رضا نوروزی
عبدالعزیز بن‌سلمان، وزیر جدید انرژی عربستان روز گذشته اعلام کرد که ریاض همچنان با تصمیم سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) مبنی بر کاهش تولید نفت موافق است.
سیاست کاهش تولید نفت به سود همه کشورهای صادرکننده نفت و راهبرد نفتی ریاض ثابت است و هرگز تغییر نخواهد کرد. عبدالعزیز بن‌سلمان در همایش ویژه انرژی که در شهر ابوظبی در امارات متحده عربی آغاز و تا پنجشنبه ادامه می‌یابد، شرکت کرده است. کشورهای صادرکننده نفت قرار است روز پنجشنبه برای بررسی راه‌های کاهش مجدد صادرات نفت در ابوظبی نشست مشترکی برگزار کنند. عربستان ریاست دوره‌ای اوپک را برعهده دارد. وزیر انرژی سعودی همچنین از پایبندی ریاض برای همکاری با اعضای عضو و غیرعضو اوپک برای ایجاد ثبات در بازارهای جهانی نفت خبر داد. کشورهای عضو اوپک از ماه ژانویه (دی ۹۷) توافقی را به اجرا گذاشتند که عرضه نفت آنها را در مجموع یک میلیون و ۲۰۰ هزار بشکه در روز کاهش داد.
هدف از این تصمیم، تنظیم عرضه، جلوگیری از سقوط بهای نفت و حتی صعودی کردن آن بود. قیمت هر بشکه نفت‌خام در حال حاضر در حدود ۶۰ دلار است که این قیمت تا چند ماه قبل به حدود ۵۰ دلار هم رسید. این در حالی است که یک سال قبل قیمت جهانی نفت تا ۷۰ دلار هم رسیده بود. توافق‌های پیشین اعضای اوپک مبنی بر کاهش تولید به افزایش قیمت جهانی نفت کمک موثری کرده بود ولی توافق پیشین کاهش تولیدات که در دی‌ماه سال گذشته به تصویب رسید به نتایج مطلوب خود نرسید و قیمت‌ها همچنان روند نزولی دارد. وزیر انرژی عربستان البته دستاوردهای توافق کاهش تولید نفت را بزرگ ارزیابی کرد و بدون نام بردن از کشور خاصی از دو عضو اوپک خواست با توافق‌های به دست آمده هماهنگی‌های لازم را داشته باشند، زیرا در صورت اجرای کامل تعهدات تمامی‌کشورها از سود آن بهره می‌برند. وی جنگ تجاری میان امریکا و چین را منجر به مه آلود شدن فضا دانست که به گفته کارشناسان ممکن است توازن تقاضا در بازار نفت را بر هم بزند. عبدالعزیز بن‌سلمان، وزیر جدید انرژی عربستان در دهه هشتاد میلادی وارد این وزارتخانه شد و تاکنون پست‌های مهمی را در اختیار داشته است. عربستان قصد دارد در سال آینده میلادی پنج درصد از سهام بزرگ‌ترین شرکت نفتی خود (آرامکو) را در بورس عرضه کند و به گفته کارشناسان برای رسیدن به حد نصاب پیش‌بینی شده به ارزش دو تریلیون دلار به افزایش قیمت نفت در بازارهای جهانی احتیاج دارد.
البته بسیاری از کارشناسان با توجه به کاهش قیمت جهانی نفت ارزش‌گذاری آرامکو به ارزش دو تریلیون دلار را امری تقریبا غیرممکن می‌دادند و به همین دلیل ریاض عرضه سهام آرامکو را از سال ۲۰۱۸ به ۲۰۲۰ موکول کرد. واگذاری سهام آرامکو در بورس سنگ بنای اصلی اصلاحات مدنظر محمد بن‌سلمان، ولیعهد سعودی را برای خارج کردن اقتصاد این کشور از تک‌محصولی بودن و تمرکز بر نفت تشکیل می‌دهد. بورس‌های لندن، نیویورک و هنگ کنگ همگی در تلاش هستند سهام اولیه آرامکو را عرضه کنند. در همین حال روزنامه وال استریت ژورنال ماه گذشته نوشت که آرامکو قصد دارد سهام خود را در دو مرحله عرضه کند. در گام اول سهام این شرکت در داخل عربستان و در گام دوم در یک بورس جهانی که احتمالا بورس توکیو خواهد بود، عرضه خواهد شد. روزهای اخیر مدیریت نفتی عربستان شاهد تغییر و تحولات مهمی بوده است. سه‌شنبه گذشته یاسر عثمان الرمیان رئیس صندوق سرمایه‌گذاری‌های عمومی عربستان به ریاست هیات مدیره شرکت نفتی عربستان منصوب شد و عبدالعزیز بن‌سلمان پسر شاه عربستان جای خالد الفالح به‌عنوان وزیر نفت را گرفت. مقامات عالی رتبه عربستان ماه گذشته با جدا کردن صنایع و معادن از وزارت انرژی اختیارات خالد الفالح را کاهش دادند.
منابع خبری گزارش دادند که نارضایتی ریاض از عملکرد الفالح در پی کاهش روزافزون قیمت جهانی نفت و متوازن نشدن بازار پیش از عرضه سهام آرامکو در بورس دلیل اصلی کنار گذاشتن وزیر سابق انرژی عربستان بوده است. در خصوص نشست اخیر در ابوظبی نیز کشورهای شرکت‌کننده حق تصمیم‌گیری در خصوص میزان تولید نفت را ندارند ولی پیشنهادهای خود را برای نشست آتی اوپک که قرار است در ماه دسامبر (آذر و دی) در وین اتریش برگزار شود، مطرح می‌کنند. یک کارشناس نفتی هم در گفت‌و‌گو با خبرگزاری بلومبرگ گفته است که سخنان وزیر نفت جدید عربستان نشان می‌دهد که نباید منتظر تغییر خاصی از سوی ریاض باشیم و این کشور به سیاست کاهش تولید همچنان ادامه خواهد داد.
