امین بندری:
بچه که بودیم همسایهای داشتیم که زن بسیار کدبانویی داشت و از هر انگشتش هزار هنر میبارید، یکی از هنرهای ویژه و اصلی او درست کردن کماچ بود، اینکه چطوری درست میکرد نه فهمیدیم و دنبال فهمیدنش بودیم، با این حال ما فقط و فقط دوستدار خوردن بودیم و بهخصوص اگه که با روغن محلی و شکر افزوده چرب و شیرین میَشد که چه بهتر، صبح که میخوردیم دوای دویدنهای ما تا بعد از ظهر بود و یه بند علیگویان میدویدیم.
حالا سالها از اون روزها گذشته و چند ماه پیش یکی از دوستان بهم گفت که در حال حاضر مراسم کماچخواری رواج پیدا کرده و مردم به تبع الرعایا علی دین ملوکهم مرتب گرفتار کماچخواری هستند. من که متوجه حرف آن دوست عزیزتر از جان نشده بودم پرسیدم مگر کماچخواری هم مراسم دارد؟
گفت: بله دیگر، مگر نمیدانی که در این مملکت همه چیز مراسم دارد، مگه نمیدونی صبحانه کاری با دیپلماتها نان سنگک و پنیر لیقوان و گردوی تویسرکان است یا اینکه همین دیپلماتها وقتی میخوان بین گفتوگوهای حساس دیپلماتیک خودشون تنفس بخورن، پسته اعلای رفسنجان میخورن؟
گفتم: والله ما که از پشت کوه اومدیم، از این جور مسائل هیچی سر در نمیاریم اما گه این مراسم کماچخرون چطوریه که ما خبر نداریم؟
گفت: والا مثل اینکه کماچخوری به مذاق آقایون خوش اومده و مهمون هم براشون میاد کلا براشون کماچ میارن و با چای میخورن و بعدش هم میگن بهبه، عجب چیزی بود.
گفتم: حالا که میخورن، خوب یه کاری هم کنن، جنم کار دیگهای رو که ندارن، بیان و این مراسم کماچخوری را بهعنوان میراث عمیق بوشهریها ثبت ملی و جهانی کنند.
گفت: البته موضوع بدی نیست، ما هم موافقیم، این اما بستگی به کلی مساله دارد؟
گفتم: مثلا چه مسالهای؟ گفت: خیلی ساده است، آخه هر کس هر روز ظهر بشینید و کماچ بخورد که هنر نکرده، باید ببینیم هنرش در چگونه کماچ خوردن است؟
گفتم: حالا شما بگو از کدوم کماچپزی میخرن و میخورن، اونجا حتما هم آردش بهتره و هم روغنش، روغن ماهی در قفسه و شکرش رو حتما از نیشکرهای سبز شده در دهکده سنگفرش تهیه کردن و بدون شک خوردن داره!
گفت: برو بابا تو هم ما رو مسخره کردیا، گفتم یه خبری بهت بدم و از کماچهای خوب بوشهری بنویسی...!
گفتم: بله دیگه، باید هم بنویسم، طرف فقط خوردن بلده و زیرآب زدن، البته اگه ملت رو نگیره وسط اداره یقه کنه که یا از خونه سازمانی برو بیرون یا خودم بیرونت میکنم.....
گفت: این چه ربطی به کماچ داشت؟ گفتم: ربطش تو بیربطیش بود، فقط حواست باشه اول کماچ بخوره و بعدش قرصهاش رو....!