بامداد جنوب: دولت ترامپ در تحریم کم‌آورده و در حال تکرار تحریم‌ها و دوره کردن آن است. تحریم ایران در درازمدت باعث شده اقتصاد ایران باوجود سختی‌های بسیار، به مرور خود را با شرایط جدید مطابقت داده و به مرحله‌ای برسد که دشمن نتواند از آن بهره‌برداری لازم را کند.
تحریم‌های جدید امریکا علیه ایران که از جمله شامل بانک مرکزی هم شد، باعث تمسخر خود امریکایی‌ها و آنهایی که طراح و معمار تحریم‌های ایران در دوران اوباما بودند، نیز شد. آنها با بیان این‌که چرا باید یکجا را چندبار تحریم کرد خطاب به ترامپ تاکید کردند که او از روی ناچاری دست به چنین اقداماتی می‌زند.
با این حال، این رفتار امریکا که مراکز مالی ایران را نشانه رفته و به‌زعم ترامپ می‌خواهد توان معاملاتی کشورمان را تضعیف کند، اقدامی که فعالان اقتصادی آن را «تکراری» و «بی‌اثر» می‌دانند.
جمعه‌شب، وزارت دارایی امریکا مجددا چند نهاد بانکی، از جمله بانک مرکزی ایران را تحریم کرده است. این تحریم‌ها دو روز پس از دستور دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری امریکا برای اقدامات تحریمی بیشتر علیه ایران اعلام شده‌اند. پس از این تحریم، عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی در صفحه شخصی خود نوشت: «تجارت و مبادلات مالی کشور از راه‌هایی انجام می‌شود که عملا از سوی امریکایی‌ها غیرقابل تحریم است».
در این زمینه خزانه‌دار هیات‌رئیسه اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران به ایرنا گفت: تحریم ایران برای دیروز و امروز و و دولت اخیر امریکا نیست. ما همواره پس از پیروزی انقلاب اسلامی و در مقاطع مختلف مشمول تحریم‌هایی بوده‌ایم که متناسب با وضعیت جمهوری اسلامی در آن مقطع زمانی، از درجه اهمیت بالایی برخوردار بوده است. یعنی امریکا در هر زمان محدودیت‌هایی مشخص برای آن زمان اعمال کرده است.
به گفته غلامحسین جمیلی، اگر ۱۰ سال پیش هم تحریم بودیم، تحریم‌های آن زمان برای آن مقطع بسیار سخت بوده و تحریم‌های امروز برای این مقطع زمانی سخت و دشوار است. با این حال تاریخ و تجربه نشان داده ایران همانطور که در ۴۰ سال گذشته این بحران‌ها و سختی‌ها را پشت سر گذاشته، بی‌شک تحریم‌های جدید را هم با جایگزین کردن راه حل‌های جدید و برنامه‌ریزی برای روزهای پیش رو برطرف می‌کند.
وی با بیان این‌که خصومت امریکا و دولتمردانش با ایران تمامی ندارد، اظهار کرد: قطعا راه موفقیت ما در گرو استقلال اقتصادی، سیاسی و پایبندی به توانمندی‌های داخلی و همگرایی کشور است.
این عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران با اشاره به منافع اقتصادی کشورهای دنیا خاطرنشان کرد: سایر کشورها نیز منافع مشترکی دارند و نمی‌توانند به این راحتی از منافع اقتصادی خود صرف نظر کنند. جدا از این‌که ما دنبال پیدا کردن شیوه‌های جدید هستیم، بسیاری از کشورها هم به‌دلیل منافع اقتصادی کشورشان راه حل‌هایی دارند که در حال انجام است و دائم به روزرسانی می‌شود.
جمیلی درباره تاثیر تحریم اخیر بر روند اجرای اینستکس، گفت: کلا اینستکس را خیلی قبول ندارم، چراکه این ساز و کار با هدفی تشکیل شده بود که از آن دور شده و دیگر هدفگذاری انجام شده وجود ندارد. در نتیجه نمی‌توان زیاد به این موضوع تکیه کرد.
وی با تاکید بر لزوم افزایش اتکای داخلی بیان کرد: تا یک سال اخیر بحران‌های اقتصادی مختلف مانند بحران ارزی را پشت سر گذاشتیم. آیا زمانی که ارز دچار نوسانات شدید شد وضعیت اقتصادی و تحریم‌ها شدیدتر بود یا امروز؟ در آن زمان همگرایی در ذی‌نفعان غیردولتی و سیاستگذاران دولتی باعث توقف این بحران در کشور شد. این فعال اقتصادی معتقد است اگرچه نمی‌توان یک اقتصاد را بدون نگاه به بازارهای بین‌المللی و کشورهای خارجی و وابستگی به آنان در نظر گرفت ولی می‌توان این وابستگی را کاهش داد. درست است بسیاری از کشورها تبادلات مالی‌شان بر اساس سیستم‌های بانکی و مبادلات مجازی و پولی در شبکه‌های این چنینی است ولی می‌توان منافع مشترکی بین چند کشور ایجاد کرد تا سیستم گذشته را بار دیگر احیا کنیم.
وی با بیان این‌که الزاما نیاز به نقل و انتقال پولی نداریم، توضیح داد: ما یک سری کالا تولید می‌کنیم و به یک سری کالا نیاز داریم؛ می‌توان این کالاها را با کشورهای مشخصی تهاتر کرد که اتفاقا باعث شکل‌گیری پیوندهای مشترک بین آن کشورها می‌شود و امنیت و پایداری آن بیشتر خواهد بود.
تحریم بانک مرکزی موضوع جدیدی نیست
از سوی دیگر یک عضو کمیسیون بازار پول و سرمایه اتاق بازرگانی ایران در این زمینه به ایرنا، گفت: چند سال است که ما تحریم هستیم. برای کسب‌وکار می‌دانیم مبادلات باید از طریق سوئیفت انجام شود اما مگر سوییفت کار می‌کند؟ همواره از نظر مبادلات مالی در کشور مشکل داشته‌ایم ولی عمده کارها را به‌صورت حواله انجام داده‌ایم و کاری روی زمین نمانده است.
علی نقیب یادآور شد که احساس می‌کنم این قبیل اقدامات سیاسی رئیس‌جمهوری امریکا از قبل انجام شده و ایران در شرایط فشار حداکثری توانسته امور خود را پیش ببرد. نقیب اقدام اخیر ترامپ را «غیردقیق» خواند و افزود: بانک مرکزی عملا پیش‌تر هم تحریم شده بود ولی ما همواره مسیر خود را رفته‌ایم و به بن‌بست نرسیده‌ایم.
از سوی دیگر حسین سلاح‌ورزی، نایب رئیس اتاق بازرگانی ایران معتقد است با راهکارهای جایگزین می‌توان اثر این تحریم را کمرنگ کرد. به‌نظر می‌رسد با جایگزین کردن روش تهاتری، تجارت و توافقات دوجانبه بتوان با کمترین آسیب به انجام معاملات و مبادلات مالی پرداخت.
سلاح‌ورزی معتقد است اگرچه این تحریم می‌تواند روند انجام سازوکاری مانند اینستکس را با اختلال روبه‌رو کند اما این تحریم مساله جدیدی نیست که ایران و بانک مرکزی نتواند از عهده آن برآید. چنانچه پیش‌تر نیز چنین تجربیاتی در تاریخ ایران ثبت شده است.
