بامداد جنوب: چند ماهی می‌شود که بحث ترخیص حدود هشت میلیون تن کالاهای اساسی و غیر اساسی در گمرکات به یکی از بحث‌های مهم اقتصاد کشور تبدیل شده و در این خصوص مناقشات زیادی بین گمرک و بانک مرکزی اتفاق افتاده است. در این میان سهم استان بوشهر از این میزان کالای دپوشده به بیش از 21 هزار تن می‌رسید که ترخیص آن از روز گذشته برای صاحبان کالا تسهیل شد.

بر این اساس، طی مدت اخیر و با توجه به اهمیت ترخیص کالاهای دپوشده در گمرک و بنادر مصوباتی در راستای تسهیل ترخیص این کالاها صادر شد که بعد از ابلاغ آن به دستگاه‌های مربوطه از روز گذشته ( ۱۸ آبان‌ماه) صاحبان کالا می‌توانند در چهارچوب ضوابط تعیین شده نسبت به ترخیص کالای خود اقدام کنند.

طبق اعلام معاون فنی گمرک، در حال حاضر میزان موجودی کالاهای غیرکانتینری به هفت میلیون و ۳۵۱ هزار تن می‌رسد که سه میلیون و ۹۳۴ هزار تن آن را کالاهای اساسی و مابقی را کالاهای غیر اساسی تشکیل می‌دهد که تا ۸۰ درصد آن شامل مواد اولیه و ماشین‌آلات خطوط تولید است. همچنین ۹۹ هزار و ۲۹۴ کانتینر (TEU) نیز در گمرک و بنادر موجود است که تعداد کانتینرهای پر وارداتی به بیش از ۳۵ هزار باکس می‌رسد. اما جزئیات موجودی کالاهای اساسی از این حکایت دارد که در حال حاضر در کنار 9/3 میلیون تن کالای موجود در گمرک و بنادر ۱۴ فروند شناور کنار اسکله قرار دارد که حاوی ۱۳۳ هزار و ۷۷۲ تن کالای اساسی شامل سویا، جو، گندم، ذرت، دانه‌های روغنی، روغن خوراکی، برنج و روغن است.

مهرداد جمال‌ارونقی در ادامه تاکید کرد ۱۷ فروند شناور در لنگرگاه منتظر تخلیه هستند که حاوی ۵۵۳ هزار و ۷۵۵ تن کالای اساسی شامل ذرت، کنجاله سویا، دانه روغنی، حبوبات، ذرت و روغن است. براین اساس، موجودی کالاهای اساسی به حدود 5/4 میلیون تن می‌رسد.

طبق گزارش معاون فنی گمرک، میزان موجودی کالاهای اساسی در بنادر نیز از این قرار است که در حال حاضر ۱۹۷ هزار و ۷۵۱ تن گندم، یک میلیون و ۹۳۵ هزار تن ذرت، ۲۹۰ هزار و ۳۸۴ تن جو، ۳۵۲ هزار و ۲۲۲ تن سویا، ۱۲۵ هزار و ۳۹۵ تن برنج، ۲۶۰ هزار و ۸۲۸ تن شکر، ۴۸۶ هزار و ۳۷۳ تن روغن خام، ۲۷۴ هزار و ۷۹۹ تن دانه‌های روغنی در بنادر وجود دارد.

در مجموع 3/7 میلیون تن کالای غیرکانتینری در بنادر موجود است که 9/3 میلیون تن آن کالای اساسی تشکیل می‌دهد که تفکیک موجودی هر بندر و کالای اساسی آن نشان می‌دهد که در حال حاضر بیشترین موجودی کالاهای اساسی و غیراساسی با حدود چهار میلیون تن مربوط به بندر امام خمینی (ره) است که دو میلیون و ۸۴۱ هزار و ۶۴۴ تن آن را کالای اساسی تشکیل می دهد.

در سایر بنادر نیز موجودی کالا از این قرار است که در بندر شهید رجایی 5/2 میلیون تن شامل 5/390 هزار تن کالای اساسی، بندر انزلی 1/161 شامل 6/111 تن کالای اساسی، امیرآباد 7/330 هزار تن شامل 1/295 تن کالای اساسی، شهید باهنر 6/1 هزار تن با ۷۴۰ تن کالای اساسی، بوشهر 3/21 هزار تن با ۸۹۷ تن کالای اساسی، چابهار 4/63 هزار تن کالای اساسی، خرمشهر 4/24 هزار تن شامل 1/6هزار تن کالای اساسی، بندر لنگه 3/11هزار تن کالا با ۳/۳ هزار تن کالای اساسی، آبادان 1/6 هزار تن کالا، نوشهر 9/155 تن با 1/154 هزار تن کالای اساسی، فریدون‌کنار 3/67 هزار تن شامل 1/55 هزار تن کالای اساسی، آستارا 6/11 هزار تن که تمام آن کالای اساسی است. اما با ابلاغ مصوبات اخیر ستاد هماهنگی اقتصادی دولت و ستاد تنظیم بازار، برای رفع موانع ترخیص کالا که در اهم آن حل و فصل مشکلات ارزی قرار داشت، معاون فنی گمرک معتقد است که امکان ترخیص حدود ۶۰ درصدی کالاهای اساسی و ۷۰ درصدی کالاهای تولیدی فراهم شده است.

این در حالی است که طی مصوباتی مقرر شد که بانک مرکزی تامین ارز ترجیحی کالاهای اساسی فاقد اسناد مالکیت، با اولویت اعلامی وزارت صمت انجام دهد.همچنین بانک مرکزی نسبت به صدور اعلامیه تاامین ارز برای کالاهای اساسی اعتباری با تعهد سه‌ماهه از زمان ترخیص کالا از گمرک (جهت تامین ارز ترجیحی) اقدام کند.

از سوی دیگر کالاهای اساسی و کالاهای ضروری مورد نیاز واحدهای تولیدی با تشخیص و اعلام وزارت صمت (دارای قبض انبار تا ۱۰ آبان ماه ۹۹)، بدون الزام به کدرهگیری بانک مرکزی، از گمرکات ترخیص شوند؛ به‌گونه‌ای که از تاریخ ۱۰ آبان به بعد واردکنندگان بتوانند از رویه‌های بانکی (ارز نیما) واردات در مقابل صادرات (خود و غیر)، برای پروانه‌های صادراتی سال ۱۳۹۸ به بعد ارز اشخاصاز طریق سامانه جامع تجارت (کنترل از سوی صمت و بانک مرکزی) استفاده کنند.