مريم خوئيني:

این یک واقعیت است، همان‌هایی که در سال 1376 به‌عنوان اصلاح‌طلب برای مردم بوشهر تصمیم‌ می‌گرفتند هنوز هم بدون برگزاری هیچ انتخاباتی و هیچ مرجعی با افکار کهنه و پوسیده مدعی رهبری هستند، با این افکار اصلاح‌طلبی به چاه ظلمت می‌رود.

چند صباحى است طرحى با نام «سرا» (سامانه رأی‌سنجى) از سوى اصلاح‌طلبان مطرح شده است. طرحى كه به گفته چهره‌هاى شاخص اين جريان سياسي، گامى محكم به سوی انتخاب دموکراتیک‌تر و شفاف‌تر نامزدهای‌ اصلاح‌طلبان در انتخابات مجلس است. این طرح به اصطلاح‌طلبان کمک خواهد کرد به یک رای‌سنجی مقدماتی دست پیدا کنند، آنگاه با کمک اطلاعات به‌دست آمده، با خیالی آسوده، كانديداى خود و نه كانديداى اجاره‌اى را آماده رقابتى سياسى كنند و اینگونه هدايت انتخابات اسفندماه سال جارى را بر عهده بگيرند. آنها که خوب می‌دانند رقابت سختی پیش‌رو دارند امیدوار هستند، موفقیت این طرح به بازسازى و جلب اعتماد دوباره بدنه اجتماعى اصلاح‌طلبان كمك كند. البته نباید فراموش کرد که همواره جو انتخابات و شیوه تائید صلاحیت‌ها برای اين اردوگاه سياسى به‌گونه‌اى بوده که آنها ترجيح داده‌اند بعد از اعلام تائيد صلاحيت‌ها از كانديداى خود رونمايي و از آنها حمايت كنند. حال بايد ديد آنها در اين دوره چه رويكردى اتخاذ خواهند کرد. برای بررسی این رویکرد جدید، با برخی از فعالان اصلاح‌طلب در استان بوشهر گفت‌وگو کرده‌ایم.

یک فعال سياسى و حقوقى در گفت‌وگو با روزنامه بامداد جنوب در اين‌باره مى‌گويد: در انتخابات پيش‌رو بی‌شک اصلاح‌طلبان شرايط بسيار سختي خواهند داشت كهدر نوع خود شرايط متفاوتي است. حالا چرا شرايط سخت و متفاوت است، چراکه اين شرايط محصول دو انتخابات گذشته یعنی سال ٩٢ و ٩٦ است؛ اتفاق‌هایی که در این دو دوره رخ داد و ليست اميدی كه مطرح شد به بدنه اجتماعي اصلاح‌طلبان که همواره فعال و حضورى اميدواركننده داشته‌اند در انتخابات گذشته آسیب زد و آنها به عينه ديدند كه حضورشان هيچ نتيجه‌اي در ارتقای انديشه اصلاح‌طلبى نداشته است، نشان داد هيچ گشايشي در زمينه‌هاي اجتماعي، اقتصادي و فرهنگي نيز حاصل نشده است.

مسلم روئین در ادامه با انتقاد از اين‌ گفته كه ممكن است اصلاح‌طلبان ادعا كنند كه هيچ راهى نداشته‌اند و مجبور بوده‌اند از اين تفكر و ليست اميد حمايت كنند، یادآور شد: به باور من بهانه خوبي نيست، چطور راهي نداشتند؛ اگر اين جريان سياسي تصميم گرفته بود از كانديداهايی حمايت كند بايد تضمينى يا حداقل شرايطي را از آنها مي‌خواستند، حتي مكتوب از آنها ضمانت مي‌گرفتند كه اگر به مجلس راه يافته‌ايد بايد اين اصلاحات را مد نظر قرار دهید یا بايد قوانيني را مصوب كنيد براي اصلاح‌طلبى و براى توسعه سياسى تلاش كنيد يا برای مثال با خود آقاى روحاني گفت‌وگو مى‌كردند شرط مى‌گذاشتند در چند وزارتخانه كه براي پيش برد امور است، از چند شخصيت اصلاح‌طلب استفاده كنيداما اين كار را نكردند، متاسفانه چشم بسته حمايت كردند، بعد شرايط به‌گونه‌اى رقم خورد كه مردم تحول‌خواه از خود اصلاح‌طلبان نيز نااميد و مايوس شدند. تا جایی که امروز برخي هم مي‌گويند اصلاح‌طلبان و اصولگرايان يكي هستند و مردم را تنها به‌عنوان هيزم انتخابات و گرم‌کننده تنور آن می‌خواهند. بنابراينبه نظر من بهترين رويكردى كه اصلاح‌طلبان در اين دوره مى‌توانند پيش بگيرند اين است كه در ابتدا چشم بسته وارد انتخابات نشوند، نياز باشد به انتخابات ورود نكنند و كناره‌گيري كنند.ببيند آيا شرايط براي حضورشان فراهم مي‌شود يا خير؛ اصلا حاكميت يك دست بشود مثل زمان احمدي‌نژاد قوه مقننه، مجريه و قضا هر سه يك دست بشود شايد بهتر بتوانند حكومت را اداره كنند و ديگر نگويند اين بخش در دست اصلاح‌طلبان بوده و ما نمي‌توانستيم كاري كنيم. از سوي ديگر اصلاح‌طلبان؛هم مي‌توانند خود را نقد كنند، در يك فرصت مناسب بدنه خود را بازسازي كنند و خودشان را براي مراحل بعدى آماده كنند، اگر هم معتقد هستند كه حتما بايد در انتخابات شركت كنند و با صندوق راىقهر نكنند حتما رايزني كنند و با شرايط جدیدی ورود كنند، چراکه ديگر تكرار مكرارات تاثير نخواهد داشت.

