
بامداد جنوب - الهام بهروزی:
موسیقی هنری است که بهدلیل ماهیتش در ایران همچنان روی لبه تیغ قرار دارد و با وجود تلاشهای صورتگرفته متاسفانه هنوز نتوانسته جایگاه خود را بیابد. البته ناگفته نماند که در دولت تدبیر و امید کمی حال این هنر بهبود یافته و تلاش شده تا بستر مناسب برای رشد و شکوفایی آن فراهم شود، از اینرو، میتوان مدعی شد که در سالهای اخیر هم در بحث آموزش و هم در بحث اجراهای صحنهای این هنر حرکتهای روبهجلویی صورت گرفته است که جای بسی امید دارد. استان بوشهر از جمله استانهایی است که به هنر موسیقی بسیار اهیمت داده میشود، چراکه این هنر از دیرباز با زندگی مردمانش گره خورده و خوشبختانه امروز، این خطه افزون بر پرورش و معرفی هنرمندان مطرح و توانمند به موسیقی کشور، توانسته در بحث اجراهای صحنهای بسیار موفق ظاهر شود، بهگونهای که اکنون یکی از استانهای پیشتاز در عرصه اجراهای صحنهای موسیقی بهشمار میرود.
با این حال، با توجه به این موفقیتها، طبیعی است که هر از چندگاهی در اجراهای صحنهای شاهد اتفاقات عجیب و غریبی باشیم که ناشی از بیتجربگی و بیتدبیری یا سهلانگاری تهیهکنندگان یا برگزارگنندکان آن است اما در این میان، نمیتوان چشم بر یک واقعیت بست؛ آن هم این است که در اجراهای صحنهای بیش از هر چیز باید به صلاحیت تهیهکنندگان تاکید کرد، چون این بستری که امروزه برای اجراهای صحنهای موسیقی با همت و ایستادگی حمیده ماحوزی، مدیرکل اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی در سطح استان ایجاد شده، نباید با یک تصمیمگیری سلیقهای یا سفارشی از سوی کارشناس موسیقی این ادارهکل تحت شعاع قرار بگیرد. شوربختانه با توجه به گزارشهای متعددی که در خصوص چالشهایی که در حوزه موسیقی استان در نتیجه افزایش اجراهای صحنهای -که اتفاقا اجرای آن نیاز جامعه بوشهر است و موجب پویایی و نشاط آن شده- بهوجود آمده، بارها نوشتهایم اما همچنان هر ازچند گاهی با حاشیههایی روبهرو میشویم که نیاز به وجود یک آییننامه موسیقایی را در حوزه موسیقی استان ضروری میکند؛ چراکه وجود این آییننامه کمک شایانی به رشد و تقویت این هنر میکند.
شوربختانه شنبهشب کنسرت محسن ابراهیمزاده، خواننده جوان و موفق پاپ کشورمان در گناوه با حاشیههایی همراه بوده که بهشدت اعتراض مدیر اجرائی این خواننده محبوب را به همراه داشته است. حاشیههایی که ممکن است ناخواسته آینده این خواننده را به چالش بکشاند. بدیهی است که اجرای صحنهای موسیقی از حساسیت بسیار بالایی برخوردار است، بهخصوص در شهرستانهای کوچک و بزرگ. بدونشک برای تعریف این اجراها در شهرهایی که هنوز فرهنگسازی صحیحی در این خصوص صورت نگرفته، باید بسیار محتاط و پرحوصله ظاهر شد و عمدتا کار را باید بهدست افراد دلسوز و باتجربه داد تا بتوان جو فرهنگی حاکم بر شهر را برای پذیرش یک برنامه موسیقایی شاد کنترل و هدایت کرد.
