بامداد جنوب: قرار است دور بعدی مذاکرات آستانه برای حل بحران سوریه به
میزبانی شهر نور سلطان پایتخت قزاقستان برگزار شود؛ اما آیا راهحلهای فوری برای این
بحران وجود دارد؟ بهنظر میرسد که بحران در سوریه به شکلی عمیق درگیر پروندههای
سیاسی شده است و دمشق انتظار دارد مسائل را بیش از آنکه به جنگ وارد شود، از راههای
دیگر حل کند.
بهنظر میرسد که جو پیرامون اوضاع سوریه مملو از مجموعهای از شاخصهای
سیاسی و دیپلماتیک است که منتظرند تا بهگونهای شفاف و فعال شوند که به پیشرفت سیاسی
طولانیمدت و شکستن بنبست حاکم منجر شود. آنچه در رویکرد «گیر پدرسون» نماینده ویژه
سازمان ملل در امور سوریه برای حل مشکل وجود دارد توجه به افزایش عیار سیاستگذاری
و ژئوپلیتیک در ازای کاهش جنبههای حقوقی و فنی حداقلی است.
پدرسون بدون اینکه نقش جهان و منطقه را در پایان دادن به جنگی که بسیاری
از کشورهای غربی و برخی کشورهای عربی از طریق تروریستهای نیابتی علیه سوریه به راه
انداختند انکار کند، باید به صراحت بگوید که عوامل سیاسی و ژئوپلیتیکی برای راهحل
امروز بهجز عقبنشینی نیروهای تروریسم و ساختارهای سیاسی غیرقانونی جهت اقرار به تعهد
کامل به حاکمیت دولت سوریه و قانونی بودن مقامات منتخب آن نیست.
انتخابات اخیر در سوریه نشان داد که رهبری این کشور از حمایت گسترده مردمی
برخوردار است و مسوولیت کامل سیاسی به آن واگذار شده است، بنابراین با توجه به واقعیت
فعلی، تحریک موضع سیاسی یا مذاکره در جهت بیثبات کردن یک مرجع پیروز نظامی که از این
میزان محبوبیت برخوردار میباشد، شرطبندی غلط است.
هم پرونده مذاکرات هستهای ایران و هم پرونده گذرگاههای غیرقانونی و آنچه
مربوط به تمایل امریکا برای پایان دادن به مشارکت در صحنههای متعدد است، همگی در ایجاد
شرایط برای ارائه یا پیچیده کردن راهحلها نقش دارند و اگر آن پروندهها به بنبست
برسند، عکس چیزی است که امروز بر سطح صحنه عمومی شناور است.
در تصویر کلی سعی رژیم اسرائیل که در پشت صحنه تلاش میکند راه حل سوریه
را به تغییر موقعیت دولت سوریه در مورد مسائل منطقه پیوند دهد، ناکام مانده است و بهنظر
میرسد امروز طرف امریکایی و متحدانش برای حل درگیریهای منطقهای در موقعیت پریشان
ظاهر میشوند که مناسب کسانی نیست که پروژه «بهار عربی» را تولید و اجرا کردند.
احتمالات راهحل سوریه خارج از تصویر صحنه عمومی نیست، افزود: احتمالا شانس
عقبنشینی نیروهایی که سوریه را هدف قرار دادهاند به سمت بازگرداندن فرمولهای قدیمی
در خصوص سیستم امنیتی منطقه افزایش مییابد زیرا توازن قوا به سمتی که اسرائیلیها
و متحدانشان در منطقه و جهان آن را دوست ندارند تغییر کرده و هدف آن بازگرداندن قدرت
دولت سوریه است.
با این حال، دستورالعملهای جدیدی برای دولت سوریه وجود دارد که «بشار اسد»
در سخنرانی سوگند خود اعلام خواهد کرد و آنها بخشی از چشمانداز رژیم برای راهحل
خواهند بود. بهنظر نمیرسد که بهزودی یک رهایی سیاسی وجود داشته باشد بلکه بحران
در سوریه حداقل برای مدت قابل پیشبینی برای چند سال آینده ادامه خواهد یافت.
خروج امریکا از افغانستان ممکن است معنای جدیدی داشته باشد و این میتواند
مقدمهای برای تنظیمات سیاسی باشد که ممکن است موقعیتهای بینالمللی فعلی را بر اساس
توازن و تفاهمات متفاوت از گذشته قرار خواهد داد بهویژه اینکه مساله افغانستان بر
تفکر سیاسی چندین کشور که مداخلات مستقیم در سوریه دارند، تاثیر میگذارد.
قرار بود در ماه می۲۰۲۱ پایتخت قزاقستان میزبان دور جدید مذاکرات
آستانه درباره سوریه باشد. پیشتر یک مقام رسانهای در وزارت امور خارجه قزاقستان به
خبرگزاری اسپوتنیک گفته بود که دور جدید این مذاکرات بهدلیل همهگیری کرونا به تعویق
افتاده است.
گفتنی است دبیر شورای امنیت روسیه در جریان کنفرانس بینالمللی امنیت در
مسکو گفت که برخی از کشورها همکاری با روسیه برای مبارزه با تروریستها در سوریه را
ضروری ندانستند و بلکه بعضیها تلاش کردند این جنگ دشوار شود.