بامداد جنوب:
فرصت ما بین امضای برجام تا پاره کردن آن بهدست ترامپ، دورهای محدود بود که در طول آن ایران بتواند حصه خود را از بازارهای جهانی نفت به دست آورد و تقریبا به جایگاه پیشین خود بازگردد. در این مدت وزارت نفت تمام تلاش خود را بهکار بست تا بتواند علاوه بر انعقاد قراردادهای هنگفت با شرکتهای بزرگ نفتی، تجهیزات جدیدی را برای بازسای صنعت نیمه ویران نفت و بهرهبرداری از فازهای نیمهتمام پارس جنوبی وارد کند. با این حال این مهم به شکل کامل محقق نشد و دلیل آن را هم وزیر نفت سنگاندازی برخی در داخل کشور برشمرده است.
به گفته بیژن نامدار زنگنه، اگر در کار وزارت نفت تاخیر نینداخته بودند و پنج قرارداد دیگر همانند توتال منعقد شده بود و همچنین صادرات نفت کشور چهار میلیون بشکه در روز بود، دیگر امریکا نمیتوانست نفت ایران را تحریم کند. وزیر نفت روز جمعه در گفتوگو با خبرگزاری خانه ملت بدون اشاره به نام کسانی که در کار وزارت نفت تاخیر انداختهاند، تصریح کرد: اگر صادرات نفت کشور چهار میلیون بشکه در روز بود دیگر امریکا نمیتوانست نفت ایران را تحریم کند، چراکه خروج نفت ایران بسیار برایش زیانبار بود، همانگونه که نتوانست روسیه را تحریم نفت و گاز کند چون مقدار تولید نفت و گاز روسیه به مقداری بود که بازار تحمل خروج روسیه را نداشت.
وی درباره تضامین اخذ شده در قرارداد ایران و توتال، گفت: ساختار قراردادهای «آیپیسی» اینگونه بوده که اگر اجرای قرارداد برای شرکت طرف مقابل ایران غیرممکن شده و این موضوع را اعلام کند، میتواند از قراداد خارج شود اما پولی به آن پرداخت نمیشود تا زمانی که فعالیت پروژه تمام شود.
وزیر نفت با بیان اینکه در قرارداد ایران و توتال پیشبینی شده است که شرکت دوم یعنی شرکت چینی جایگزین توتال شود، افزود: توتال هنوز از قرارداد خارج نشده و 25 روز از مهلت 60 روزه این شرکت برای مذاکره با امریکا باقیمانده است. بعید است که توتال بتواند برای حضور در ایران از امریکا معافیت بگیرد اما اگر شرکت چینی نیز تمایلی به ادامه فعالیت نداشته باشد، شرکت سوم کار را ادامه میدهد. زنگنه با بیان اینکه برخی خیلی روی این موضوع حساسیت نشان میدهند که ایران در قرارداد با توتال ضرر کرده است، یادآور شد: در این قرارداد ضرر نکردهایم، فرض میشود که ایران سرمایه داشته و پولهایش روی دستش مانده و میخواسته کار این پروژه را انجام دهد، پس اگر توتال و چینیها از قرارداد خارج شدند این سرمایهها به شرکت پتروپارس داده شود تا این پروژه را به پایان برساند.
وزیر نفت با اشاره به اینکه شرکت توتال تاکنون 60 میلیون دلار در این پروژه خرج کرده است، افزود: مجلس و دولت قبول کردهاند که برای توسعه صنعت نفت به فرآیند جذب سرمایهگذار و فناوری خارجی توجه شود که در این موضوع هیچ اختلافی بین مجلس و دولت نبود و هیات نظارت بر منابع هیدروکربوری که مقامات عالی سه قوه در آن حضور دارند، انعقاد این قرارداد را به مصلحت کشور دانستند.
سخنان وزیر نفت پیرو درخواستهای روز سهشنبه گذشته یک مقام عالی رتبه وزارت امورخارجه امریکا از همه کشورها بود تا واردات نفت خام از ایران را به صفر کاهش دهد، درخواستی که بهنظر میرسد برخی از کشورهای متحد امریکا از آن پیروی میکنند اما برخی دیگر که میخواهند مقابل زیادهخواهی واشنگتن بایستند، با آن مخالفت کرده و حاضر به این کار نیستند.