گناوه از جمله شهرهایی است که دارای شرایط فرهنگی خاص است؛ چون رشد یکباره اقتصادی این شهر، جو فرهنگی و سنتی آن را بهشدت دستخوش دیگرگونیهایی کرده که اصلاح آن نیازمند یک برنامهریزی و مدیریت فرهنگی صحیح و همهجانبه است. هرچند در این سالها دلسوزانی چون غلامحسین دریانورد، جهانشیر یاراحمدی، منصور گرگیپور و... خیز بلندی برای بهبود شرایط فرهنگی این شهر برداشتهاند و با ترویج فرهنگ کتاب و کتابخوانی سعی دارند تا در کنار توسعه اقتصادی شهر، توسعه فرهنگی آن را نیز رقم بزنند اما این حرکت هم زمانبر و دیربازده است. با این اوصاف، پی میبریم بهدلیل شرایط خاص این شهر، میطلبد در اجرای برنامههای فرهنگی با حساسیت بیشتری پیش رفت. حال شما فرض کنید در چنین شرایطی که این بندر سخت به فرهنگسازی نیاز دارد، اجرای موسیقی صحنهای برای آن پیشبینی شود. این برنامه زمانی با توفیق همراه میشود که تهیهکنندگی و اجرای آن برعهده هنرمندان دلسوز و آگاه و متعهد سپرده شود. از اینرو، اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی گناوه با توجه به حساسیتی که موسیقی دارد، کوشید یک شورای موسیقی را متشکل از رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی، کارشناس فرهنگی این اداره، علی جعفری (موسیقیدان)، مهدی یزدانی (موسیقیدان) و حسین رئیسی (موسیقیدان و رئیس انجمن موسیقی گناوه) بهوجود آورد تا برنامههای موسیقایی که قرار است در این شهر اجرا شود، مورد بررسی و واکاوی قرار دهد و صرفا با برنامههایی که مناسب شرایط و ذائقه مخاطبان این بندر است، موافقت شود.
اما این شورا با برگزاری کنسرت محسن ابراهیمزاده در 23 تیرماه که شنبهشب در تالار طاووس برگزار شد، مخالف میکند و در نهایت تهیهکننده این کنسرت مجوز این اجرا را از استان میگیرد و آن را برگزار میکند که متاسفانه در آن اتفاقات ناخوشایندی هم بهوجود آمده که سیمای فرهنگی شهر را تحت شعاع خود قرار داده است. در میانه این اجرا حرکتی از سوی یکی از مخاطبان صورت گرفته که بهشدت اعتراض ابراهیمزاده و مدیر اجرائی وی را بهدنبال داشته است و وی ناچار شده پای پلیس 110 را به ماجرا باز کند. این حاشیهها شوربختانه در سایه بیتجربگی موسسات نوپا که هنوز تجربه کافی را برای برگزاری کنسرت در سالن بالای 550 نفر ندارند و همچنین تهیهکنندگانی که نگاه سودجویانه به هنر دارند و هنرمند نیستند، پیش آمده است و حال در این خصوص این اعتبار یک شهر است که زیرسوال رفته؛ شهری که تلاش زیادی شده تا بستر مناسب برای موسیقی در آن فراهم شود. حال چه کسی پاسخگوی این سهلانگاری و عمل غیراخلاقی که با عرف جامعه اسلامی ما مغایرت دارد، است؟!! بر اساس شنیدهها این اجرا با مشکلاتی روبهرو بوده که نگرانکننده است و یکی از مخاطبانی که در این اجرا حضور داشته، به بامداد جنوب گفت: متاسفانه جمعیتی که در این کنسرت حضور داشت، مازاد بر سقف تعیین شده بود و ازدحام جمعیت واقعا آزاردهنده بود.
بهگفته این مخاطب که دوست نداشت نامش فاش شود، از دیگر نواقص و معایب این اجرا میتوان ناهماهنگ بودن عوامل اجرائی، رفت و آمد زیاد مخاطب در هنگام اجرا، رعایت نکردن شئونات اسلامی، ادغام دو سانس و... اشاره کرد. در این خصوص گفتوگویی را با مسوول انجمن موسیقی گناوه صورت دادیم تا به صحت و سقم این حاشیهها مطمین شویم.
حسین رئیسی که از نوازندگان مطرح سازهای بومی چون نیانبان و همچنین مربی آموزش ساز گیتار نیز است و بیش از 9 سال است که ریاست انجمن موسیقی بندرگناوه را عهدهدار است، در این خصوص به بامداد جنوب گفت: با توجه به اینکه موسیقی هنری حساسیتبرانگیز است و همواره روی لبه تیغ قرار دارد و امکان سوءاستفاده در آن فراوان است، میطلبد که با نگاه ویژهای به آن نگریسته شود تا به چالش کشیده نشود. از اینرو، شورای موسیقی این شهر که بهصورت خودجوش ایجاد شده، تلاش کرده با توجه به جو فرهنگی شهر موقعیتی فراهم کند تا اجراهای صحنهای که در گناوه برگزار میشود، کاملا در چارچوب قانونی و اصولی باشد؛ چون فضای فرهنگی حاکم بر شهر، فضایی حساس است.
