الهام بهروزی

بوشهر به‌عنوان یک استان مرزی، بنادر تجاری متعددی را در خود جای داده که در زمینه خدمات گمرکی نقش شگرفی را در کشور ایفا می‌کنند تا بدانجا که گمرک بوشهر در سال 1401 در حوزه صادرات موفق شد رتبه نخست کشوری را از آن خود کند.

بدیهی است صادرات کالا فقط یکی از وظایفی است که گمرک بر عهده دارد. افزون بر آن، حقوق ورودی و سایر وجوه قابل وصول قانونی از سوی گمرک ایران باید تشخیص داده شده و وصول شود. همچنین سازمان گمرک جمهوری اسلامی ایران موظف است که مقررات گمرکی درباره معافیت‌ها و ممنوعیت‎ها در انواع بخش‎های صادرات قطعی، صادرات موقت، واردات قطعی، واردات موقت، کران بری (کابوتاژ)، عبور های داخلی کالا و انتقال آن‎ها، معاملات پایاپای مرزی، فروشگاه‎های آزاد، پیم‎های سیاسی، بسته‎ها و پست‎های بین‌الملل را اعمال کند.

اجرای صحیح قوانین و مقررات مربوط به تخلفات و قاچاق گمرکی، کالاهای متروکه و ضبط شده، انتشار و تجزیه و تحلیل آمارهای میزان واردات و صادرات کالاها جمع‌آوری شده، به طور دقیق، شناسایی و بر طرف کردن موانع نظام گمرکی، تسهیل امور تجاری و تشویق افراد، شرکت‎ها و نمایندگان آن‎ها به صادرات و نیز افزایش و گسترش عبور کالا از گمرک، تسهیل فرایندهای گمرکی با هدف توسعه گردشگری و... از دیگر وظایف این سازمان است.

گمرک بوشهر در یکی دو سال اخیر با تلاش‌هایی که کرده، در بسیاری از این محورها توانسته روند رو به توسعه‌ای را در پیش گیرد؛ به‌طوری که در زمینه تعیین تکلیف کالاهای متروکه در مدت کوتاه و 22 روزه‌ای توانست از عهده این مهم برآید تا جایی که در این زمینه در میان گمرکات کشور درخشید و به‌عنوان الگو معرفی شد.

ناظر گمرکات و مدیرکل گمرک استان بوشهر در این باره در نشستی که روز گذشته با حضور اهالی رسانه استان در سالن اجتماعات گمرک بوشهر برگزار شد، گفت: پیش از این بحث کالاهای متروکه و رسوبی در گمرکات استان بوشهر به معضلی بدل شده بود؛ به طوری که هر مقامی به استان وارد می‌شد، نخست از اموال تملیکی گمرک بازدید می‌کرد که خوشبختانه با تلاش شبانه‌روزی همکاران ما، این مساله مرتفع شد تا جایی که الان در گمرکات استان کالای متروکه و رسوب‌شده به‌مانند گذشته نداریم و در این زمینه چنان پیشرو شده‌ایم که به‌عنوان الگو به دیگر گمرک‌های کشور معرفی می‌شویم.

علی سیلمانی در ادامه با بیان اینکه گمرک بوشهر در سال گذشته با وجود حضور گمرک شهید رجایی بندرعباس و گمرک‌های مرز عراق، موفق شد رتبه اول بخش صادرات کشور را از آن خود کند، افزود: این نشان می‌دهد که گمرک بوشهر در همه حوزه‌های خود طبق وظایف سازمانی خود پیش رفته است. در حال حاضر به دنبال توسعه کمرگ‌های استان هستیم و در این راستا، پیگیریم تا برای گمرک‌های بوشهر، گناوه و کنگان مجوز ترخیص واردات خودرو بگیریم.

وی سپس به تشریح صادرات گمرکات استان در سال جاری پرداخت و یادآور شد: صادرات با احتساب میعانات گازی در چهار ماهه سال ۱۴۰۲، حدود ۹ میلیون و ۹۶۹ هزار تن کالا به ارزش ۳ میلیارد و ۷۸۷ میلیون دلار از گمرکات استان صادر شده است که نسبت به مدت مشابه سال قبل از نظر وزنی ۴ درصد افزایش و از نظر ارزشی ۲۵ درصد کاهش یافته است.

سلیمانی ادامه داد: صادرات بدون احتساب میعانات گازی در چهار ماهه سال ۱۴۰۲ بالغ بر ۹ میلیون و ۸۸۰ هزار تن کالا به ارزش ۳ میلیارد و ۷۴۱ میلیون دلار از گمرکات استان صادر شده است که نسبت به مدت مشابه سال قبل از نظر وزن ۴ درصد افزایش و از نظر ارزش ۲۵ درصد کاهش یافته است.

ناظر گمرکات استان بوشهر تاکید کرد: در حوزه صادرات، نگاه ویژه‌ای به صادر شدن محصولات بومی داریم، در این راستا تلاش کردیم تا زمینه فعالیت تجار و بازرگانان را برای صادرات این محصولات مهیا کنیم.

وی سپس در خصوص مهم‌ترین کالاهایی که از گمرکات استان در سال گذشته و امسال صادر شده‌اند، افزود: عمده کالاهای صادراتی از گمرکات استان شامل محصولات پتروشیمی میعانات گازی سیمان و کلینکر، انواع ماهی و میگو، سنگ گچ و گچ، بنایی سبزیجات و صیفی جات تازه بوده است؛ کشورهای چین، امارات متحده عربی، هند، ترکیه، پاکستان، سری‌لانکا، ویتنام، قطر و موزامبیک مقصد کالاهای صادراتی گمرکات استان بوشهر بوده‎اند.

سلیمانی سپس به وارداتی که در سال جاری از سوی کمرگات استان بوشهر صورت گرفته، اشاره و تصریح کرد: واردات قطعی در چهار ماهه سال ۱۴۰۲، بالغ بر ۱۷۲ هزار تن کالا به ارزش حدود ۶۱۴ میلیون دلار از گمرکات استان بوشهر به کشور وارد شده است که نسبت به مدت مشابه سال گذشته از نظر وزنی ۱۶ درصد و از نظر ارزشی یک درصد کاهش را نشان می‎دهد.

به گفته وی، عمده کالاهای وارداتی از گمرکات استان ماژول، نمایشگر قطعات و لوازم یدکی موتورسیکلت و دوچرخه، انواع پارچه، قطعات و لوازم یدکی خودروی سواری، انواع بلبرینگ و رولبرینگ جرثقیل مستعمل موز انواع لاستیک، انواع بلندگو و رادیاتور کمپرسور صنعتی بوده است؛ کشورهای امارات متحده عربی، چین، فیلیپین، هند، ژاپن، ترکیه، کره، روسیه، سری‎لانکا و انگلستان بیشترین سهم را از کشورهای مبدا کالاهای وارداتی گمرکات استان بوشهر داشته‌اند.

در آمد در چهار ماهه سال ۱۴۰۲ بالغ بر ۳۵۵۱۴ میلیارد ریال (معادل ۳۵۵۱ میلیارد تومان بوده است که در مقایسه با سال گذشته ۱۷۵ درصد افزایش یافته است.

ناظر گمرکات استان بوشهر، ارتباطات را در امور گمرکی بسیار مهم دانست و افزود: در سال گذشته، از 12 گمرک است، تنها سیستم 4 گمرک روی فیبر نوری بود و بقیه گمرک‌ها همواره با قطع و وصل شدن سیستم خود مواجه بودند که موجب سردرگمی ارباب رجوع به‌ویژه در حوزه کالاهای ملوانی و... می‌شد. خوشبختانه با پیگیری‌هایی که صورت گرفت، موفق شدیم امسال سیستم 9 گمرک استان بر بستر فیبر نوری تعریف شود.

سلیمانی همچنین به تلاش برای ترخیص موبایل از گمرکات استان خبر داد و یادآور شد: موبایل یک کالای ضروری، پرمصرف و لوکس است که گمرک‌های استان بوشهر ظرفیت وارد شدن این کالا را داشت، الحمدالله توانستیم با پیگیری‌هایی که انجام دادیم، مجوز گمرک تخصصی ترخیص موبایل را بگیریم که قطعا این کار هم در حوزه اشتغال و هم در بعد درآمد تاثیرگذار خواهد بود.

ناظر گمرکات استان بوشهر در پایان به افزایش 5 برابری درآمد سال 1401 در مقایسه با سال 1400 اشاره و تصریح کرد: بخش اعظمی از این درآمد در قالب مالیات و ارزش افزوده به استان تزریق شد. خوشبختانه در 4 ماهه اول سال جاری نیز، درآمد ما با رشد 175 درصدی همراه شده است. قطعا اگر امسال ترخیص خودرو در گمرکات استان آغار شود، بیشترین سهم را در درآمد و حجم عملیاتی گمرکی خواهیم داشت.