جعفر
غفارینژاد:
روابط
عمومی نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در اطلاعیهای روز جمعه ۲۸ تیر اعلام کرد که نفتکش
انگلیسی «استینا ایمپرو» هنگام عبور از تنگه هرمز بهعلت رعایت نکردن قوانین و
مقررات بینالمللی دریایی بنا به درخواست سازمان بنادر و دریانوردی استان هرمزگان،
بهدست یگان شناوری منطقه یکم نیروی دریایی سپاه توقیف شده است.
نفتکش
انگلیسی بهطور مشخص مفاد مربوط به قوانین و معاهدات زیر را به شرح ذیل نقض کرده
است:
«طرحهای
جداسازی عبور و مرور دریایی» یا «TSS» که یک نظام مدیریت ترافیک از طرف سازمان بینالمللی
دریانوردی است. «کنوانسیون ملل متحد در مورد حقوق دریاها» که با نامهای دیگری
مانند «قانون اساسی دریاها» یا «کنوانسیون حقوق دریاها» هم شناخته میشود. بندهای
زیر از قانون «عبور بیضرر»: k) هرگونه اقدام با هدف ایجاد اخلال در سیستمهای
ارتباطی یا دیگر تاسیسات یا ساختمانهای متعلق به دولت ساحلی l) هرگونه اقدام دیگری که اثر مستقیمی روی
عبور و مرور دریایی ندارد.»، است.
پیش
از این رمضان شریف، سخنگو و مسوول روابط عمومی کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در
توضیح درباره دلایل این توقیف گفته بود: نفتکش انگلیسی تحت اسکورت ناوچه جنگی بریتانیایی
که با بیتوجهی به قوانین و مقررات دریایی و در مسیر معکوس در حال ورود به تنگه
هرمز و برخورد احتمالی با کشتیهای دیگر قرار داشت، با درخواست سازمان بنادر و دریانوردی
استان هرمزگان، بهدست یگان شناوری منطقه یکم نیروی دریایی سپاه توقیف شد.
نفتکش
انگلیسی بهخلاف قوانین و مقررات دریانوردی دستگاه موقعیتیاب خود را خاموش و بهجای
حرکت بهسمت ورودی خلیج فارس در تنگه هرمز از مسیر خروجی در جنوب در حال ورود بود
که پس از بیتوجهی به هشدارها و تذکرات یگان دریایی سپاه و حتی مقاومت و نیز دخالت
ناوچه جنگی نیروی دریایی سلطنتی انگلستان و به پرواز در آوردن دو فروند بالگرد و
تلاش برای بازداشتن تکاوران دریایی سپاه از اجرای ماموریت خود، با قاطعیت و سرعت
عمل نیروهای خودی متوقف و جهت بررسیها و اقدامات لازم قانونی به لنگرگاه ساحلی
هدایت شد. جرمی هانت، وزیر خارجه انگلیس اقدام ایران در توقیف این نفتکش را دزدی
دریایی دولتی توصیف کرده است. او روز دوشنبه در یک جلسه پارلمان گفت: طبق قوانین بینالمللی
ایران هیچ حقی برای مانعتراشی در عبور این کشتی نداشت چه برسد به اینکه بخواهد
وارد آن شود. بنابراین توقیف این کشتی، دزدی دریایی دولتی بوده است. ادعای هانت در
این باره در حالی صورت میگیرد که چندی پیش مقامات جبلالطارق بهدستور مقامات
انگلیسی و از طریق نیروهای این کشور یک نفتکش حامل نفتخام ایران بهنام «گریس۱» را توقیف کرده بودند. دولت
انگلیس ادعا کرده که این کشتی حامل نفتخام ایران به سوی سوریه بوده و بهدلیل آنکه
نقض تحریمهای اتحادیه اروپا علیه سوریه است توقیف شده است. این در حالی است که
کارشناسان مسائل حقوقی میگویند اگر تمام ادعاهای مقامهای انگلیسی هم صحت داشته
باشند، قطعنامهها و مصوبات اتحادیه اروپا فقط برای اعضای این اتحادیه لازمالاجراست
و اتحادیه اروپا نمیتوانند بدون رضایت دولتهای ثالث یا غیرعضو، مقررات و مصوبات
این اتحادیه را نسبت به دولتهای غیر عضو اعمال کنند.
هر
چند دزدی دریایی اقدامات زیر را شامل میشود:
هرگونه
اقدام غیرقانونی خشونتآمیز نسبت به تصرف عدوانی، بازداشت، غارت و اتلاف اموال کشتیها
که بهدست خدمه یا مسافران کشتی خصوصی یا یک هواپیمای خصوصی و در راستای اهداف شخصی
صورت گیرد، مشروط بر اینکه در دریای آزاد، علیه کشتی یاهواپیما یا علیه اشخاص و
اموال موجود در آن و علیه یک کشتی یا هواپیما و اشخاص یا اموال آن در مکانی خارج
از صلاحیت دولتها صورت پذیرد. هرگونه همکاری داوطلبانه در عملیات یک کشتی یا یک
هواپیما با علم به اینکه آن وسیله یک کشتی یا هواپیمای دزدان دریایی است. هر عملی
که منتهی به تحریک و آمادهسازی برای انجام اعمال مورد اشاره در بندهای فوقالذکر
شود.
بر
اساس این حقایق نتیجه میگیریم طبق مفاد «طرحهای جداسازی عبور و مرور دریایی»،
«کنوانسیون ملل متحد درباره حقوق دریاها» و عبور بیضرر، هیچ اقدامی مبنی بر دزدی
دریایی از سوی مسوولان ناظر بر عبور نفتکش استینا ایمپرو از تنگه هرمز صورت
نگرفته است.
تمامی
کشتیهایی که از تنگه هرمز عبور میکنند (از جمله نفتکش استینا ایمپرو) مشمول طرح
جداسازی عبور و مرور دریایی، کنوانسیون ملل متحد درباره حقوق دریایها و قانون
عبور بیضرر هستند و امریکا و انگلیس مفاد مربوط به این قوانین را پذیرفتهاند. نفتکش
انگلیسی هنگام عبور از تنگه هرمز بر خلاف قواعد بینالمللی GPS خودش را خاموش کرده و در مسیر معکوس در حال
ورود به تنگه هرمز بود. نفتکش انگلیسی داشت از مسیر جنوبی وارد تنگه میشد که مسیر
خروجی است و این، خطر تصادف را افزایش میداد.