کریم جعفری: امروز سالروز واگذاری شیلات شمال به لیانازوف روسی است، کسی که برای چند دهه سرگرم بهرهبرداری از منابع بزرگ دریای مازندران بود و پس از روی کار آمدن رضاشاه، این امتیاز از وی گرفته شد و عملا شیلات بهعنوان یکی از منابع اصلی درآمد کشور، ملی شد. از زمان ملی شدن شیلات کشور تا امروز، نزدیک به 90 سال میگذرد اما متاسفانه ما به دلایل مختلف نتوانستهایم از ظرفیتهایی که در این حوزه برای ایجاد امنیت غذایی کشور میشود استفاده کرد، بهرهبرداری مناسب داشته باشیم.
بیش از سه هزار کیلومتر ساحل در شمال و جنوب، وجود دهها سد با مخزنهای چندصد میلیونی در مناطق مختلف کشور و همچنین داشتن ویژگیهای خوب اقلیمی برای پرورش ماهیهای گرمآبی و سردآبی، وجود یک بازار مصرف خیرهکننده 80میلیونی و همچنین بازارهای پرمصرف و محروم از دریا در آسیای مرکزی و عراق و برخی دیگر از کشورهای همسایه، داشتن بهترین آبها در خلیجفارس برای پرورش نمونههای پرمحصول انواع ماهیها باعث نشده تا ما نگاهی ویژه به این صنعت پیشرو در جهان امروز داشته باشیم.
اگر در نظر بگیریم که ژاپنیها سرانه مصرف 75 کیلویی ماهی در سال دارند، به این نتیجه میرسیم که بهجز برخی از مردم سواحل جنوبی و شمالی، بقیه مردم ایران ماهی مصرف نمیکنند و عملاً صنعت شیلات در مورد آنها صدق نمیکند. شاید برای ناپرهیزی مردم ایران برای پی بردن به مصرف ماهی، بتوان به عوامل مختلفی مانند گرانی و دور بودن بازارهای مصرف اشاره کرد، اما وقتی سری به فروشگاههای زنجیرهای در کشور میزنیم، با انواع ماهیای مواجه میشویم که از نیوزیلند یا برخی از کشورهای دیگر راهی فروشگاههای ایران شده است. در مورد گرانی ماهی همین اندازه باید گفته شود که قیمت یک کیلو ماهی شیر در بازار بوشهر در طول یک ماه گذشته بهگونهای بالا بوده که از عهده خرید یک کارمند و یا کارگر ساده خارج است و دیگر ماهیها مانند شوریده، حامور و حلوا هم بسیار کم پیدا هستند.
علاوه بر ماهی، باید به صید و پرورش میگو اشاره کرد که این روزها حرف از آن در بوشهر زیاد است. یک پرس خوراک میگو شامل شش عدد میگوی سوخاری در یکی از رستورانهای متوسط تهران قیمتی بالای 40هزار تومان دارد و این ارزش افزوده بالای این محصول راهبردی در جهان را میرساند.
در بعد دیگر اما باید به این نکته اشاره کرد که استان بوشهری که مسوولان فعلی آن مدام بر وجود 900 کیلومتر ساحل طبل سخن میرانند، چه هنری در حوزه شیلات بهخرج داده است! تا آنجایی که ما اطلاع داریم، طرحهای سرمایهگذاری خرجی در حوزه شیلات راهی استانهای گیلان، هرمزگان و سیستان شده است و ما بوشهریها سهممان فقط ماهی در قفس شده که پس از دو سال حرف و حرف و حرف، هنوز خبری هم از آن نشده است و بهنظر هم نمیرسد در دولت یازدهم دیگر چیزی دست مردم بوشهر را بگیرد که البته در این مورد پیشتر بسیار نوشتهایم.
پوزش: روز گذشته به دلیل مشکلی فنی سرمقاله روزنامه که در مورد مطالبهگری مردم کرمانشاه در سفر دولت به این استان بود، منتشر نشد. توصیه میکنیم حتما گزارش امروز صفحه اقتصاد راجع به این سفر را بخوانید تا از مطالبهگری باخبر شوید و دیگران را هم خبر کنید.