داود علیزاده

ایران با تولید حدود یک‌میلیون و 300 هزار تن خرما یکی از صدرنشین‌های تولید این محصول در جهان به شمار می‌رود. در ایران نیز استان بوشهر یکی از مهم‌ترین تولیدکنندگان خرمای کشور محسوب می‌شود که تا سال گذشته سالانه بیش از 175 هزار تن خرما در این استان تولیدشده است و بر اساس پیش‌بینی‌ها در سال جاری نیز این میزان افزایش خواهد داشت؛ بااین‌حال صادرات خرمای ایران به‌ویژه بوشهر همواره با مشکلات زیادی روبه‌رو بوده و هست؛ مشکلاتی که سهم صادرات را در تولید خرمای بوشهر به سهمی ناچیز تبدیل کرده است. به گفته کارشناسان، کمبود کارخانه‌های بسته‌بندی مدرن و صنایع تبدیلی، توزیع نکردن به‌موقع آن، اقتصادی نبودن تولید به علت تک‌محصولی بودن و ضعف فناوری و مدیریت صحیح را می‌توان از عمده مشکلات صادراتی این محصول به خارج از کشور دانست.

 از سوی دیگر،‌ وجود تعرفه‌ها و حقوق گمرکی بالا برای واردات کارتن و مواد اولیه بسته‌بندی نیز موجب افزایش هزینه بسته‌بندی خرمای بوشهر می‌شود. ضمن آنکه یکی از مطالبات نخل داران استان، وجود سردخانه برای نگهداری محصول است، هرچند بخشی از این مشکل، رفع و سردخانه‌هایی راه‌اندازی شده است، اما با توجه به ظرفیت استان در تولید خرما، نیاز بیشتری به سردخانه‌ها احساس می‌شود و باید در نظر داشت که به دلیل استراتژیک بودن محصول خرما و سهم قابل‌توجه آن در صادرات غیرنفتی کشور تلاش‌ برای حل مشکلات صادراتی باید ادامه داشته باشد.

طی دو سال گذشته نیز تهاتر خرمای بوشهر با میوه‌های گرمسیری میسر شده است و از آن می‌توان به‌عنوان یکی از راه‌های صادرات خرما بهره گرفت اما همان‌گونه که یاد شد خرمای بوشهر برای بدست آوردن بازارهای جهانی نیازمند رویکردی مدرن در قالب ارائه به بازار جهانی نیست به‌طور مثال تولیدکنندگان باید محصولاتی در تراز جهانی در نمایشگاه خارج از کشور ارائه دهند که در بسیاری از مواقع ضعف مالی باعث محروم ماندن آن‌ها از فرصت‌های مشابه می‌شود.

با همه این احوال برداشت خرما از شش میلیون نخل استان بوشهر آغاز شد و به گفته رئیس جهاد کشاورزی استان تاکنون ۵۰ درصد محصول برداشت و روانه بازارهای داخلی و خارجی شده است.

مرتضی بحرانی با اشاره به تولید یک‌میلیون و 400 هزار تن سالانه محصول کشاورزی در بخش‌های سبزی و صیفی‌جات، باغی و زراعی در استان بوشهر گفت: استان بوشهر ظرفیت مهمی در تولید محصول گوجه‌فرنگی خارج از فصل، خرما و پرورش آبزیان و محصولات گلخانه‌ای دارد.

وی سطح زیر کشت اراضی کشاورزی استان بوشهر را 250 هزار هکتار اعلام و تصریح کرد: تمام مناطق استان بوشهر برای کشت نخیلات مساعد است؛ ولی بیشترین نخل در دشتستان، تنگستان، جم و دشتی و بیش از 70 درصد محصول خرما مربوط به نخلستان‌های دشتستان است.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان بوشهر با بیان اینکه 14 درصد خرما کشور در استان بوشهر تولید می‌شود گفت: استان بوشهر به‌عنوان سومین استان در تولید خرما معرفی‌شده است.

بحرانی به وضعیت تولید خرما در سال جاری پرداخت و با اشاره به آغاز برداشت خرما خاطرنشان کرد: پس از برداشت دو محصول خارک و رطب اکنون میوه خرما به ثمر نشسته و برداشت آن از شش میلیون نخل استان بوشهر آغازشده است.

وی پیش‌بینی تولید کل محصول نخیلات استان بوشهر در سال جاری را 200 هزار تن دانست و بیان کرد: در سال جاری 60 هزار تن محصول نخیلات به‌صورت خارک و رطب برداشت و وارد بازار شد.

به گفته رئیس جهاد کشاورزی استان بوشهر اکنون برداشت بیش از 140 هزار تن خرما آغازشده که تاکنون 50 درصد محصول نخیلات استان برداشت‌شده است.

بحرانی، کبکاب، زاهدی، خاصویی، شکر، مجول، پیارم و برحی به‌عنوان مهم‌ترین گونه‌های محصول نخیلات و خرما استان بوشهر برشمرد و تصریح کرد: درصد محصول خرما تولیدی استان بوشهر 70 درصد گونه کبکاب، 15 درصد زاهدی و 15 درصد نیز دیگرگونه‌ها است.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان بوشهر گفت: پیگیری‌های لازم برای بهبود وضع بازار خرما ازجمله تامین تسهیلات سرمایه در گردش ارزان‌قیمت، تغذیه نخیلات، مشوق‌های صادراتی، تهاتر با میوه‌های گرمسیری از سوی این سازمان انجام‌شده است.