بامداد جنوب- جواد شکریان:بیماری لکه سفید میگو بیش از 16 سال است که با ورود به مزارع پرورش میگوی کشور، زنگ هشداری جدی را برای تولیدکنندگان این آبزی به صدا درآورده و همه‌ساله کم و بیش خسارت‌هایی را به پرورش‌دهندگان آن تحمیل می‌کند. این روند در سال‌های 94 و 95 شدت بیشتری پیدا کرد تا جایی که در سال 94 حدود 60 درصد میگوی پرورشی بوشهر به‌عنوان قطب میگوی پرورشی کشور از بین رفت. این بیماری که در حال حاضر جدی‌ترین و سخت‌ترین بیماری ویروسی تاثیر‌گذار در انواع گونه‌های میگو است، در سال گذشته با توجه به کنترل لاروهای وارداتی و بچه میگوها و همچنین بررسی و کنترل استخرهای پرورشی کشور، کنترل شد و امیدواری را به صنعت پرورش میگوی کشور بازگرداند. با این حال، سازمان دامپزشکی کشور تاکید کرده بود که وجود بیماری در کنار تولید امری طبیعی است و رعایت نکردن دستورالعمل‌های این سازمان و همچنین نبود زیرساخت‌های مناسب در مزارع پرورش میگو از سوی پرورش‌دهندگان، عامل افزایش خسارت به مزارع این محصول است؛ موضوعی که به‌نظر می‌رسد بار دیگر در حال رخ دادن است و زنگ خطر را برای سایر پرورش‌دهندگان به صدا درآورده است.
در این زمینه، رئیس سازمان دامپزشکی کشور، روز گذشته از شناسایی ۹ استخر آلوده به بیماری لکه سفید میگو در چابهار و معدوم‌سازی هفت استخر خبر داد و گفت: عوامل بسیاری در شیوع این بیماری اثرگذار است که مناسب نبودن زیرساخت مزارع پرورشی یکی از آنهاست که جزء وظایف سازمان شیلات به‌شمار می‌رود.
علیرضا رفیعی‌پور با بیان این‌که در سایت پرورش میگوی گواتر چابهار ۲۶ مزرعه و ۴۷۳ استخر فعال وجود دارد که تاکنون ۹ استخر آلوده شناسایی و هفت استخر معدوم‌سازی شده‌اند، ادامه داد: در حال حاضر بیماری با اقدامات آموزشی و قرنطینه‌ای فروکش کرده است. البته استرس دمایی امسال به شیوع بیماری کمک کرده و برداشت از برخی استخرها در دستور کار قرار گرفته است.
وی درباره این‌که چرا پس از سال‌ها هنوز بیماری لکه سفید میگو در وجود دارد و سالانه تلفات قابل توجهی از مجموع تولید را می‌گیرد، گفت: در حوزه دام، طیور و آبزیان، به‌دلیل این‌که عوامل بیماری‌زا در محیط کشور ما وجود داشته و خواهد داشت، با رعایت همه اصول بهداشتی و قرنطینه‌ای می‌توانیم در امان باشیم اما مسلما زمانی که برخی نکات رعایت نشود، احتمال شیوع افزایش پیدا می‌کند. برای مثال، زمانی که بچه میگو از طریق مراکز تکثیر غیرمجاز تهیه شده و بعدا مشخص شود که این بچه میگو آلوده بوده است، این مساله خود به یک عامل بیماری‌زا تبدیل می‌شود و ممکن است به دیگر استخرها نیز سرایت کند. همچنین عوامل مکانیکی و انسانی نیز می‌توانند در انتقال بیماری موثر باشند.
رئیس سازمان دامپزشکی با بیان این‌که ابتدا در یکی - دو سایت از گواتر تحت عنوان آلودگی بیماری لکه سفید میگو شیوع پیدا کرد، ادامه داد: البته بر اساس آمار و ارقام موجود همه اقدامات بهداشتی و قرنطینه‌ای انجام شده و در حال انجام است و اگر در ادامه نیز تعداد بیشتری از استخرها به این بیماری آلوده شوند، قطعا به اطلاع مردم و رسانه‌ها خواهیم رساند.
به‌گفته رفیعی‌پور، استخرهای آلوده از یک سیستم تغذیه، کارگری و مدیریتی اداره می‌شدند که با توجه به امکان جابه‌جایی بچه میگو، خوراک میگو و... از یک استخر به استخر دیگر و از مزرعه‌ای به مزرعه دیگر، بیماری به همین میزان احتمال گسترش و انتقال پیدا می‌کند. زیرساخت‌های موجود مانند زیرساخت استخرها و شرایط فیزیکی آنها به متولیان آن که سازمان شیلات کشور و پرورش‌دهندگانی که این مراکز را ایجاد کرده‌اند، برمی‌گردد. همچنین چگونگی ارتباط مراکز سایت‌های پرورش و دیگر مسائل بهداشتی و قرنطینه‌ای نظیر شیوع و انتقال بیماری لکه سفید میگو می‌تواند اثرگذار باشد، چراکه این ویروس مساله ماندگار چندساله است.
این مقام مسوول با اشاره به کاهش کانون آلوده به بیماری لکه سفید میگو در مزارع پرورشی در سال‌های گذشته، اعلام کرد: در سال ۱۳۹۵ و سال‌های قبل از آن با حدود ۸۰ تا ۱۰۰ کانون آلوده به این بیماری مواجه بودیم اما در سال گذشته میزان آن به حدود ۶۰ کانون کاهش یافت. اما باید زیرساخت‌ها به‌گونه‌ای اصلاح شوند که در یک مزرعه‌ای با بیش از هزار هکتار تا استخری با وسعت یک تا 5/1 هکتار بتوانیم چارچوبی برای ورود و خروج و کنترل آن داشته باشیم که اگر این اتفاق بیفتد، می‌توان به کنترل دقیق و سریع ویروس لکه سفید میگو امیدوار بود اما چنین چیزی وجود ندارد.
وی با بیان این‌که روش‌ها و زیرساخت‌ها باید برای مقابله بهتر با بیماری لکه سفید میگو تغییر کند، گفت: البته در کنار بیماری، تولیدات بسیار مناسب و خوبی در مزارع پرورشی میگو صورت گرفته است و این مساله نشان می‌دهد که می‌توان در کنار بیماری و کنترل مناسب آن، تولید و پرورش مطلوبی در زمینه میگو داشت. البته هیچ‌کس نباید بگوید که تنها پرورش‌دهندگان یا عوامل مکانیکال در شیوع و گسترش بیماری لکه سفید میگو موثر بوده‌اند، بلکه ویروس می‌تواند در آب و استخرها حضور داشته باشد و بماند و همه عوامل دست به دست هم داده تا شاهد این بیماری باشیم اما باید به این نکته توجه کرد که از شرایط بسیار بد موجود در ۱۰ سال گذشته به شرایط نسبتا مساعد سال گذشته رسیده‌ایم و ۳۴ هزار تن میگو تولید کرده‌ایم که برای برنامه ششم توسعه نیز برنامه‌ریزی کرده‌ایم که تولید را به بیش از ۵۰ هزار تن برسانیم.
