بامدادجنوب- سیدعلی موسوی:
«استان دیر الزور» در کرانه رود فرات و در مرز کشور عراق واقع شده‌است. یکی از استان‌های شرقی کشور سوریه است. استان دیر الزور شامل سه فرمانداری است؛ 1-فرمانداری دیرالزور ، 2-فرمانداری المیادین و 3-فرمانداری البوکمال. شهر دیرالزور مرکز استان دیرالزور در شرق سوریه واقع شده و با رود فرات به دو قسمت شمالی و جنوبی تقسیم می‌شود. دیرالزور در جنوب حسکه و شرق الرقه و شمال شرق حمص واقع شده است.
در ابتدای درگیری‌های داخلی سوریه، بخش‌های اعظم این استان از کنترل ارتش سوریه خارج شد و در حال حاضر بیش از ۹۰ درصد این استان تحت کنترل گروه تروریستی داعش است و فقط بخش‌هایی از شهر به همراه فرودگاه در کنترل ارتش سوریه قرار دارد که این مراکز نیز در محاصره قرار دارند و دولت سوریه از طریق چترهای هوایی به شهروندان و نیروهای ارتش امدادرسانی می‌کند. فرودگاه راهبردی دیرالزور، پایگاه‌های نظامی و انبارهای اسلحه در شهر دیرالزور سبب شد تا دولت سوریه در ابتدای درگیری‌ها، تعدادی افسران ویژه خود را به این شهر منتقل کند تا به هر قیمتی این مراکز مهم نظامی حفظ شود. استان دیرالزور از استان‌های نفتی سوریه محسوب می‌شود و به‌دلیل اشغال بخش وسیعی از استان به وسیله داعش، از منابع اصلی درآمد داعش است. بخش‌های وسیعی از شرق و جنوب شرق و جنوب استان بیابانی و در این مناطق بیایانی حضور تروریست‌های داعش بسیار کم رنگ است.
طی روزهای اخیر ارتش سوریه با یورش گسترده داعش به مواضع خود در شهر دیرالزور روبه‌رو بوده است اما ارتش سوریه توانسته است اوضاع را تحت کنترل بگیرد. ارتش سوریه پس از مهار هجوم داعش با تمام توان و با آتش سنگین مانع از اهداف یورش داعش که شامل منزوی کردن شهر و افزایش حلقه محاصره آن بود، شد.
ارتش سوریه به‌دنبال به شکست کشاندن کامل تحرک اخیر داعش است. در واقع ارتش سوریه آنچه برای دیرالزور طراحی شده بود را ناکام گذاشته و از دفاع به حمله رفت تا مانع از سقوط دیرالزور شود. امداد هوایی برای ارتش سوریه و محاصره‌شدگان در فرودگاه نظامی دیرالزور ادامه دارد. داعش از مدت‌ها قبل به‌دنبال سیطره بر شهر دیرالزور و فرودگاه آن است اما انگیزه و هدف داعش از این حمله چیست؟ نیروهای ارتش سوریه با وجود این‌که بیش از دو سال قبل در محاصره هستند اما همه یورش‌های داعش را ناکام گذاشته‌اند. این پایداری زمانی اهمیت پیدا می‌کند که توجه شود منطقه در عمق سیطره تکفیری‌ها قرار دارد.
داعش قبل از این‌که از سوی نیروهای عراقی و کُردهای دموکراتیک سوریه و نیز ترکیه در مناطق تحت اشغال خود تحت فشار قرار گیرد نیز نتوانست بر شهر دیرالزور و فرودگاه آن مسلط شود و حتی در برهه‌ای ارتش سوریه موفق به بازپس‌گیری جبل الثرده نیز شد اما چرا داعش در بدترین شرایط خود تصمیم به سیطره بر دیرالزور و فرودگاه آن گرفته است؟ به اعتقاد برخی تحلیلگران، داعش به این ارزیابی رسیده است که امریکا و ائتلاف تحت رهبری واشنگتن از این تحرک یعنی سیطره بر دیرالزور حمایت می‌کنند. به اعتقاد ناظران امور، در واقع این‌که داعش موفق به کنترل بر جبل الثرده شد نیز رد پای امریکایی‌ها در آن مشهود است.
