
بامدادجنوب- الهام بهروزی:
نمایشگاه عکس مجالی است برای نمایش و انعکاس ظرفیتها، داشتهها، کمبودها، آسیبها و... . در این فضا میتوان بهراحتی به دغدغههای صاحب اثر و خلاقیت و هنرمندی او پی برد. همچنین میتوان بهوضوح گوشههایی از زیباییها، جاذبهها، سنتها، آیینها، رسوم، پوشش مناطق گوناگون و... را که شکار دوربین هنرمندان شده است، به تماشا نشست و از این طریق با اقلیم، زندگی و آداب مردمان مناطق مختلف آشنا شد. از اینرو، هنر عکاسی ابزاری است که میتوان آن را در خدمت توسعه و پیشرفت سرزمینها درآورد، زیرا این هنر با زبان تصویر درست همان کاری را انجام میدهد که یک کتاب یا نوشته یا مقاله انجام میدهد. خوشبختانه این هنر یا صنعت امروز توانسته است جای خود را در جامعه باز کند و بر خیل طرفداران خود بیفزاید، چراکه وفور گوشیهای هوشمند با دوربینهایی با لنزهای قوی به افراد این اجازه را میدهد که در ثبت لحظات از خود خلاقیت نشان دهند.
استان بوشهر با توجه به اقلیم خاص خود و تعدد و تنوع آیینها و رسوم میتواند برای عکاسان خلاق و توانمند سوژههای خوبی را در بطن خود داشته باشد، چنانکه اطلاع دارید، تاکنون تصاویر بسیار دیدنی و جذابی از این استان و ظرفیتهایش موتیفهای تصاویر عکسان کشوری و استانی را تشکیل داده است. همین غنای فضا و محتوا موجب ظهور عکاسان صاحب نامی در این خطه شده است که شهرت آنها فراتر از مرزهای استان رفته و دائم شاهد افتخارآفرینی آنها در عرصههای بینالمللی هستیم اما در این میان، گاه برخی از افراد تنها با تکیه بر ذوق، سلیقه، اراده و خلاقیت به ثبت عکسهای هنری میپردازند. این کار آنها در اثر تداوم و تکرار به یک هنر تبدیل میشود؛ هنری که افزون بر چشمنوازی میتواند در آگاهیبخشی و فرهنگسازی نیز مفید واقع شود. مهدی خرماییپور یکی از همین هنرمندان عکاسی است که با ثبت تصاویر زیبا و پرمحتوا کوشیده در نخستین نمایشگاه هنری خود، شمهای از سفرنامه خود را به کشورهای شرق آسیا نظیر مالزی، اندونزی و... در قالب عکس به نمایش بگذارد. او روز گذشته نمایشگاه عکس خود را با نام «روی خط استوا» در نگارخانه عمارت دهدشتی یا همان فرهنگسرای بافت تاریخی با حضور جمعی از هنرمندان و هنردوستان بوشهری افتتاح کرد. این نمایشگاه که با تصاویری از طبیعت، غذا، سنت، آیین و... برگزار شده تا 23 آذرماه هر روز از ساعت 18 تا 21 پذیرای بازدید علاقهمندان به هنر عکاسی است. در خصوص برگزاری این نمایشگاه با خرماییپور که در زمینه تصویربرداری گزارشهای خبری با مرکز صدا و سیمای بوشهر همکاری میکند، صورت دادیم که در ادامه میآید.
چند سال است عکاسی میکنید و در این وادی بیشتر چه اهدافی را دنبال میکنید؟
این هنر را از خیلی سال پیش یعنی از همان زمان که بچه بودم، انجام میدادم، زیرا دوربین داشتم و عکسهایی که آن زمان گرفتم الان موجود است اما تقریبا چهار سال است که به عکاسی بهعنوان یک حرفه نگاه میکنم. در پاسخ به بخش دوم سوالتان هم باید بگویم که علاقه زیادی به طبیعت دارم، بیشتر در عکسهایم بهدنبال انتقال حسهای خوب و آرامشبخش هستم.
هدفتان از برگزاری نمایشگاه عکس «روی خط استوا» چه بود؟
هدف از برگزاری نمایشگاه شاید بهنوعی مقایسه طبیعت کشورهای دیگر با طبیعت خودمان و نحوه استفاده و بهرهبرداری از این طبیعت باشد، همچنین مقایسه نوع زندگی مردمان ایران با زندگی مردمان کشورهای دیگر ( کشورهای همسطح با کشورمان) و نشان دادن آرامشی که در آنها دیده میشود.
چرا نام نمایشگاه را «روی خط استوا» گذاشتید؟
بهدلیل اینکه این نمایشگاه معرف کشورهایی است که روی خط استوا قرار دارند و بهطور مشخص تصاویری از کشورهای مالزی، سنگاپور و اندونزی در این نمایشگاه به معرض نمایش گذاشته شده است.
با توجه به اینکه یکی از بخشهای آثار شما در این نمایشگاه مستند اجتماعی است، آیا عکاسی میتواند در حوزه آسیبهای اجتماعی و کاهش آنها نقش داشته باشد و موثر ظاهر شود؟
بله، صد درصد، برای مثال، عکسی که از گورخوابها در یکی از جرائد منتشر شد، به سان یک متن انتقادی خودش را نشان داد و در سطح جهان بازتاب داشت.
