
بامدادجنوب- هدی خرمآبادی:
روز گذشته جایجای استان بوشهر سپیدپوش شد. بوشهریهایی هم که تا کنون از نزدیک برف ندیده بودند، سرانجام به برکت پدیده تغییر اقلیم برف دیدند. خوشحالی وصفناپذیر احساس مشترک همه بوشهریها بود و «برف» نقل همه محافل بود. رویای ساختن آدم برفی هم در بوشهر محقق شد. مردم به خیابانها آمده بودند و با شور و شعف وصفناشدنی برف بازی میکردند و بساط «سلفی گرفتن» هم به راه بود. تجربه غیر منتظره بارش برف در استان صحنههای شاد و گاه خندهداری را هم رقم زد. برای مثال عدهای با تعجب دانههای برف را لمس میکردند تا مطمئن شوند که آنچه از آسمان نازل شده، برف است. هر چند که بوشهریها از نزول برف و ساختن آدم برفی شاد و سرخوش بودند اما آنچه نگران کننده است، پدیده تغییر اقلیم است که از مدتها پیش در حال نشان دادن چراغ سبز بوده است.
همه میدانند که پدیده تغییر اقلیم ناشی از دستدرازی انسان در طبیعت است. انسان مدرن در حال تغییر دادن آب و هوای دنیا به وسیله زبالههای شهری است. سوختن زغال، نفت و چوب، در حال آزادکردن کربندیاکسید در اتمسفر است. گازهای گلخانهای به صورت آشکارا در حال تغییر دادن آب و هوا هستند. حال تصور کنید که با چنین اقداماتی چه بر سر آب و هوا میآید؟
29 مهرماه بود که سازمانهاي جهاني هواشناسي از بروز سرماي شديد در خاورميانه و از جمله ايران طي زمستان امسال تحت تاثير پديده آب و هوايي «ال نينو» خبر داده بودند.
در اين رابطه وزارت نيرو و نفت ايران نيز در پي نامه هشدارآميز وزير نيرو براي مقابله با سرماي شديد به حالت آمادهباش درآمدند. البته در اين ميان اظهار نظر سازمان هواشناسي کشور کاملا متفاوت و تاملبرانگيز بود، اين سازمان با رد احتمال سرماي شديد، اعلام کرده بود که فصل پاييز و ماههاي ابتدايي زمستان نه تنها سردتر نخواهد بود بلکه دماي هوا، گرمتر از حد نرمال پيشبيني شده است! این در حالی است که براساس گزارش «اداره ملي اقيانوسشناسي و هواشناسي امريکا»، «ال نينو»، قدرتمندترين چرخه آب و هوايي 65 سال گذشته، تاثيرات عظيمي بر آب و هوا در سراسر جهان از جمله ايران خواهد گذاشت و به نظر ميرسد در حال گسترش به مراتب قويتر از آنچه در سال 1997 رخ داد، باشد. طبق گزارش اداره ملي اقيانوسشناسي و هواشناسي آمريکا، ال نينو در حال شکلگيري در قويترين حالت خود از سال 1950 يعني زمان پيدايش آن تاکنون است. اين پديده طبيعي هر دو تا هفت سال يک بار رخ ميدهد و 6 تا18 ماه ادامه دارد. در همین راستا، معاون مرکز پيشبيني آب و هواي امريکا گفته است: ال نينو قويتر از هميشه در راه است و تاثيرات عظيمي بر شرايط دمايي زمستان امسال در سراسر جهان خواهد گذاشت. پديده ال نينو نوسانات متضاد آب و هوايي را در سراسر جهان بروز خواهد داد. گرد و غبار نامنظم، بارندگي و تغييرات دمايي شديد از جمله تاثيرات پديده ال نينو خواهد بود. اين پديده زماني رخ ميدهد که درجه حرارت اقيانوس آرام در شرق و مرکز بسيار گرمتر از حد معمول باشد.
طبق آخرين گزارش سازمان جهاني پيشبيني آب و هوا وابسته به سازمان ملل، اختلاف دو درجهاي در دماي سطح دريا در آبهاي اقيانوس هند و اقيانوس آرام نسبت به ميزان متوسط، حوادث غير قابل پيشبيني آب و هوايي را در سراسر خاورميانه ايجاد خواهد کرد. در ابتداي دهه 80 ميلادي، ال نينو کشورهاي منطقه شرقي آسيا را با خشکسالي مواجه کرد اما شواهد جديد نشان ميدهد اين پديده ممکن است علاوه بر تغييرات در شرايط آب و هوايي، با افزايش بارندگي در 15 سال آينده همراه شود. الگوهاي آب و هوايي بينالمللي نشان ميدهد که قدرت پديده ال نينو سال 2016-2015 به احتمال زياد تا پايان سال ميلادي جاري رفته رفته تقويت شود. به گفته مجيد آزادي، مدير گروه پژوهشي و هواشناسي ديناميک پژوهشکده هواشناسي، پديده ال نينو يک دور پيوند است، به اين معنا که اين پديده در بخشي از کره زمين رخ ميدهد اما روي تمام زمين تاثير ميگذارد. ال نينو در سالهاي گذشته نيز وجود داشته اما تاثير آن بر بارندگي متفاوت بوده است.
در همین راستا، کارشناس ادارهکل هواشناسی استان با بیان اینکه بررسی نقشههای هواشناسی نشاندهنده تداوم وزش باد شمال غربی طی امروز است، گفت: در این مدت خلیج فارس مواج و متلاطم خواهد بود و پیشبینی میشود از امروز به تدریج از سرعت وزش باد کاسته شود.
مساعدی در ارتباط با وضعیت دمایی استان نیز با اشاره به اینکه شهر جم با دمای کمینه صفر درجه سلسیوس کمترین مقدار دما و شهرهای دیر و عسلویه با دمای بیشینه ۱۷ درجه سلسیوس گرمترین شهر طی 48 ساعت گذشته بودهاند، خاطرنشان کرد: قابل ذکر است در برخی نقاط استان دمای هوا به کمتر از صفر نیز رسیده است.
نقاط مختلف شهرستان دشتستان بهویژه بخشهای ارم و بوشکان، خائیز، بیرمی، دشتی، بوشهر و دیگر نقاط استان از روز گذشته شاهد بارش برف بود و بسیاری از نقاط شهری و بهویژه کوههای مناطق مختلف سفیدپوش شد.
این در حالی است که بارش برف علاوه بر اینکه بوشهریها را خوشحال کرده است اما نگرانیهایی را نیز برای کشاورزان ایجاد کرده، چراکه پیش از این نیز مدیرکل هواشناسی استان در خصوص احتمال یخزدگی محصولات کشاورزی خبر داده بود. به هر حال تجربه دیدن برف یک سوی قضیه است و پدیده تغییر اقلیم که زنگ خطری جدی برای محیط زیست است، یک سوی دیگر ماجراست که نیازمند توجه جدی است.