bamdad24 | وب سایت بامداد24

کد خبر: ۱۴۶۹۴
تاریخ انتشار: ۵۱ : ۰۳ - ۲۷ مهر ۱۳۹۹
سقوط ریال در برابر ارزهای جهانی ادامه دارد؛
بامداد جنوب: این روزها علاوه بر سرمایه‌گذاران، بسیاری از شهروندان عادی نیز نسبت به خرید و نگهداری دلار اقدام می‌کنند تا به‌زعم خود از کاهش ارزش سرمایه خود محافظت کنند. همین امر سبب شده تا نرخ دلار روز به روز با افزایش همراه شده و تزریق دلار از سوی بانک مرکزی نیز نتواند از کاهش ارزش پول ملی جلوگیری کند. کارشناسان درخصوص اینکه چرا تمایل سرمایه‌گذاران به خرید و نگهداری طلا تا این حد افزایش یافته که شهروندان عادی نیز اقدام به خرید و ذخیره‌سازی آن می‌کنند، معتقدند که بررسی روند افزایش نرخ دلار در سال‌های پس از انقلاب می‌تواند پاسخ روشنی به این رفتار مردم باشد و یا حتی این رفتار را توجیح کند.

بامداد جنوب: 

این روزها علاوه بر سرمایه‌گذاران، بسیاری از شهروندان عادی نیز نسبت به خرید و نگهداری دلار اقدام می‌کنند تا به‌زعم خود از کاهش ارزش سرمایه خود محافظت کنند. همین امر سبب شده تا نرخ دلار روز به روز با افزایش همراه شده و تزریق دلار از سوی بانک مرکزی نیز نتواند از کاهش ارزش پول ملی جلوگیری کند. کارشناسان درخصوص اینکه چرا تمایل سرمایه‌گذاران به خرید و نگهداری طلا تا این حد افزایش یافته که شهروندان عادی نیز اقدام به خرید و ذخیره‌سازی آن می‌کنند، معتقدند که بررسی روند افزایش نرخ دلار در سال‌های پس از انقلاب می‌تواند پاسخ روشنی به این رفتار مردم باشد و یا حتی این رفتار را توجیح کند.

بررسی‌ها حاکی از آن است که متغیرهای متعددی در سال‌های اخیر باعث به عقب رانده شدن ارزش ریال شده‌اند. در این گزارش روند کاهش ارزش پول ملی طی سال‌های بعد از پیروزی انقلاب و عوامل موثر بر آن بررسی شده و راهکارهای موجود برای تقویت آن نیز برشمرده شده است.

مهم‌ترین شوک‌های ارزی پس از انقلاب

به‌دنبال وقوع انقلاب در سال ۱۹۷۸ میلادی (١٣٥٧ خورشیدی)ارزش ریال که زمانی جز۱۶ ارز برتر جهانی از سوی صدوق بین‌المللی پول معرفی شده بود در برابر دلار رو به کاهش رفت. ١٠ سال بعد در سال ۱۹۸۸ میلادی ( سالی که جنگ بین ایران و عراق به پایان رسید) ارزش دلار با رشد ۲۰ درصدی نسبت به سال قبل آن به ۱۲۰۰ ریال رسید و پس از آن نیز روند کاهش ارزش پول ملیمتوقف نشد؛ تا جایی که در شوک ارزی مهم بعدی و در سال ۱۹۹۵ میلادی (١٣٧٤ خورشیدی)هر دلار با ۵۴ درصد افزایش نسبت به سال قبل به چهار هزار و ۳۰ ریال رسید. در سال ۲۰۰۹ میلادی (١٣٨٨ خورشیدی) ارزش دلار برای نخستین‌بار از ۱۰ هزار ریال نیز عبورکرد و تنها سه سال طول کشید تا ارزش دلار سه برابر شده و به‌ازای 38 هزار ریال مبادله شود.

طی سال‌های 92 تا 95 روند مثبت مذاکرات هسته‌ای و بازگشت امید به جامعه در خصوص آینده کمک زیادی به آرام شدن فضای بازارها کرد. طی این سال ها اقتصاد ایران نرخ‌های رشد بالا، تورم کم و بازار ارز باثباتی را تجربه کرد. شکی نیست که برجام در این دوره نقشی کلیدی را ایفا کرد و نه‌تنها ارزش دلار در مجموع این سال‌ها بالا نرفت که در برابر ریال کاهش نیز پیدا کرد ( نرخ دلار از 36 هزار ریال در سال ۲۰۱۳ به ۳۴ هزار و ۲۵۰ ریال در سال ۲۰۱۶ کاهش پیدا کرد).