آثاری که در این نمایشگاه عرضه میشود، به گفته خود شما برگرفته از طبیعت، سنت، مذهب و غذای کشورهایی است که روی خط استوا قرار دارند، بهنظر شما برگزاری اینگونه نمایشگاهها چقدر میتواند در معرفی یک منطقه یا کشور موثر ظاهر شود؟
بهطور قطع خیلی تاثیر دارد، چراکه مخاطب با مشاهده این تصاویر با گوشههایی از طبیعت، پوشش و رسوم این کشورها آشنا میشود. از اینرو میتوان چنین نمایشگاههایی را با موضوع بوشهر و ظرفیتهایش در استانهای دیگر برگزار کرد تا به این شکل بتوانیم دورنمایی از بوشهر، جاذبهها، رسوم و میراث تاریخی، طبیعی و فرهنگیاش را در قالب این نمایشگاهها به نمایش بگذاریم؛ برای مثال، برگزاری نمایشگاه روز بوشهر و روز خلیج فارس در خود بوشهر شاید خیلی جذاب نباشد ولی در جاهای دیگر بهطور قطع خیلی بیشتر بیننده خواهد داشت.
هنر عکاسی آیا قابلیت این را دارد که بهصورت دیداری اطلاعات کافی را به میهمانان و گردشگران بدهد؟
یکی از قابلیتهای عکاسی همین است که بیننده میتواند با عکس ارتباط برقرار کند و هرکس برداشت خودش را میتواند از عکس داشته باشد که این موضوع گاهی خوب و گاهی هم میتواند بد باشد اما بدون شک میتوان به کمک عکاسی، استان، جاذبهها طبیعی و تاریخی و... آن را به گردشگران داخلی و خارجی نشان داد. در این چند سال عکاسان هماستانی سعی زیادی در معرفی جاذبههای بکر و زیبای طبیعی داشتهاند که این مهم بهطور قطع میتواند در معرفی استان به گردشگران نقش داشته باشد.
فکر میکنید زیباییهای کدام جاذبههای طبیعی و گردشگری استان بیشتر خود را به رخ میکشد و عکاسان در معرفی آنها چقدر میتوانند نقش داشته باشند؟
بیشترین طبیعتی که در استان ما نمود دارد، دریاست، زیباییهای دیگری همچون کلوتها و کوه نمک در استان ما وجود دارد که میتواند موضوعات خوبی برای عکاسان باشد. به یقین دیدنیهای دیگری هم وجود دارد که شاید برای خود ما هم ناشناخته باشد اما عکاسان میتوانند آن را اول به خودمان و بعد به جهان معرفی کنند.
آیا در عکاسی به انعکاس آیینهای مذهبی هم تمایلی نشان دادهاید؟
در بخش مذهب هم کار کردم و آثاری هم داشتم ولی چون حقیقتا در این بخش تقریبا تمام عکاسان حرفهای و غیرحرفهای مشغول فعالیت هستند، من مقداری از این وادی جدا شدم و بیشتر بهدنبال سوژههایی هستم که کمتر کسی به آنها پرداخته باشد.
در عکاسی بیشتر دوست دارید که در کدام نوع عکاسی (مثل عکاسی طبیعت، عکاسی خبری، عکاسی مستند و...) فعالیت کنید؟
من عکاسی طبیعت را دنبال میکنم، چون این حوزه حرف زیادی برای گفتن دارد.
دریا چقدر در تصاویر شما نمود دارد؟ چرا؟
خیلی، چون استان ما بیشترین مرز آبی را با خلیج فارس دارد، بهطور قطع دریا بیشترین منظرهای است که در دید ما قرار میگیرد.
آیا از بافت تاریخی بوشهر هم عکاسی کردهاید؟ بهنظر شما این بافت چقدر میتواند برای مخاطب دیدنی و جذاب باشد؟
بافت قدیمی بوشهر فوقالعاده است، من بهشخصه جدای از عکاسی اکثر مواقع میروم و به تماشای آن مینشینم. عکسهای زیادی هم از بافت تاریخی بوشهر داشتم که متاسفانه بهدلیل سهلانگاری خودم همه آنها از بین رفتند. یکی از دلایلی هم که نمایشگاهم را در عمارت دهدشتی برگزار کردم، بهخاطر علاقه زیادم به بافت سنتی بوشهر بود.
سخن پایانی؟
متاسفانه عکاسی یکی از هنرهایی است که با وجود هزینههای بالا برای عکاسان از طرف هیچ نهادی حمایت نمیشود. من خودم برای برپایی نمایشگاهم برای حمایت مالی با چندین نفر صحبت کردم ولی متاسفانه هیچکس حمایت نکرد و مجبور شدم نمایشگاه با هزینه شخصی خودم برگزار کنم. فقط میتوانم بگویم امیدوارم جایی یا کسی باشد که بتواند حمایتهای بیشتری از دوستان و همکاران من داشته باشد.
در پایان یادآوری میشود، برگزاری نمایشگاههای اینچنینی میتواند نقش بسزایی در معرفی طبیعت، رسوم و زندگی مردمان دیگر سرزمینها داشته باشد. از اینرو، این نمایشگاه میتواند فرصتی باشد برای رونق صنعت گردشگری، چراکه از این طریق میتوان شمهای از ظرفیتهای تاریخی، فرهنگی و گردشگری مناطق مختلف را به نظاره نشست، استان بوشهر نیز میتواند با برگزاری نمایشگاههای عکس در استانهای همجوار و... به معرفی داشتههای خود بپردازند، بدون شک این امر میتواند در جذب نگاه گردشگران به استان موثر ظاهر باشد.