وی در ادامه با بیان اینکه ولی متاسفانه در این میان یکسری افرادی بهتازگی وارد عرصه اجراهای صحنهای شدهاند که نه موسیقیدان و هنرمندند و نه نگاهی هنری دارند، افزود: این افراد صرفا نگاهی کاسبکارانه به موسیقی دارند و بدیهی است که چنین افرادی خیلی از مسائل را فدای سود خود میکنند اما در این میان، نمیتوان از این مهم غافل ماند که این نگاه سودجویانه و غیر هنری آنها به بستری که در شهرستان برای رشد و اشاعه موسیقی فراهم شده است، آسیب جدی وارد کرده که جبران آن دشوار است.
مسوول انجمن موسیقی گناوه در ادامه در پاسخ به این پرسش که عکسالعمل انجمن موسیقی در مورد این حاشیهها چه خواهد بود، توضیح داد: ما بهخاطر حاشیههای بهوجود آمده بهشدت دلگیر هستیم؛ چون چهره فرهنگی شهر را تحت شعاع خود قرار داده و بجد از اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی استان درخواست داریم که برنامههای موسیقی که برای شهرستانها برنامهریزی و مجوز آنها را صادر میکند، متناسب با جو فرهنگی آنجا باشد و به نظر افراد آگاه و اهل فن آن شهر توجه کند تا دیگر شاهد اتفاقات اینچنینی نباشیم.
رئیسی همچنین در پاسخ به این سوال که ظاهرا شورای موسیقی شهرستان با برگزاری این اجرا در گناوه مخالفت کرده بود، گفت: بله، شورای موسیقی گناوه به دو دلیل با این اجرا در این تاریخ مخالف کرد؛ نخست اینکه آقای ابراهیمزاده که یکی از خوانندگان توانمند و جوان کشورمان است، سهماه پیش در اینجا اجرا داشته و میطلبید که در این مجال، هنرمند دیگری به اجرا بپردازد. دوم تهیهکننده این برنامه از نظر شورا صلاحیت اجرای برنامههای موسیقایی را ندارد؛ چون وجهه خوبی در حوزه هنر ندارد و سال گذشته بهدلیل حاشیهها و مشکلاتی که برای حوزه موسیقی استان ایجاد کرد، از فعالیت در این حوزه محروم شده بود اما متاسفانه امسال دوباره اجازه فعالیت به وی داده شده که بهدلیل نگاه کاسبکارانه که به موسیقی دارد، برنامههای وی همیشه با حاشیه همراه است و متاسفانه حاشیههای برنامه اخیر وی بدون شک برای موسیقی گناوه عواقب خوشایندی نخواهد داشت. ما متاسفانه بهدلیل اینکه مجوز اجرای این برنامه بدون توجه به نظر و تائید اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی گناوه و شورای موسیقی این شهر صادر شده بود، در آن حضور نداشتیم؛ وگرنه در صورت حضور داشتن اجرا را کنترل میکردیم تا حاشیههای اینچنینی که خلاف شئونات اسلامی است، بهوجود نیاید.
در پایان این گزارش یادآوری میشود، موسیقی در این خطه یکی از هنرهای پرمخاطب است و حال که بستر مناسب برای اشاعه آن در استان فراهم شده، انتظار میرود که نظارت اصولی و دقیقی بر اجرا و آموزش آن صورت بگیرد تا کمتر شاهد اتفاقات ناخوشایند در این حوزه باشیم. بدیهی است اجرای صحنهای موسیقی از حساسیت بسیار زیادی برخوردار است و میطلبد اجرای آن به تهیهکنندگان متعهد، هنردوست و دغدغهمند سپرده شود تا مسیری که برای جریان آن در نتیجه نگاه باز و تلاشهای دلسوزانه حمیده ماحوزی مدیرکل اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی و زحمات موسسات فرهنگی هنری باتجربه استان شکل گرفته است، کمتر به چالش کشیده شود.