آن‌طور که داده‌های بانک جهانی نشان می‌دهد، اقتصاد ایران درسال ۲۰۱۶ میلادی (١٣٩٥ خورشیدی) به نرخرشد 396/13 درصدی دست یافت و تورم تا 245/7 درصد پایین آمد. در مقام مقایسه، در سال ۲۰۱۹ میلادی (١٣٩٨ خورشیدی) اقتصاد ایران 9/10 درصد کوچک شد و تورم 907/30 درصدی را به ثبت رسانید.

در ۱۴ ژوییه ۲۰۱۵ پس از دو سال مذاکره، ایران و قدرت‌های جهانی توافق جدیدی را امضا کردند. مزیت اصلی توافق برای ایران، رها شدن اقتصاد این کشور از فشار سنگین تحریمی بود. خبر برجام آثار (مثبت) خود را روی بازارها گذاشت اما در سال ۲۰۱۸ و به‌دنبال خروج امریکا از توافق، ریال کاهش دیگری را تجربه کرد. به‌دنبال انتخابات ۲۰۱۶ امریکا و اتخاذ رویکرد موسوم به فشار حداکثری از سوی دونالد ترامپ، ارزش ریال دوباره رو به کاهش رفت. در سال ۲۰۱۸ نرخ هر دلار (در بازار غیررسمی) به ۱۵۰ هزار ریال رسید. علاوه بر کارزار فشار حداکثری امریکا، تصمیم کارگروه ویژه اقدام مالی یا FATF در بر گرداندن ایران به فهرست اقدامات متقابل، پیامدهای ویروس کرونا روی کسب‌وکارها و روش‌های تامین مالی کسری بودجه دولت به کاهش بیشتر ارزش ریال منجر شد.

سیستم شناور ارزی یا نرخ ثابت

عربستان و امارات در سال‌های اخیر نوسان بسیار کمی را در بازار ارز خود تجربه کرده اند. چرا؟ یک دلیل اصلی این است که این کشورها ارزش پول خود را به دلار پیوند زده‌اند و در نتیجه می‌توانند نسبت به داشتن یک ارز نیرومند مطمئنباشند. در جهان امروز، دو سیستم ارزی عمده وجود دارد: سیستم نرخ شناور و نرخ ثابت. در سیستم ثابت، بانک مرکزی ارزش پول خود را به یک ارز یا دارایی خارجی دیگر متکی می کند ( معمولا به دلار امریکا) و این نرخ برابری را به‌عنوان نرخ رسمی ارز حفظ می‌کند. از سوی دیگر در سیستم شناور، نرخ ارز از سوی مکانیزم عرضه و تقاضا در بازار ارز تعیین می‌شود.

به گزارش ایسنا، در حالی که پیوند زدن ارزش ریال به ارزهایی همچون یورو و دلار برای ایران مقدور نیست، بهتر است سراغ دارایی‌های معتبر دیگری همچون طلا یا ارزهای دیجیتالی رفت. در این بین طلا به‌دلیل مقبولیت بیشتر جهانی و ذخایر مطلوب طلای ایران گزینه بهتری به‌نظر می‌رسد. این راه از سوی شماری از متخصصان مشهور حوزه پولی نیز توصیه شده است. استقرار یک ارز متکی به طلا نیازمند ایجاد یک هیات ارزی است که با وظیفه صدور اسکناس می‌تواند مستقل یا هم‌راستا با بانک مرکزی فعالیت کند. استقلال هیات ارزی و اختیار آن در سیاست‌گذاری از لازمه‌های موفقیت آن است.

درست است که هیات‌های ارزی دارای معایبی نیز هستند؛از جمله محدود شدن سیاست‌گذار در تعیین نرخ بهره اما در شرایط فعلی به‌نظر می‌رسد یکی از بهترین گزینه‌های ممکن باشند. علاوه بر آن لازم است کهدولت و بانک مرکزی، دست به اصلاحات ساختاری دردناکی نظیر کاستن از سرعت رشد خلق نقدینگی جدید و اصلاح ترازنامه‌های بانکی، یکسان‌سازی بازار آزاد و رسمی، مذاکرات برای رفع تحریم‌های مالی، کاهش مخارج عمومی و اتخاذ سیاست‌های مالی ریاضتی بیشتر و... بزند.


نام:
ایمیل:
* نظر: