بامدادجنوب- سیدعلی موسوی: یکشنبه از آن حیث برای کشورهای درگیر جنگ با داعش اهمیت داشت که دست به عملیاتی علیه سرکرده این گروهک زدند که از ابتدا یعنی جمع‌آوری اطلاعات تا انجام ماموریت را خودشان انجام دادند.

یکی از خبرهایی که در روز گذشته توجه افکار عمومی را به خود جلب کرد، خبر هدف قرار گرفتن ستونی از خودروهای داعش بود. هدف قرار گرفتن ستون داعش همانند دفعات قبل نبود، زیرا قبلا فقط سرکردگان تکفیری کشته و زخمی می‌شدند و این بار اهمیت خبر از آن جهت بود که سرکرده داعش یعنی ابوبکر البغدادی در ستون خودرو‌های هدف قرار گرفته، وجود داشت. قبلا چندین بار اعلام شده بود که ابوبکر البغدادی هدف قرار گرفته است و برخی رسانه‌ها حتی خبر مرگ وی را نیز منتشر کرده بودند اما هر بار با گذشت چند روز وی در موصل به ایراد خطبه پرداخت.

رهبر داعش کیست و در کدام منطقه مورد هدف قرار گرفت؟

اصل و نسب واقعی ابوبکر البغدادی به منطقه دیالی در شرق عراق باز می‌گردد، وی و خانواده‌اش به خاندان السامرایی یکی از عشایر عراقی مقیم این منطقه منتسب هستند. وی تحصیلات دانشگاهی خود را در دانشگاه اسلامی شهر بغداد ادامه داد و دانش‌آموخته دفتر ابو‌مصعب الزرقاوی یکی از سران القاعده معروف و مقبور در زمان خود در عراق است. بر‌اساس آخرین اطلاعات به دست آمده از ابوبکر البغدادی وی در کنار ابو‌مصعب الزرقاوی مدتی در عراق با نظامیان اشغالگر امریکایی و دولتمردان عراق جنگید.

 وی در سال 2010 سرکردگی گروهک تروریستی داعش در عراق را به دست گرفت. در آن زمان نام گروهکش تنها دولت اسلامی در عراق بود. گروهک وی در واقع جدا شده از سازمان تروریستی القاعده است که از القاعده در سرزمین بین‌النهرین جدا شد. در آن دوران القاعده سرزمین بین‌النهرین به سرکردگی ابومصعب الزرقاوی اداره می‌شد تا این که نامبرده به هلاکت رسید، از وی هیچ عکس و تصویری در آن سال‌ها منتشر نشده بود تا این‌که در سال 2014 اولین عکس از وی از طرف دولت عراق منتشر شد، چرا‌که وی تحت تعقیب بود.

اما بعد از ظهر روز یکشنبه کاروان حامل وی در منطقه الکرابله هدف قرار گرفت. منطقه الکرابله ناحیه‌ای در غرب عراق و در کرانه رود فرات واقع شده است و با مرز سوریه پنج تا هفت کیلومتر فاصله دارد. این منطقه در شرق شهر القائم در استان الانبار قرار دارد، در پنج کیلومتری آن و حد فاصل شهر العبیدی و حصیبه الکرابله از توابع القائم است که بیشتر ساکنان آن را عشیره الکرابله از قبیله الدلیم تشکیل می دهند. مراکز صنعتی در آن قرار دارد و جمعیت آن را 50 هزار نفر تخمین زده‌اند. ابوبکر البغدادی آن‌گونه که ارتش عراق در بیانیه خود اعلام کرد با موتور‌سیکلت برای درمان به منطقه الکرابله و بیمارستان آن منتقل شد.

 آری سرکرده داعش در حین حرکت به‌سوی محل برگزاری نشستی در الکرابله هدف قرار گرفته بود، همان‌طور که محل برگزاری این نشست نیز هدف قرار گرفت اما آخرین خبری که مخابره شد، همان زخمی شدن البغدادی و کشته شدن دو سرکرده داعش بود. آن‌گونه که یک رسانه اسپانیایی اعلام کرده، البغدادی به‌شدت زخمی شده است و در میان کشته‌شدگان سرکرده‌هایی مانند «ابوحارث‌الشامی»، «ابوعائشه الانصاری» وجود دارند اما اسامی واقعی این افراد مشخص نشده است. همچنین در میان کشته‌شدگان داعش «ابویوسف الجزراوی» و «ابوحسین السلمانی» حضور دارند که اولی مغربی و دومی مسوول مالیات و اموال داعش بود. همچنین یک سرکرده دیگر به نام موسوم به «ولد‌اللطیف یومی المحمدی» که به نظر افریقایی می‌رسد و مسوول عملیات انتحاری داعش بود نیز کشته شد.

البغدادی چرا در الانبار حضور داشت؟

اما آنچه ذهن تحلیلگران و ناظران امور را به خود مشغول کرده، این است که البغدادی در الانبار چه ماموریتی داشته و به عبارت دیگر چرا در این برهه حساس که داعش وضعیت خوبی در سوریه ندارد، دست به این ریسک زده است؟ بدون شک اوضاع داعش در حال حاضر مطلوب نیست، زیرا از سویی زیر ضربات جنگنده‌های روس در سوریه قرار دارد و بسیاری از خانواده تکفیری‌ها برای در امان ماندن از حملات هوایی روسیه راه عراق را در پیش گرفته‌اند و از سوی دیگر در عراق نیز وضعیت آنها در حال وخیم‌تر شدن است. در سوریه از راه هوا و در عراق از راه زمین عرصه بر تکفیری‌ها تنگ شده است.

 نیروهای امنیتی و مردمی عراقی طی روزهای گذشته پیشروی‌های گسترده‌ای داشته‌اند و موفق شده‌اند به‌ویژه در الرمادی دستاورد زیادی داشته باشند. آن‌گونه که منابع نظامی می‌گویند گرچه داعش در الرمادی مشابه آنچه در تکریت مرکز استان صلاح‌الدین انجام داد، دست به بمب‌گذاری و مین‌گذاری راه‌های اصلی و فرعی و ساختمان‌ها کرده اما نیروهای عراقی عزم جدی برای درهم کوبیدن داعش در این منطقه دارند. بدون شک ماموریتی که البغدادی را به الانبار کشانده است، شرکت در جلسه‌ای بود که قرار بوده تصمیمات مهمی در آن اتخاذ شود تا هم داعش در الانبار فرو نپاشد و شاید اگر بتواند جبهه جدیدی در مناطق دیگر برای کاستن از فشار بگشایند.

 داعش همواره علاوه بر تاکتیک‌های نظامی کثیف مانند به کار‌گیری گسترده از خودروهای بمب‌گذاری، گشودن جبهه در مناطق دیگر را برای کاستن از فشار دنبال می‌کند. این در حالی است که در عرصه داخلی نیز این گروه با کشمکش های فراوانی روبرو است و چندی قبل رسانه ها از کودتای سرکرده های رده پایین تر برای سرنگون کردن البغدادی خبر داده بودند. این وضعیت نابسامان سبب شد که ابوبکر البغدادی دست به ریسک بالا بزند و به الانبار برود اما شرایط این بار کاملا متفاوت بود.

نکته قابل توجه در هدف قرار گرفتن البغدادی این است که از سوی نیروی هوایی عراق و نه ائتلاف پوشالی تحت رهبری امریکا، هدف قرار گرفت. این موفقیت مهمی محسوب می‌شود، زیرا امریکایی ها که به دنبال تحقق اهداف شوم خود در عراق هستند همواره سعی در تحقیر نیروهای عراقی کرده‌اند و آنها را ناتوان نشان داده‌اند. اما واقعیت این است که نیروی هوایی عراق در گذشته از توان بالایی برخوردار بوده است و عراقی‌ها نشان داده اند که می‌توانند خلبانان خوبی باشند و به عبارت دیگر عراقی‌ها با خوی نظامی‌گری رابطه بهتری دارند، هر چند که متاسفانه رژیم بعث از این شاخصه برای جنگ‌افروزی و هدر دادن نیروی انسانی عراق علیه همسایگان و نه علیه دشمنان واقعی یعنی رژیم صهیونیستی، استفاده کرد. عراقی‌ها یک‌بار دیگر نشان دادند که خود می‌توانند دست به کار شوند و کار داعش را به پایان برسانند، البته اگر کارشکنی‌های واشنگتن در جبهه زمینی و هوایی وجود نداشته باشد.

1+4 عملیات را انجام داد، نه ائتلاف ساختگی امریکایی

همان‌طور که گفته شد ائتلاف تحت رهبری امریکا تمایلی برای نابودی داعش ندارد، زیرا با توجه به توان ماهواره‌ای و ارتباطاتی و جاسوسی بالایی که دارد می‌تواند به‌راحتی سرکرده داعش را شکار کند اما بالاخره این مُهره‌ای است که سیاست‌های امریکا را اجرا می‌کند و نباید مورد هدف قرار گیرد.

اما تحولات جدیدی به‌ویژه از اواخر سپتامبر تاکنون رخ داده است و دیگر اوضاع مانند ماه‌های گذشته برای امریکایی‌ها نیست. هم‌اکنون ائتلاف چهارجانبه‌ای تشکیل شده است که وظیفه آن جمع‌آوری و تبادل اطلاعات میان ایران، روسیه، عراق و سوریه است و در ماه نخست عراقی‌ها وظیفه اداره این مرکز اطلاعاتی را برعهده دارند. هر چند که زوایای موضوع هنوز مشخص نیست و مسوولان عراقی اعلام کرده‌اند که این حمله حاصل تحرکات استخباراتی خود عراقی‌ها بوده و ربطی به ائتلاف نداشته است اما بدون شک اطلاعاتی که روس‌ها با تجهیزات پیشرفته خود می‌توانند جمع کنند و نیز اطلاعاتی که سوری‌ها در اختیار عراقی‌ها می‌گذارند می‌تواند در رصد تحرکات سرکرده داعش موثر باشد، به‌ویژه که از مدت ها قبل سوری‌ها بر همکاری با عراقی‌ها در زمینه‌های امنیتی تاکید کرده‌اند.

اگر به روس‌ها اجازه حملات هوایی به داعش در الانبار و موصل که تحت اشغال داعش هستند داده شود با توجه به توان نیروهای امنیتی و مردمی عراق در جبهه زمینی آن خیلی زود می‌توانند داعش را جمع کنند هرچند تحرکات غربی‌ها به‌ویژه امریکایی‌ها مانع این کار می‌شود، به‌طوری که برخی از خبرها از صدور مجوز از سوی لندن برای جنگنده‌های خود برای هدف قرار دادن جنگنده‌های روسی در عراق حکایت دارد؛ موضوعی که سخت مسکو را بر آشفت و آنها از لندن توضیح خواستند.

به نظر می‌رسد 1+4‌، اگر معادلات از طرف ابر‌قدرتی دیگر به هم نخورد، در حال پایان دادن به پرونده داعش در عراق و سورریه هستند.