بامدادجنوب- جواد شکریان:
همه‌ساله در اواسط تابستان، واردات برنج به کشور به‌دلیل آغاز فصل برداشت برنج داخلی ممنوع می‌شود. این تصمیم از سوی وزارت جهاد کشاورزی و برای کمک به تولیدکنندگان داخلی صورت می‌گیرد تا به تولید داخلی لطمه‌ای وارد نشود. این امر سبب می‌شود که قیمت برنج خارجی در مدتی که واردات آن ممنوع است، تا حدودی افزایش یافته و بسیاری از واردکنندگان را به این فکر بیندازد که این کالا را به‌صورت قاچاقی وارد کنند، زیرا سود خوبی در آن است.
همین امر سبب شد تا در مدت بیش از چهار ماهه ممنوعیت برنج در کشور، چندین محموله قاچاق در استان‌های جنوبی کشور کشف و ضبط شود که برخی از این محموله‌ها نیز در بوشهر بود. کشف 24 تن برنج قاچاق در روز گذشته و 42 تن برنج در آبان‌ماه در عسلویه و... از این دست بوده است. همچنین در اوایل مرداد‌ماه خبر ورود دو محموله 150 هزار تنی برنج به بوشهر برای توزیع در بازار کشور در فصل ممنوعیت واردات این محصول منتشر شده بود.
همه‌ساله در اواسط تابستان، واردات برنج به کشور به‌دلیل آغاز فصل برداشت برنج داخلی ممنوع می‌شود. این تصمیم از سوی وزارت جهاد کشاورزی و برای کمک به تولیدکنندگان داخلی صورت می‌گیرد تا به تولید داخلی لطمه‌ای وارد نشود. این امر سبب می‌شود که قیمت برنج خارجی در مدتی که واردات آن ممنوع است، تا حدودی افزایش یافته و بسیاری از واردکنندگان را به این فکر بیندازد که این کالا را به‌صورت قاچاقی وارد کنند، زیرا سود خوبی در آن است.
همین امر سبب شد تا در مدت بیش از چهار ماهه ممنوعیت برنج در کشور، چندین محموله قاچاق در استان‌های جنوبی کشور کشف و ضبط شود که برخی از این محموله‌ها نیز در بوشهر بود. کشف 24 تن برنج قاچاق در روز گذشته و 42 تن برنج در آبان‌ماه در عسلویه و... از این دست بوده است. همچنین در اوایل مرداد‌ماه خبر ورود دو محموله 150 هزار تنی برنج به بوشهر برای توزیع در بازار کشور در فصل ممنوعیت واردات این محصول منتشر شده بود.
رسیدن خبرهایی از دستگیری قاچاقچیان و توقیف محموله‌های آنان از سوی نهادهای دولتی نشان از عزم راسخ دولت برای مبارزه با سودجویان خبر می‌داد اما در روزهای اخیر خبر واردات این محصول از مبادی قانونی علامت سوال‌هایی را در اذهان باقی گذاشته است.
البته این آمار از سوی گمرک هندوستان منتشر شده و به‌سرعت نقل محافل خبری در ایران شد و انگشت اتهامات را به‌سوی گمرک ایران روانه کرد این‌که باوجود ممنوعیت واردات برنج برای حمایت از تولیدکنندگان داخلی، چرا و از سوی چه کسانی برنج وارد شده است سوالی است که مسوولان گمرک، جواب آن را به هیات وزیران ارجاع داده است.
بر این اساس، در حالی که گفته می‌شود که در زمان ممنوعیت واردات برنج به کشور بیش از 44 هزار تن برنج به ایران آمده است، گمرک ایران ترخیص این کالا را بر اساس مصوبه هیات وزیران دانسته است.
در همین زمینه، بر اساس آمار ارائه شده در گمرک هندوستان این کشور طی چهار ماهه مرداد، شهریور، مهر و آبان با وجود ممنوعیت واردات برنج به ایران ۴۴ هزار و ۴۶۷ تن برنج به کشور ما صادر کرده است.
همچنین جدیدترین آمار منتشر شده از سوی مراجع گمرکی هند نشان می‌دهد این کشور در هشت ماهه فروردین تا آبان سال جاری 448 هزار تن برنج به ارزش 345 میلیون دلار به ایران صادر کرده است.
در این خصوص گمرک جمهوری اسلامی ایران تاکید کرده است که ترخیص این کالا بنا به مصوبه هیات وزیران انجام گرفته است.
گمرک ایران در این باره اعلام کرده است: نگاهی به گزارش تفصیلی تجارت خارجی کشور نشان می‌دهد گمرک ایران در ارائه جزئیات آمار تجارت خارجی کاملا شفاف عمل کرده و در ماه‌های گذشته جزئیات دقیقی از اقلام عمده وارداتی را منتشر کرده و در سایت گمرک ایران قرار داده است.
گمرک همچنین تاکید کرده است که توضیح درباره ترخیص برنج در گزارشات ماه‌های گذشته گمرک کاملا مشهود است و در این گزارشات آمده که «ترخیص برنج بنا به مصوبه هیات وزیران، از سوی شرکت تعاونی‌های مرزنشینان یا از محل ارزش افزوده مناطق آزاد صورت گرفته است».
با وجود این به‌نظر می‌رسد وجود قوانین و رویه‌های متعدد در واردات و صادرات کالا سبب شده که نه‌تنها شفافیت در امور گمرکی به‌سختی انجام شود، بلکه گمرک نیز دائما به‌دلیل واردات و صادرات از محل‌هایی که جزء رویه‌های اصلی نیست، مورد اتهام قرار گیرد.
البته رئیس‌کل گمرک ایران پیش از این نیز توضیحاتی را مبنی بر واردات برنج به کشور ارائه و در عین حال از وجود رویه‌های زیاد در سیستم گمرکی ایران انتقاد کرده بود.
کرباسیان با اشاره به‌وجود چهار رویه تجاری در دنیا، گفته بود: در کشور ما ۱۵ رویه از جمله واردات، صادرات، ترانزیت، مسافری، مناطق آزاد، ملوانی، تعاونی مرزنشین‌ها و... وجود دارد که هرکدام عوارض و معافیت‌های خود را دارند.
به‌گفته وی، برای مثال در حال حاضر برنج ثبت سفارش نمی‌شود اما اگر واردکننده مرزنشین باشد، می‌تواند تا ۲۵ کیلوگرم وارد کند. همچنین ملوان می‌تواند در هر سفر ۷۰۰ کیلوگرم برنج وارد کند و حالا عده‌ای می‌گویند اگر دولت واردات را ممنوع کرده چرا گمرک آمار از واردات برنج داده است.
به این ترتیب، شاید مهم‌ترین اقدام در این زمینه برای شفاف‌سازی هر چه بیشتر واردات و صادرات، محدود کردن رویه‌های گمرکی به آنچه در جهان مرسوم است، باشد.
