پس از امضای توافقنامه ترسیم مرزهای دریایی مصر و عربستان عبدالفتاح سیسی و ملک سلمان بن عبدالعزیز سؤالات زیادی ذهن مصری‌ها را به خود مشغول کرد.
بامدادجنوب- سیدعلی موسوی: پس از امضای توافقنامه ترسیم مرزهای دریایی مصر و عربستان عبدالفتاح سیسی و ملک سلمان بن عبدالعزیز سؤالات زیادی ذهن مصری‌ها را به خود مشغول کرد. بسیاری آن را سند چشم‌پوشی قاهره از جزایری دانستند که از چند دهه یعنی از دهه‌های پنجاه تحت کنترل مصر بوده‌اند.
در جریان سفر ملک سلمان‌بن عبدالعزیز، پادشاه عربستان به قاهره، شریف اسماعیل، نخست وزیر مصر و محمد‌بن سلمان، جانشین ولیعهد عربستان توافقنامه‌ای را برای ترسیم مرزهای دریایی میان دو کشور امضا کردند. بندهای این توافقنامه در ابهام قرار دارد و هنوز جزئیات آن فاش نشده است. منابع مصری و عربستانی می‌گویند این توافقنامه شامل تقسیم استخراج نفت و گاز در دریای سرخ بجز منطقه نزدیک به حلایب و شلاتین است. مستثنی کردن این مناطق برای ممانعت از اعتراضات سودان صورت می‌گیرد، چراکه ریاست‌جمهوری سودان حلایب را شهر متعلق به خود می‌داند. هیچ‌گونه اطلاعات نهایی درباره جزئیات این توافقنامه که به صورت محرمانه در نشست‌های شورای هماهنگی مصر-عربستان امضا شد، وجود ندارد.
این نشست‌ها در طول شش‌ماه گذشته در راستای تحرکات عربستان برای سرمایه‌گذاری و حمایت از اقتصاد مصر صورت گرفت. عربستان اخیرا دستور اختصاص 30 میلیارد ریال را به مصر داد و مجموع کل حمایت مالی عربستان از 30 ژوئن 2013 تاکنون به حدود 14 میلیارد دلار می‌رسد. به‌نظر می‌رسد این توافقنامه نتیجه دیدارهای رئیس هیات ثبت و ممیزی املاک عربستان است که آخرین سفر وی در ماه گذشته میلادی صورت گرفت و در آن با جزئیات توافقی که شریف اسماعیل روز گذشته امضا کرد، توافق شد اما پیش از آن‌که رئیس‌جمهور دستور اجرائی شدن آن را بدهد باید بر اساس قانون اساسی، پارلمان با آن موافقت می‌کرد.
به گفته منابع مصری این توافقنامه شامل جزیره‌های تیران و صنافیر است که از دهه‌های پنجاه تحت کنترل مصر است. تیران و صنافیر بر اساس توافق میان دولت‌های دو کشور در جریان نزاعی که مدت اندکی طول کشید تحت کنترل مصر هستند. این مساله در توافقنامه کمپ دیوید بین مصر و اسرائیل نیز آمده است. جزایری که در منطقه ج درج شده از اماکنی هستند که دارای گردشگران بیشتری در جنوب سیناء هستند، طوری که به‌طور منظم سفرهای دریایی در این منطقه صورت می‌گیرد اما اهمیت استراتژیک این جزایر در این است که ورودی و خروجی خلیج العقبه هستند و در صورت بسته شدن دریانوردی در بندر ایلات یا الرشراش اسرائیل تعطیل می‌شود. به‌نظر می‌رسد که این توافقنامه از سوی پارلمان که حامی دولت است، تصویب شود.
هرچند که از آغاز انتشار اخبار درباره این توافقنامه، نظام سیسی با انتقاداتی مواجه شده است. احمد النجار، رئیس شورای اداره موسسه الاهرام در سخنانی در این‌باره گفت: این جزایر کاملا مصری هستند و نیروهای ارتش بهای آن را در جنگ با جان خود داده‌اند. همچنین درخواست‌هایی درباره اعلام جزئیات این توافقنامه به مردم به‌ویژه با پایبندی نخست‌وزیر مصر به محرمانه بودن آن ارائه شده است. با وجود این مسائل اما تصویب این توافقنامه در پارلمان مصر که عربستان از حدود 11 سال پیش خواهان امضای آن است آسان نیست با این حال سخنرانی پادشاه عربستان در پارلمان مصر که نخستین در نوع خود به حساب می‌آید، روند اعتراض را تغییر داده است.
پارلمان معمولا تصمیمات سیسی را تائید می‌کند اما این مساله مانع انتقادات و اعتراضات درباره توافقنامه ترسیم مرزها نمی‌شود. به ویژه اینکه برخی نمایندگان پارلمان از میان مخالفان خواهان بررسی این توافقنامه شده‌اند و آن را خطرناک‌ترین توافقنامه‌ای می‌دانند که در دوره سیسی امضا شده است. همچنین این نمایندگان می‌گویند باید پس از تصویب پارلمان این توافقنامه در روزنامه رسمی منتشر شود. همچنین سکوت رسمی مصر درباره آنچه رسانه‌ها در خصوص این جزایر می‌گویند نشان می‌دهد که این دو جزیره تحت کنترل عربستان درخواهند آمد، به‌ویژه اینکه چنین اطلاعاتی که درباره امنیت ملی مصر است در صورت انتشار، مسوولان فورا آن را تکذیب می‌کنند اما تاکنون چنین اتفاقی نیفتاده است. درخواست‌های عربستان برای الحاق این جزایر از سال 2005 در دوره حسنی مبارک، دیکتاتور سابق مصر آغاز شد اما دیدارهای میان دو طرف تا چند سال بدون نتیجه ادامه داشت. در سال 2011 بار دیگر این مذاکرات از سر گرفته شد تا در هفته‌های گذشته به مرحله نهایی رسید. از سوی دیگر سیسی و ملک سلمان درباره روابط مصر و ترکیه نیز به بحث و گفت‌وگو پرداختند.
ملک سلمان بر لزوم حل اختلافات میان مصر و ترکیه تأکید کرد اما سیسی گفت که باید طرف ترکیه‌ای طرح خوبی را ارائه دهد به‌ویژه اینکه مصر مشکلات زیادی را تحمل کرده است. ملک سلمان وعده داد که شخصا برای حل این مساله در سریع‌ترین زمان ممکن وارد عمل شود. سیسی بر لزوم توقف حملات رسانه‌ای ترکیه علیه نظام مصر تأکید کرد. مساله مهمی که در توافقنامه‌های امضا شده دیده می‌شود ایجاد پل ارتباطی میان مصر و عربستان و گذاشتن نام ملک سلمان بر پروژه‌ای است که میلیاردها دلار خرج آن می‌شود. این پروژه در دوره مبارک نیز مطرح شده و نام ملک فهد را روی آن گذاشته بودند.
این پروژه با اعتراضات زیادی به‌دلیل خطرات زیست‌محیطی آن بر دریای سرخ مواجه شد اما قاهره و ریاض می‌گویند که پروژه ایجاد پل در روند سفر و تجارت میان دو کشور نقش دارد.
X Share