بامداد24/سید‌علی موسوی:  

اما حالا رقابت به دقایق آخر رسیده است و سرنوشت جنگ گویا در دستان کسانی خواهد بود که ضربه مهلک نهایی را به رقیب وارد سازد.

در همین حال بمباران مواضع مخالفان سوری از طرف روسیه کشورهای منطقه را که در تلاشند، رئیس‌جمهوری سوریه را سرنگون کنند، خشمگین کرده است. تحلیلگران می‌گویند، عربستان سعودی، قطر و ترکیه احتمالا در حال حاضر کمک نظامی به مخالفان سوری را افزایش می‌دهند تا از آنها و هدفشان حمایت کنند.

جنگنده‌های روسیه که از پایگاه هوایی جدیدی در سوریه به پرواز درآمده و حملات هوایی خود را آغاز کرده‌اند، منتقدان غربی را بر آن داشتند تا موضع خودشان را برای برکناری بشار اسد، رئیس‌جمهوری سوریه از قدرت نرم‌تر کنند اما گروه دیگری از مخالفان اسد مداخله مسکو را بیشتر از آن‌که سرنوشت ساز وتعیین کنند ببینند آن را تحریک آمیز توصیف می‌کنند.

قدرت‌های منطقه‌ای بی‌سر و صدا اما موثر پول، تسلیحات و دیگر حمایت‌های لازم را برای مخالفان سوری فراهم کرده و باعث بزرگ‌ترین حملات علیه نیروهای دولت دمشق می‌شوند. در انجام این کار آنها به‌شدت در درگیری سرمایه‌گذاری می‌کنند که بخشی از یک مبارزه منطقه‌ای وسیع‌تر علیه قدرت و نفوذ ایران است. در هفته‌ای که روسیه حملات هوایی متعددی انجام داد، این کشورها به‌صراحت اعلام کردند که همزمان با تلاش مسکو برای حفظ اسد بر سر قدرت، دست‌کم بر برکناری او متعهد می‌مانند. عادل الجبیر، وزیر امور خارجه عربستان سعودی چند ساعت پیش از آغاز نخستین حمله هوایی روسیه هشدار داد: هیچ آینده‌ای برای اسد در سوریه وجود ندارد. اگر اسد به‌عنوان بخشی از گذار سیاسی عزل نشود، عربستان سعودی گزینه نظامی را اتخاذ خواهد کرد که با برکناری اسد از قدرت پایان می‌یابد. 

مداخله روسیه مشکل بزرگی برای کشورهایی است که از مخالفان سوری حمایت می‌کنند، به‌ویژه کشورهای منطقه همچون قطر، عربستان سعودی و ترکیه و احتمالا به‌عنوان اقدامی برای مقابله با تشدید ناآرامی‌ها واکنشی شدید به این مساله خواهند داشت. تحلیلگران می‌گویند، همزمان با گسترش جنگ داخلی سوریه، عربستان سعودی نسبت به موضعش راسخ‌تر شده است.

ز زمان آغاز ناآرامی‌ها در سوریه، دیدگاه‌ ریاض این بود که بشار اسد باید برود. هیچ نشانه‌ای از این‌که ریاض از آن زمان تاکنون موضع خود را تغییر داده وجود ندارد.

برای ریاض و متحدان منطقه‌ای‌ خود کاملا مشخص است که افزایش اقدامات اخیر ایران و روسیه تنها باعث ایجاد یک منطقه بی‌ثبات‌تر و ریختن خون‌های بیشتر می‌شود. تحلیلگران معتقدند: ریاض بر حمایت از مخالفان سوری در جنوب سوریه تمرکز کرده‌ است. در حالی که براساس گزارش‌های، ترکیه و قطر از مخالفان سوری در شمال کشور از جمله شبه نظامیان محافظه‌کار همچون احرار‌الشام حمایت کرده‌اند. این گروه متحد با جبهه النصره، شاخه القاعده به‌تازگی به یک آتش‌بس محلی با نیروهای اسد در شمال کشور دست یافته است. گمان می‌رود موفقیت‌های این گروه در مقابله با نیروهای دولت دمشق یکی از علت‌های کمپین حملات هوایی روسیه و قرار گرفتن آنها به‌عنوان نخستین اهداف این حملات هوایی بوده است.

عربستان سعودی و قطر در حال حاضر وارد یک جنگ خونین و پرهزینه در یمن شده‌اند که احتمالا منابع مالی و نظامی آنها را محدود می‌کند. آنها همچنین تاکنون از ممنوعیت‌های غرب در خصوص ارسال تسلیحات پیشرفته از جمله موشک‌هایی که می‌توانند هواپیماها را ساقط کنند، به‌خاطر ترس از این‌که ممکن است این تسلیحات به دست افراد نادرستی بیفتد و علیه خودشان استفاده شوند، تمکین کرده‌اند.

مساله نامشخص کنونی میزان قدرت به اضافه کارایی و قابلیتی است که قدرت‌های منطقه‌ای می‌خواهند در مذاکرات مطرحشان کنند. آیا سعودی‌ها تلاش می‌کنند تا مسائل را به‌صورت قاطعانه در دست‌های خود بگیرند، از جمله با ارسال تسلیحات پیشرفته به مخالفان سوری که تاکنون از انجام این کار منع شده بودند؟

پادشاه جدید عربستان تمایلی را برای جسورتر بودن و این‌که اقدامات را به دست بگیرد نشان داده است، اگر سعودی‌ها ببینند که وضعیت از دستانشان خارج می‌شود و این حس وجود دارد که ایرانی‌ها جایگاه خود را در سوریه مستحکم می‌کنند، شاهد واکنش محکم‌تر آنها خواهید بود. با این حال بعید است که تعداد زیادی نیروی زمینی به سوریه اعزام شوند، چر‌اکه بسیاری از آنها در یمن مستقر هستند.

به‌دنبال توافق اتمی قدرت‌های جهانی با ایران، تنش‌ها در حقیقت در حال افزایش هستند. سعودی‌ها احساس می‌کنند که امریکا و جامعه بین‌المللی نسبت به این مساله کاری انجام نمی‌دهند. در این زمینه برخی می‌گویند این‌که سعودی‌های حرفی در مورد حمله کرملین به مخالفان سوری نمی‌زنند، این است که در این زمینه خیال ریاض از نقش روسیه کمی آسوده است، چرا‌که افزایش اهمیت مسکو تا حدودی نفوذ ایران را از دور خارج می‌کند.

سعودی‌های در اصل معتقدند هر چه نفوذ روسیه بیشتر باشد، نفوذ ایران کمتر است. فکر می‌کنم این یکی از راه‌هایی است که روس‌ها این عقیده را به سعودی‌ها تحمیل می‌کنند تا به این مساله با دید منفی نگاه نکنند.