بامداد24: سازمان سیا هفته گذشته کاری انجام داد که خیلیها فکر میکردند نمیتواند؛ مکانیابی و کشتن ناصر الوحیشی، رهبر القاعده یمن.
براساس گزارش مقامات ایالات متحده که در جریان این اتفاق بودهاند، سازمان سیا این کار را انجام داده است، آن هم در حالی که هیچ حضور رسمی و حتی همکاری با سرویس اطلاعاتی یا ارتش یمن ندارد و انقلابیون حوثی دولت متحد امریکا را سرنگون کرده و سفارت ایالات متحده و پایگاه سیا را بستهاند. در ماه مارس هم ایالات متحده بیشتر نیروهای عملیاتیاش را از این کشور خارج کرد.
بیتجربگی القاعده و هوشیاری سیا کار الوحیشی را تمام کرد
در این شرایط بسیاری از کارشناسان میگفتند که مبارزه ایالات متحده با القاعده در این کشور بهطور موثری پایان یافته است اما ایالات متحده هنوز ماهوارهها و هواپیماهای بدون سرنشین را برای رصد تروریستها و استراق سمع آنها در اختیار داشت و آنها هم در زمینه رمزگذاری مکالماتشان بیدقت بودند.
مقامات ایالات متحده درباره جمعآوری اطلاعاتی که منجر به حمله به شبکه الوحیشی بدون داشتن جاسوسهایی روی زمین و همکاری ضد تروریسم با یمنیها شود، اطلاع داشتند. با گذشت زمان، سازمان سیا با از دست دادن پایگاهش در این کشور روی به جمعآوری اطلاعات از طریق فنی آورد. یکی از مقامات سازمان سیا میگوید، این اقدام نتیجه «زمان گذاشتن برای هدف» و «کارشناسی عمیق» است که در طول سالها مطالعه القاعده و شبکههایش به دست آمده است.
در همین زمینه آدام شیف، عضو بلندپایه دموکرات کمیته امور اطلاعاتی مجلس نمایندگان میگوید: بد یا خوب، ما هماکنون تجربه زیادی در انجام عملیات در فضاهای دشواری همچون یمن داریم. با وجود کاهش پرسنل مستقر بر روی زمین، جامعه اطلاعاتی ایالات متحده هنوز سرمایههای زیادی برای این مبارزه در اختیار دارد. ما همچنان اهدافمان را رصد میکنیم و این، به آن معنا است که رهبران القاعده باید بدانند مصونیتی برای انجام عملیات ندارند.
ضربه به القاعده در شبهجزیره تکمیل شد
مرگ الوحیشی مساله کوچکی نیست. وی نه تنها رهبر مرگبارترین شعبه القاعده بود بلکه در سال 2013 به مدیر ارشد القاعده ارتقا یافت و مسوول عملیات خارجی این گروه شد.
الوحیشی آخر هفته پیش با هواپیماهای بدون سرنشین ایالات متحده کشته شده است. این خبر روز سهشنبه از طرف شعبه یمن القاعده هم تائید شد.
مرگ الوجیشی بسیار قابل توجه است. وی نقش بسیار مهمی برای القاعده ایفا میکرد، وی اغلب بهعنوان جانشین ایمن الظواهری در صورتی که کشته شود، برای ریاست القاعده محسوب میشد.
به نظر میرسد ایالات متحده دیگر جانشینی برای الظواهری نگذاشته است. الوحیشی همچنین یکی از رهبران باقیمانده القاعده بود که با اسامه بن لادن ارتباط داشت. در اواخر دهه 1990، وی معاون ارشد بن لادن و مسوول اردوگاه آموزشی تارناک در افغانستان بود.
در همین رابطه نصیر البحری، محافظ سابق بن لادن در کتاب خاطراتش «محافظت از بن لادن: زندگی من در القاعده» که در سال 2010 منتشر شده است، میگوید: الوحیشی به ایران سفر میکند اما ایرانیها وی را به یمنیها تحویل میدهند و وی در آنجا زندانی میشود و تا سال 2006 در آنجا میماند.
آیا استراتژی امریکا تغییر کرده است؟
برخی میگویند ایالات متحده مصمم است تا القاعده را کاملا از میان ببرد و به عمر گروههای تروریستی پایان دهد و مهمترین دلیل خود را نیز همین حملات بیوقفه ارتش امریکا علیه تروریستها در نقاط مختلف جهان میدانند ولی در مقابل، برخی واشنگتن را مهمترین حامی تروریست در جهان میدانند.
مخالفان سیاستهای کاخ سفید میگویند، سیاستمداران امریکا نوعی استراتژی دوگانه در برخورد با تروریست در نظر گرفتهاند و برای خود نوعی تروریست خوب و بد که بسته به منافعشان دستهبندی میشود در نظر گرفتهاند.
امریکاییها در سوریه تروریسم را متحد خود میدانند ولی در عراق، افغانستان و یمن مدعی مبارزه با آن هستند؛ مسالهای که بسیاری را در مورد حسن نیت این کشور به شک انداخته است.
به نظر میرسد مقامات ایالات متحده هیچگونه تغییری در استراتژی پیشین خود ایجاد نکرده و در برهههای زمانی خاص از هر گروهی که منافعشان را تعیین کند، میتوانند حمایت کنند و از هر گروهی که نیازی به آن نداشته باشند، نیز میتوانند بهسادگی دل بکنند.
این شاخصها نشان میدهد همان بازی دوگانه همیشگی غرب در سیاست ادامه دارد و انتظار تغییر در آن اشتباهی بزرگ در محاسبات استراتژیک است.
سید علی موسوی