همین که نبرد الرقه متوقف می‌شود در واقع به منطور دادن فرصت به داعش برای جمع‌کردن تروریست‌های خود ضد ارتش سوریه در دیرالزور است. در واقع هدف این است که در مذاکرات سیاسی مربوط به حل بحران سوریه از نظام سوریه امتیاز گرفته شود. از سویی نکته بعدی که باید درباره یورش داعش به مواضع ارتش سوریه در دیرالزور گفت این است که داعش بسیاری از مناطق تحت اشغال خود را به‌ویژه در موصل عراق و نیز در جبهه‌های حومه شمالی حلب و حومه الرقه از دست داده است و روحیه تروریست‌های تکفیری به پایین‌ترین حد خود رسیده است و از همین رو نیاز به دستاورد میدانی برای بالا بردن روحیه تروریست‌های خود دارد و لذا شهر دیرالزور را نشانه گرفته است تا دستاوردی کسب کند.
از سوی دیگر به اعتقاد ناظران امور، امریکا و کشورهای حامی تروریسم به این باور رسیده‌اند که سیطره داعش بر تدمر نتوانسته است، دستاورد بزرگ حلب که به دست ارتش سوریه رقم خورد را جبران کند و باید تحول و دستاورد میدانی همپای حلب به دست آید تا توازن برقرار شود و این در دیرالزور می‌تواند حاصل شود و اشغال شهر دیرالزور و فرودگاه آن از سوی داعش می‌تواند تاثیرات استراتژیک مثبتی برای واشنگتن و هم‌پیمانان باشد. نکته‌ای دیگری که باید به آن اشاره شود این است که داعش می‌داند که باید توان خود را در الرقه و دیرالزور تقویت کند، زیرا تکفیری‌ها به‌خوبی می‌دانند آخرین دژهایی که در اختیار دارند همین الرقه و استان دیرالزور است و با از دست رفتن این دو به‌ویژه با توجه به موفقیت‌های نیروهای عراقی در شرق موصل و حرکت بعدی آنها به غرب موصل و بقیه مناطق تحت اشغال داعش در غرب عراق، کارشان تمام است. برخی از تحلیلگران بر این باورند که این به سناریو امریکایی‌ها مربوط می‌شود که خواهان قطع خطوط امدادرسانی میان اراضی سوریه و عراق هستند. امریکا اهداف و منافعی در این مسیر دارد که حضور ارتش سوریه در دیرالزور اجازه تحقق آنها را نمی‌دهد و از سویی به‌طور مستقیم هم نمی‌تواند به رویارویی با ارتش سوریه بپردازد، زیرا تبعات احتمالی آن بر بحران سوریه سنگین خواهد بود. از همین رو بهترین راه را داعش می‌بیند تا از این گروهک برای تحقق این هدف بهره ببرد. پس از این‌که داعش دیرالزور را به کنترل خود درآورد آنگاه نوبت ائتلاف تحت رهبری امریکاست تا داعش را به بهانه مبارزه با تروریسم براند آن هم نه با همکاری دولت سوریه بلکه نیروهای محلی که به دست نشانده‌های امریکا و ضد دمشق مبدل می‌شوند.
امریکا اگر مدعی مبارزه با تروریسم است چرا از مشارکت در حمله ضد تروریست‌ها طفره می‌رود. با فتح حلب طرح تجزیه نقش بر آب شد اما هنوز نقشه‌هایی برای دیرالزور و الحسکه وجود دارد که ارتش سوریه و دمشق می‌تواند آنها را از بین ببرد و مانع از نیات شوم شود. از سویی امریکا و همپیمانانش که شبانه روز به‌دنبال دشمنی و براندازی بشار اسد هستند هیچگاه در جنگ با تروریسم در کنار دمشق قرار نمی‌گیرند. این‌که امریکایی‌ها از هلی برن ضد داعش چند روز قبل از تشدید تحرکات تکفیری‌ها سخن به میان می‌آورند و دست به این هلی برن زده‌اند، ابهامات زیادی را در این رابطه به میان می‌آورد. به‌طور حتم قطع راه‌های امدادرسانی میان عراق و سوریه ضربه‌ای مهلک به داعش مورد حمایت امریکا و هم‌پیمانان منطقه‌ای محسوب می‌شود. در واقع همان طرفی که به داعش در اشغال مجدد تدمر در بحبوحه نبرد حلب کمک کرد امروز در جبهه‌های دیرالزور با هدف ساقط کردن شهر به دست تکفیری‌ها حرکت می‌کند که اگر یورش اخیر صهیونیست‌ها به فرودگاه نظامی المزه را در کنار این تحرکات بگذاریم به‌خوبی شرایط مشخص می‌شود.
