هفته پیش، رئیسجمهور فرانسه در اولین مرحله از سفر خود به چند کشور عربی وارد لبنان شد. این سفر یک روزه که به گفته برخی تحلیلگران یکی از معدود سفرهای رئیسجمهور یک کشور بزرگ به کشوری است که منصب ریاست جمهوری آن خالی است، در حالی انجام گرفت که لبنان نزدیک به دو سال است که رئیسجمهور ندارد تا از همتای خود استقبال رسمی به عمل آورد و به همین دلیل نبیه بری، رئیس مجلس لبنان در ساختمان مجلس از رئیسجمهور فرانسه استقبال رسمی به عمل آورد. این که چرا در چنین شرایطی رئیسجمهور یک دولت بزرگ حاضر میشود به کشوری کوچک در خاورمیانه مانند لبنان که رئیسجمهور ندارد تا بر اساس پروتکل از او استقبال رسمی بهعمل آورد، سفر کند دلیل بر اهمیت لبنان در سطح منطقه و بینالملل است.
رئیسجمهور فرانسه در ابتدای سفر خود به چند کشور عربی (لبنان، مصر و اردن) وارد بیروت شد و مقامات فرانسوی در خصوص اینکه چرا لبنان اولین مقصد رئیسجمهور فرانسه بوده اشاره داشتند که مقدم نمودن لبنان بر سایر کشورهای عربی در این سفر، نشان از اهمیتی دارد که فرانسه برای لبنان قائل است و همچنین نشان دهنده عمق دوستی و همبستگی دو کشور در شرایط سختی است که منطقه دچار آن است.
با ذکر این عناوین پاریس بازدید اولاند از لبنان را دیداری کاری معرفی کرده که دلالت بر جدیت آن دارد به خصوص که اولاند به لبنان آمده تا به سخنان همه طرفهای موجود در لبنان از مقامات رسمی گرفته تا رجال دینی و سیاسی گوش فرا دهد و پاریس امیدوار است که این دیدار مفید و مثمر ثمر باشد.
طرفهای لبنانی سخنانی زیادی برای مطرح کردن با اولاند دارند؛ از بحران پناهندگان سوری که هم باعث گرفتاری لبنانیها شده و هم خطر تروریسم را در این کشور بالا برده، تا موضوع انتخاب رئیسجمهور، تجهیز ارتش لبنان و ملغی شدن کمک سعودیها که قرار بود از انبارهای سلاح فرانسه انجام پذیرد اما با توجه به فضای که بر این دیدار حاکم است بهنظر نمیرسد که رئیس فرانسوی هیچگونه پاسخ یا راه حلی برای این مشکلات داشته باشد.
اولاند در حالی وارد لبنان میشود که سیاستهای او در میدانهای مختلف و متعددی از داخلی گرفته تا خارجی دچار شکست شده است. از منظر خارجی فرانسه در حل بحران سوریه و عراق همچنین پرونده هستهای ایران و از منظر داخلی در مبارزه با تروریستی که تا قلب پاریس پیش آمده مانند قضیه کشتار کارکنان مجله طنز شارلی ابدو و انفجارهای جمعه خونین که پاریس را به لرزه در آورد، ناکام بوده است. از منظری دیگر این دیدار در زمانی انجام میشود که بر اساس نظر سنجیها اولاند بهشدت محبوبیت خود را در بین مردم فرانسه از دست داده و محبوبیت او به کمتر از 20درصد رسیده است.
برخی از منابع خبری و تحلیلی معتقد هستند که دولت فرانسه به رهبری اولاند نتوانسته است موضع مستقلی در قبال پروندههای مختلف بینالمللی مثل جنگ سوریه و یمن و حتی مسائل لبنان داشته باشد بلکه در این موارد دولت فرانسه دنبالهرو عربستان سعودی بوده است. باید توجه داشت که در دوران سارکوزی دیپلماسی این کشور دنبالهرو قطر بود و در دوران اولاند دیپلماسی دنبالهروی از قطر با شدت بیشتری به دنبالهروی از سیاستهای عربستان تغییر جهت داد و موضعگیریهای این کشور نسبت به لبنان و سایر مناطق منطبق با موضعگیری عربستان شد لذا نمیتوان اعتباری برای این دیدار قائل شد؛ بهخصوص که رئیس فرانسوی هیچگونه طرح و پیشنهاد و یا برنامهای برای حل مشکلات لبنان بهویژه مشکل انتخاب رئیسجمهور ندارد.
لبنان بهرغم این که دومین کشور کوچک خاورمیانه است اما از دیر باز این کشور دارای اهمیت بسزائی در منطقه بوده است و بسیاری از کشورهای منطقه و جهان در این کشور به نقشآفرینی مشغول بودهاند و به قولی لبنان صفحه شطرنج بازی بزرگان در منطقه خاورمیانه است. همچنین از زمان ظهور دولت نامشروع اسرائیل و هم مرزی آن با لبنان و به وجود آمدن هسته مقاومت به محوریت حزبالله با گرایش شیعی در مقابل تجاوزگریهای کیان صهیونیستی لبنان اهمیتی بیش از پیش یافت.
از طرفی دیگر شروع بحران سوریه و سرازیر شدن سیل آوارگان سوری به لبنان -در حال حاضر بیش از یکونیم میلیون آوراه سوری در لبنان حضور دارند- مشکلات متعددی را هم از لحاظ اقتصادی و هم امنیتی برای لبنان پدید آورده و بهرغم وعدههای کشورهای اروپایی و بعضا عربی برای کمک اقتصادی به این کشور در جهت رفع مشکلات اقتصادی دولت لبنان برای اسکان آوارگان سوری، تاکنون کمک قابل توجهی به لبنان نشده است و چون این کشور بهخاطر عدم توافق گروههای سیاسی برای انتخاب رئیسجمهور مدت دو سال است بدون رئیسجمهور است و دولت لبنان نیز موقعیت شکنندهای داشته و مرزهای شمالی آن هم از طرف داعش و گروههای تروریستی در معرض خطر است امکان فروپاشی لبنان و پدید آمدن نقطه بحرانی دیگر در این منطقه دور از انتظار نیست و بدیهی است که در این صورت شاهد موج دیگری از مهاجرت آوارگان به اروپا خواهیم بود و این کابوسی است که فرانسه و اروپا را به فکر واداشته تا قبل از وقوع چنین فاجعهای از آن جلوگیری کنند. لذا سفر رئیسجمهور فرانسه نیز در همین راستا قابل تحلیل است و این سفر بیش از این که قدمی در جهت منافع لبنان باشد، حرکتی در راستای حفظ منافع اروپا ارزیابی میشود.