این وکیل دادگستری در پاسخ به اين سوال كه به نظر شما كدام جناح سياسى در انتخابات آينده پيروز مى‌شوند، گفت: هرگاه مشاركت در انتخابات بالا بوده پيروز انتخابات اصلاح‌طلبان بوده‌اند اين را تجربه ثابت كرده است حال بايد دید در اين دوره چه اتفاقى خواهد افتاد.

يكي ديگر از جوانان فعال اصلاح‌طلب هم در گفت‌وگو با روزنامه بامداد جنوب، در این باره معتقد است: اكنون فضای سیاسی استان بی‌شباهت به فضای سیاسی کشور نیست، شرایط اقتصادی و سیاسی نامطلوب موجود کشور بر امید مردم به بهبود شرایط سایه انداخته و مردم را با این پرسش روبه‌رو کرده که در اصل چه تفاوتی میان کسانی که تصمیم‌گیر در عرصه سیاست هستند، وجود دارد؟ و پرسش بعدی که در ذهن مردم و بعضی از نخبگان مطرح می‌شود این است که حضور و فعالیت سیاسی و اجتماعی و حضور در انتخابات چه جایگاهی در تعیین سرنوشت ما دارد؟ این شرایط نه به‌نفع کشور، نه نظام و نه روند اصلاحات است. همانطور که مطلع هستیم فعالیت‌های کاندیداهای احتمالی از جریان‌های مختلف سیاسی در گوشه و کنار استان به شکل سنتی در جریان است اما این فعالیت‌های موسمی نمی‌تواند پاسخگوی عموم باشد و بیشتر به دادن قول و وعده‌های کاندیداها برای یارگیری‌های طایفه‌ای و جریان‌های ثروت می‌گذرد.

حسین ايزدپناه در پاسخ به اين پرسش که به‌نظر شما اصلاح‌طلبان در انتخابات آینده چه رويکردی اتخاذ کنند بهتر است، تصریح كرد: عرصه سیاست عرصه تعارف و رودربایستی نیست؛ اصلاح‌طلبان برای پاسخ دادن به پرسش مردم باید مرزبندى‌ها را به وضوح و بی‌تعارف مشخص کنند مرزبندی با جریان‌های اصولگرا و حتی اعتدال‌گرا به وضوح باید مشخص باشد. اصلاح‌طلبان باید واضح پاسخ بدهند چه راه‌حلی برای برون‌رفت از شرایط اقتصادی و سیاسی کشور دارند، مصداقی مشکلات را مطرح کنند و خود نیز صریح پاسخ بدهند و از جریان‌های رقیب هم بخواهند که نظرشان را اعلام کنند؛ برای مثال در مورد قانون انتخابات، در مورد نظارت استصوابی، در مورد هدفمندی یارانه‌ها و قیمت حامل‌های انرژی، در مورد قانون مطبوعات، حتی در مورد مسائل جاری پرچالش کشور چون قانون پالرمو، آزادی حجاب و تاسیس رادیو و تلویزیون خصوصی و حق پخش تلویزیونی برای کمک به ورزش و خصوصی‌سازی ورزش و هر پرسش دیگری که جامعه دارد پاسخ داده شود و راه‌حل‌ها بیان شود و مرز بندی‌ها مشخص شود. در این زمان است که حضور در انتخابات با شناخت راه‌حل‌های هر جریان سیاسی معنا پیدا می‌کند.

وى در ادامه با بيان اين‌كه نقش رسانه و شبکه‌های اجتماعی در یادآوری دوران درخشان اصلاحات و مجلس پاک ششم به جوان‌ترها در این مسیر بسیار موثر خواهد بود، گفت: همانطور که همه آگاه هستند اصلاح‌طلبان تا قبل از سوگند یاد کردن در مجلس همچنان احتمال حذف از جریان انتخاب مردم را دارند. بنابراین چهره‌های شناخته شده اگر در روشن کردن خط و مرزها و تبدیل کردن «پاسخ جریان‌ها به پرسش‌های مردم» به‌عنوان یک مطالبه عمومی نقش ایفا کنند گام بلندی برداشته شده‌اند. اصلاح‌طلبان باید تمرکز خود را روی پیروزی جریان اصلاحات بگذارند نه یک شخص. خوشبختانه این ظرفیت وجود دارد که چهره‌های توانمند جدیدی را در انتخابات معرفی کنند. در صورتی که اصلاح‌طلبان به یک وحدت نظر برسند و منفعلانه عمل نکنند و وقت خود را با طرح‌های همچون مذاکره با شورای نگهبان تلف نکنند. آنها حتی می‌توانند جریانی را که در حال حاضر بر سر ریاست مجلس دعوا دارد، غافلگیر کنند.

از سوی دیگر، یکی دیگر از فعالان سیاسی بر این باور است که اصلاح‌طلبان در بوشهر باید پوست‌اندازی کنند. آنهایی که از سال 1376 وارد عرصه اصلاح‌طلبی شده، پس از 22 سال حالا باید جای خود را به جوان‌ها بدهند. البته این را هم باید اضافه کرد که همین جوان‌ها هم باید دارای خط و ربط سیاسی درستی باشند نه اینکه وابسته به پیرمردهای دهه 70 باشند. امیرجعفرزاده با یادآوری انتخابات سال 1394 می‌گوید: اگر قرار است عده‌ای بنشینند و همین‌جوری برای مردم تصمیم‌گیری کنند بهتر است خانه‌نشین شوند، همین افراد بوده و هستند که مردم را از اصلاح‌طلبان زده کردند.