بامداد۲۴: پس از سال‌ها جنگ قدرت در خاندان پادشاهی عربستان که از زمان عبدالله شروع شده بود، ظاهرا اکنون کشتی شکسته آل سعود به ساحل آرامش رسیده و از آن آشفته‌بازار، فردی سر برآورده که هم مورد تائید اربابان غربی است و هم به‌دلیل تندروی و یکدندگی عملا رقیبی در میان دیگر شاهزادگان خوش‌گذران سعودی ندارد.
تا چهار ماه پیش شاهزاده محمد بن سلمان 29 ساله تنها یکی از صدها شاهزاده سعودی بود که به‌صورت تفننی در بازار سهام و املاک فعالیت می‌کرد. محمد بن سلمان، ششمین فرزند پادشاه عربستان زیر سایه سه برادر بزرگ‌تر ناتنی خود بزرگ شد، برادران ناتنی که یکی از آنها نخستین فضانورد عرب، دیگری یکی از دانشمندان علوم سیاسی دانش‌آموخته از دانشگاه آکسفورد که زمانی یکی از اعضای هیات تحقیق در جورج تاون بوده و دیگری بنیانگذار یکی از کمپانی‌های بزرگ سرمایه‌گذاری و معاون وزیر نفت بوده‌اند اما در میان آنها محمد کم‌تجربه به عالی‌ترین درجات حکومتی رسید.
ستاره اقبال محمد سلمان یکباره اوج گرفت
دوران پیشرفت محمد با بر تخت نشستن پدرش سلمان بن عبدالعزیز 79 ساله آغاز شد. در حال حاضر شاهزاده محمد که بزرگ‌ترین پسر پادشاه عربستان از سومین و تازه‌ترین همسرش است، به‌شدت در حال اوج‌گیری است.
او به‌سرعت بر دیگر شاهزادگان و عموهایش که برخی دوبرابر سن او را دارند، پیشی گرفت و سیستم دیرینه توزیع سمت‌ها در خاندان سلطنتی را دگرگون و از نفوذ رو به افزایش خود برای به‌دست گرفتن نقش رهبری در موضع تهاجمی جدید عربستان در منطقه از جمله مداخله نظامی در یمن استفاده کرد.
سلمان بن عبدالعزیز در این چهار ماهی که از تاجگذاری‌اش می‌گذرد، شاهزاده محمد را گرداننده شرکت نفت دولتی، کمپانی سرمایه‌گذاری و سیاست اقتصادی و وزارت دفاع قرار داده است. او مشهودترین و نمایان‌ترین رهبر حمله هوایی دو ماهه عربستان سعودی به یمن است و پدرش با گذشتن از شاهزاده‌های بزرگ‌تر او را به‌عنوان معاون ولیعهد و سومین نفر در سلسله تاج و تخت قرار داده است. سلمان با دگرگونی اساسی در سلسله پادشاهی، شاهزاده مقرن بن عبدالعزیز 69ساله، برادر ناتنی کوچک‌ترش را از ولیعهدی کنار گذاشته و شاهزاده محمد بن نایف 55 ساله، وزیر کشور عربستان را به‌عنوان اولین فرد از نسل دوم شاهزادگان عربستانی ولیعهد قرارداد. شاهزاده محمد بن نایف، برادرزاده پادشاه عربستان هیچ وارث مذکری از خود ندارد و پس از آن شاهزاده محمد بن سلمان در ردیف رسیدن به تاج و تخت قرار دارد.
این تغییرات سریع محمد را در زمانی که عربستان سعودی گرفتار یک‌سری درگیری‌های رو به افزایش با هدف دفاع از دیدگاهش از نظم منطقه‌ای و عقب راندن ایران، رقیب اصلی‌اش است، در قدرت قرار داده است.
سلمان رویای پادشاهی فرزندش را دارد
محمد بن سلمان همیشه در کنار پدرش حضور داشته و مرد قدرتمندی محسوب می‌شد اما هنگامی که به‌عنوان استاندار ریاض و وزیر دفاع انتخاب شد، عنوان رسمی مشاور پدرش را به دست آورد.
سلمان به محمد بسیار علاقه دارد، چیزی که بسیاری آن را مهم‌ترین دلیل اوج گرفتن ستاره اقبال محمد به سلمان می‌دانند.
هر چند پیش از این نیز مشاهده شده بود که تنها یک فرزند سلمان همیشه وی را همراهی می‌کند اما کسی گمان نمی‌کرد همین فرزند کوچک سلمانف همان شخصی باشد که علاقه مفرط پادشاه به وی باعث قدرت گرفتن یکباره و تعجب‌آور وی شود.
همین علاقه زیاد سلمان به وی باعث شده تا حتی انتقادهای اطرافیان پادشاه نیز کارگر نباشد و لمان تنها به فکر پادشاهی فرزندش محمد بن سلمان جوان باشد.
بی‌تجربگی شاهزاده جوان باعث سقوطش خواهد شد
شاهزادگان جوان سعودی از افزایش نفوذ این شاهزاده نگران هستند و یکی از آنها او را بی‌اختیار، بی احتیاط و عجول خوانده است. دست‌کم دو تن دیگر از شاهزاده‌ها در ردیف اصلی تاج و تخت در مصاحبه‌ای کاملا مشخص کردند که برخی از اعضای مسن و بزرگ‌تر خاندان سعود نیز دچار چنین شک و تردیدهایی نسبت به این شاهزاده هستند. این دو شاهزاده هزینه‌ها و مزایای حمله به یمن را که محمد بن سلمان رهبری و هدایت آن را به عهده دارد، زیر سوال برده‌اند.
البته پادشاه عربستان قدرت و اختیار تام دارد و برخی دیپلمات‌ها که در ماه‌های اخیر با محمد بن سلمان و محمد بن نایف، ولیعهد و پسر عموی او دیدار کرده‌اند، گفتند که ولیعهد برای پسرعموهای جوان‌ترش در حقیقت یک عمو محسوب می‌شود. چندین تن نیز گفتند، ولیعهد برای آموزش و هدایت شاهزاده محمد بن سلمان سخت تلاش می‌کند اما برخی دیگر از دیپلمات‌ها گفتند آنها معتقدند محمد بن سلمان در خصوص عملیات هوایی علیه یمن نقش پررنگ‌تری از ولیعهد که در سلسله مراتب از او بالاتر است ایفا می‌کند.
به نظر می‌رسد همین پرونده یمن و شکست مفتضحانه محمد بن سلمان جوان در آن و بالا گرفتن انتقادات در نهایت باعث سقوط وی شود.
سید علی موسوی
