جذب کرد و در پی این استقبال، روزبه‌روز بازار آن گسترده‌تر و بزرگ‌تر شد؛ این امر، اقتصاد این شهر را با رشد چشمگیری مواجه کرد ولی توسعه‌ای که در این بندر روی داد، توسعه‌ای نامتوازن بوده که اینک این بندر برای رسیدن به توسعه متوازن و پایدار، باید خلأهایی که در دیگر حوزه‌ها دارد، چه به لحاظ محتوایی و چه از حیث زیرساختی تقویت کند.

متاسفانه با وجود اینکه گناوه از حدود سه دهه پیش، به دلیل بازار پررونقش، هر ساله پذیرای بیشترین شمار گردشگران و مسافران بوده و هست؛ اما همچنان کُمیتش در حوزه زیرساخت‌های گردشگری لنگ می‌زند! این در حالی است که این شهر هم سرمایه‌گذاران بومی متعددی را در خود جای داده و هم بازار بزرگ و ظرفیت‌های ذاتی کم‌نظیری در حوزه گردشگری دارد که با برنامه‌ریزی و تدوین نقشه‌راه گردشگری برای این شهر، می‌توان آن را به‌عنوان قطب گردشگری استان نه، که کشور تبدیل کرد.

بی‌شک این بندر برای تبدیل شدن به قطب گردشگری دریایی جنوب کشور، بایستی در کنار بازاریابی به دو مولفه امنیت و فناوری مجهز شود که در طرح توسعه این شهر که به همت اداره‌کل بنادار و دریانوردی استان فاز نخست آن با اعتباری معادل هزار و 600 میلیاردتومان آغاز شده، تامین امنیت این بندر در دست اقدام قرار گرفته است. این طرح قرار است در دو فاز اجرایی شود.

بدیهی است استفاده از فناوری و تلفیق گردشگری و تکنولوژی برای توسعه گردشگری گناوه و شناسایی ظرفیت‌های گرشگری این بندر به دیگر نقاط، رسالتی است که اداره‌کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان بوشهر به همراه دستگاه‌های حوزه ارتباطات برعهده دارد تا با استفاده از این ظرفیت و با تولید محتوای جذاب، گردشگران بیشتری را به این خطه جذب کند. بی‌شک با محقق شدن این سه مولفه و تکمیل و توسعه ساختار گردشگری این شهر، گناوه می‌تواند در جایگاه واقعی خود که همان بندر گردشگرپذیر است، قرار بگیرد.

با این مقدمه، معلوم می‌شود که استان بوشهر برای داشتن اقتصادی پویاتر و رسیدن به توسعه پایدار در کنار ایجاد فرصت‌های سرمایه‌گذاری در ارکان مختلف خود، چاره‌ای جز توسعه زیرساخت‌های گردشگری و توسعه بنادر استان به‌ویژه گناوه ندارد. بندری که سال‌هاست در سایه تعلل بی‌برنامگی متولیان گردشگری استان در کسوت یک شهر مسافرپذیر ظاهر شده، این در حالی است که این بندر با اندکی توجه و کار اصولی می‌تواند به یک بندر گردشگری شاخص در کشور و حتی منطقه خلیج فارس مبدل شود.

هفته گردشگری، بهانه‌ای شد تا به این بندر تجاری و توریستی استان  سفر کنیم  و در گفت‌وگو با شهروندان این شهر از صنعت گردشگری این شهر و خلأهای آن بشنویم. یک شهروند گناوه‌ای که سال‌هاست در بازار گناوه در حوزه فروش لوازم برقی خانگی مشغول است، به بامداد جنوب گفت: بندر گناوه، یک بندر شناخته شده در سطح کشور است. دلیل این شهرت هم بازارش است؛ چون به‌دلیل ضعف در محتواسازی در حوزه جاذبه‌های طبیعی، بیشتر مسافران و گردشگرانی که به‌خصوص از قسمت شمالی کشور به اینجا می‌آیند، کمتر از ظرفیت‌های گردشگری این‌جا خبر دارند تا جایی که آن‌ها وقتی با دریا و ساحل ماسه‌ای این‌جا مواجه می‌شوند، شگفت‌زده می‌شوند و اعتراف می‌کنند که هرگز نمی‌دانستند که گناوه چنین ساحل چشم‌نواز و ماسه‌ای دارد! این امر، ضعف متولی گردشگری استان را در حوزه شناسایی گردشگری گناوه گوشزد می‌کند که در طول این 30 سال هیچ برنامه جدی برای توسعه این صنعت در این بندر تجاری توریستی نداشته و ندارند!

وی در ادامه با بیان اینکه از متولی گردشگری استان که بگذریم، شهرداری گناوه هم در زمینه مدیریت شهری و فضاسازی آن بازمانده است، افزود: این شهر در یک دوره، آن هم در دوره علی بیروتی، شهردار خلاق و باسواد وقت این شهر، توانست تحولی را در حوزه شهری آن و آماده‌سازی شهر در پذیرایی از گردشگران به‌ویژه در ایام نوروز ایجاد و ساختار شهری آن با ارائه خدمات باکیفیت رنگ و رویی متفاوت پیدا کند. در دوره‌های بعدی کمتر شهرداری توانست با خلاقیت، فضای شهری را مناسب و مستعد پذیرایی از گردشگران کند و به خاطر سهل‌انگاری همین شهرداران بود که امروز با حجم زیادی پاساژ و مراکز خرید فاقد سرویس بهداشتی در گناوه مواجه شده‌ایم که تاثیر بسیار سوئی بر نگاه گردشگران گذاشته است.

 این فعال اقتصادی با تاکید بر اینکه گناوه با کمی توجه و رسیدگی مستعد تبدیل شدن به شهری استاندارد در حوزه گردشگری است، تصریح کرد: ولی با همه وعده‌هایی که مسوولان ارشد و استانی در این زمینه داده‌اند، همچنان این شهر، در حوزه زیرساخت‌های گردشگری با یک خلأ عمیق مواجه است. امیدواریم که با آمدن مسعود احمدزاده در شهرداری گناوه که یکی از جوانان خوشفکر و صاحب ایده‌ گناوه است، با جذب سرمایه‌گذاران بومی و اجرای طرح‌ها و پروژه‌های نوین گردشگری خلأهایی که در این حوزه وجود دارد، برطرف شود و شاهد همان تحولی در این بندر باشیم که علی بیروتی در برهه‌ای در اینجا ایجاد کرد؛ این تحول آن زمان به‌طرز بارزی موجب رشد گردشگری و رونق شهر شد.

این شهروند یادآور شد: گناوه جای پیشرفت زیادی دارد؛ چون هم بازار پررونقی دارد و هم ساحلی بکر و بی‌بدیل برای رونق گردشگری دارد. در این ساحل با رعایت تمام قوانین محیط زیستی و حریم دریا می‌توان بهترین اقامتگاه‌ها، تفرجگاه‌ها و ... را ساخت. همچنین با احداث یک اسکله گردشگری می‌توان انواع تفریحات و بازی‌های دریایی را فعال کرد. البته باید این طرح‌ها به‌گونه‌ای باشد که بافت بکر و طبیعی آن حفظ شود. همه این‌ کارها را می‌توان با استفاده از علم شهرسازی و خلاقیت انجام داد.

شهروند دیگری که او هم از بازاریان شهر است، در خصوص وضعیت زیرساخت‌های گردشگری در گناوه به بامداد جنوب گفت: کدام زیرساخت گردشگری؟ مگر این شهر غیر از یکی دو تا هتل و سفره‌خانه و کافه چیزی هم دارد؟! از دید من، گناوه، شهر فراموش‌شده در طرح‌های گردشگری استان است که اگر غیر از این بود، این شهر در فصل گردشگری به‌ویژه در ایام نوروز به یک مخزن بزرگ پسماند مبدل نمی‌شد. این شهر در عید امسال، به دلیل سوءمدیریت شهری در بدترین وضعیت ممکن پذیرای مسافران شد و همین مساله موجب نارضایتی و فرار آن‌ها از شهر شد!

وی ادامه داد: امید می‌رفت که بعد از ایام عید، مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان و فرمانداری و شهرداری گناوه تفاهمنامه‌ای را برای توسعه گردشگری این بندر منعقد می‌کردند و همچنین با تسهیل شرایط سرمایه‌گذاری در حوزه زیرساخت‌های گردشگری، فرصت‌های جدیدی را پیش روی سرمایه‌گذاران علاقه‌مند به حوزه گردشگری بگذارند؛ اما عمدتا طرح‌های توسعه‌محور گردشگری که از سوی اداره‌کل میراث فرهنگی استان با مشارکت بخش خصوصی برای گناوه تعریف شده، با کارشکنی شهردار سابق به در بسته خورده‌اند. امیدواریم در دوره شهردار جدید شاهد اجرایی شدن بسیاری از این طرح‌ها باشیم. گناوه به توسعه گردشگری نیاز دارد و مسوولان باید به این مهم اهتمام ویژه‌ای داشته باشند و نگذارند بیش از این، گردشگری این شهر آسیب ببیند و عقب بیفتد.

به گفته این شهروند، شهرداری با ساماندهی ورود و خروج این شهر و اخذ عوارض جزئی از گردشگران در فصل گردشگری می‌تواند، درآمدی را که به‌دست می‌آورد، صرف پاک‌سازی محیط شهر از نخاله‌ها و زیباسازی مبلمان شهری و توسعه فضاهای تفریحی و افزایش سرویس‌های بهداشتی آن کند. گناوه به یک مدیر شهری مقتدر و متخصص و راغب به توسعه به‌ویژه در حوزه گردشگری نیاز دارد. امیدواریم که شهردار جدید در نخستین اقدام خود، با اداره‌کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان پیرامون شناسایی چالش‌ها و فرصت‌ها و تهدیدهای حوزه گردشگری شهر به‌گفت‌وگو بنشیند تا دست‌کم در نیمه دوم سال، شاهد عملیاتی شدن برخی از طرح‌های نوین گردشگری در گناوه باشیم؛ چون متقاضی سرمایه‌گذاری در این بخش وجود دارد؛ اما کارشکنی‌های شهرداری در طول دو سال اخیر موجب پس رفتن این سرمایه‌گذاران شده است.

وی تاکید کرد: ساحل گناوه به خودی خود، یک ظرفیت و جاذبه گردشگری کم‌نظیر است که مستعد راه‎اندازی بازی‌ها و فعالیت‌های دریایی است؛ بازی‌ها و فعالیت‌هایی نظیر فعالیت‎های تفریحی آبی مانند غواصی، سفرهای دریایی، اسکی روی آب، جت اسکی، آکواریوم دریایی و ماهیگیری در آب‌های عمیق. بی‌شک تحقق و ایجاد این تفریحات در گناوه نیاز به برنامه و تسهیل سرمایه‌گذاری در این حوزه دارد تا بتوان شهر را در این حوزه به سمت توسعه سوق داد.

این شهروند یادآور شد: در کنار توسعه زیرساخت‌های گردشگری و ایجاد فرصت‌های جدید سرمایه‌گذاری در این بخش، با برپایی جشنواره‌های سالانه بر مبنای فرهنگ فولکلور منطقه و فرهنگ دریانوردی می‌توان به حیطه برندسازی این شهر گام نهاد. امیدواریم که مسوولان استانی و شهری از این پس با دغدغه بیشتری در راستای توسعه گردشگری گناوه گام بردارند و زمینه لازم را برای رشد و توسعه متوازن این شهر فراهم کنند.