کنگره امریکا نگران است که توسعه همکاری‌های دفاعی و نظامی-فنی روسیه و چین و وجود تسلیحات روسیه در شرق آسیا، برتری امریکا در منطقه را خنثی کرده و تهدیدی برای امنیت این کشور باشد.
روابط مسکو و پکن در حال سپری کردن دوران فعالی از همکاری‌های دفاعی و نظامی-فنی است که تهدیدی برای منافع امریکا به‌شمار می‌رود، هرچند هنوز هم تا ایجاد یک اتحاد نظامی بین دو کشور فاصله زیادی باقی است اما امریکایی‌ها به‌خوبی می‌توانند حدس بزنند اگر اتحادی رخ دهد چه در انتظارشان خواهد بود.
گفته شده در هفته گذشته یک گزارش محرمانه به سازمان‌های مربوطه ایالات متحده ارسال شده و از سازمان‌های دخیل خواسته شده تا هر چه سریع‌تر جلوی اتحاد راهبردی و احتمالی چین و روسیه را بگیرند. در این گزارش که اواخر هفته گذشته با عنوان «روابط نظامی روسیه و چین: حرکت به سمت سطح بالای همکاری‌ها» منتشر شده، آمده است: در حقیقت همکاری‌ها در عرصه دفاعی یکی از اصلی‌ترین جهت‌گیری‌ها در راه توسعه روابط روسیه و چین طی سال‌های اخیر بوده است و این می‌تواند برای کاخ‌سفید گران تمام شود.
این گزارش که از سوی کمیته نظارت و کنترل بر روابط امریکا و شرق در عرصه اقتصادی و امنیتی برای کنگره تهیه شده است شامل موارد جالبی است که در زیر آنها را مطالعه خواهیم کرد. این کمیته به‌طور ویژه در سال 2000 با حضور کارشناسان برجسته در زمینه چین و روسیه، از جمله کارشناسان اطلاعاتی-امنیتی، تشکیل شده تا همه ابعاد روابط ایالات متحده با «چشم بادامی‌ها و روس‌ها» را مورد تجزیه و تحلیل قرار دهد. بر اساس ارزیابی تهیه‌کنندگان این گزارش، که یک نسخه از آن به‌دست روزنامه «ایزوستیا» رسیده، محرک اصلی برای نزدیکی دوباره روسیه و جمهوری خلق چین، سیاست امریکا در قبال این دو کشور بوده است. مسکو و پکن بر این عقیده هستند که امریکایی‌ها راهکار بازدارندگی کشورهای دیگر و همچنین دخالت در امور داخلی سایر کشورهای جهان را همچنان حفظ کرده‌اند. همچنین تحریم‌های امریکا علیه مسکو بعد از الحاق شبه جزیره کریمه به ترکیب فدراسیون روسیه، هم تاثیر زیادی بر این تمایل رهبران این دو کشور داشته است و همه این مسائل به اقدامات مشخصی در جهت نزدیکی هر چه بیشتر مسکو و پکن منجر شده‌اند.
کارشناسان امریکایی به افزایش تعداد و گستردگی مانورهای نظامی مشترک روسیه و چین، به‌خصوص بعد از سال 2014 به اینطرف، اشاره کرده و آن را بعد بسیار مهمی از همکاری‌های نظامی برای چین ارزیابی کرده‌اند که با هیچیک از قدرت‌های بزرگ جهان چنین مانورهایی را انجام نداده و به همین دلیل دارای تجربه کمی در زمینه همکاری‌های نظامی است. نگرانی خاص کارشناسان امریکایی مربوط به مانورهای اخیر «مشارکت دریایی-2016» می شود که در جریان آن نیروی دریایی چین به همراه کشتیهای جنگی روسیه در دریای چین جنوبی تمرینات مشترکی را انجام دادند. در واشنگتن همچنین به نشست‌های مقامات بلندپایه نظامی روسیه و چین هم توجه داشتند که تنها در سال 2016 چنین دیدارهایی حداقل سه بار برگزار شده است. بر اساس این گزارش، یکی از عرصه‌های مهم توسعه روابط مسکو و پکن، همکاری‌های نظامی-فنی است.
از سال 1992 الی 2006 جمهوری خلق چین تسلیحات و تجهیزات نظامی روسی معادل 26 میلیارد دلار خریداری کرده بود که از جمله آنها می‌توان به انواع جنگنده‌های سوخوی و سامانه‌های موشکی اس-300، ناوشکن‌های موشک‌انداز و زیردریایی دیزلی اشاره کرد. طبق ارزیابی کارشناسان امریکایی، توسعه این همکاری‌ها با روسیه به چین این امکان را داده است تا امکانات نیروی دریایی و نیروی هوایی خود را به‌طور قابل ملاحظه‌ای افزایش دهد.
بعد از سال 2006 این روابط تا حدودی کاهش یافت: طی سال‌های 2005 الی 2010 روسیه علاقه زیادی به فروش مدل‌های جدید تسلیحات خود به چین، به‌خاطر کپی کردن آنها توسط متخصصان چینی نداشت. به‌خصوص آن‌که نمونه‌های کپی شده از سوی چینی‌ها، رقیب جدی برای تولیدات روسیه در بازار جهانی سلاح شدند. البته طی سال‌های اخیر اوضاع تغییر کرده است. در سال 2012 سهم روسیه در بازار تسلیحات چین به 43 درصد افزایش یافت و این رشد در سال 2016 به 46 درصد رسید. به عقیده کارشناسان امریکایی، دلیل این مساله آن است که متخصصان چینی همه تسلیحات روسی را هم نمی‌توانند کپی کنند و صنایع نظامی چین همچنان به فناوری‌های روسی وابسته است که از جمله مهم‌ترین این وابستگی در تولید موتور موشک‌ها و هواپیماهاست. بر اساس این گزارش، اکنون نیز روسیه باردیگر حاضر است تا مدرنترین و دقیق‌ترین تسلیحات خود را به چینی‌ها ارائه دهد. در واقع در ماه دسامبر سال 2016 پکن شروع به دریافت جنگنده‌های پیشرفته سوخوی-35 نموده و قرار است که در سال 2018 هم نخستین سامانه‌های موشکی «اس-400» روسی را دریافت کند. مورد آخر اهمیت بسیار زیادی دارد، برای اینکه این سامانه تدافعی مدرن این امکان را به چین می‌دهد تا حریم هوایی کل تایوان در دریای چین جنوبی را تحت کنترل خود درآورد.
در همین رابطه آندری فرولوف سردبیر مجله روسی «صادرات تسلیحات» به خبرنگار روزنامه ایزوستیا توضیح داده است که روسیه و چین جایگزینی برای همکاری‌های نظامی-فنی ندارند. وی می‌گوید: «بعد از حادثه کشتار میدان «تیان آن من» دولت چین مورد تحریم تسلیحاتی امریکا و اتحادیه اروپا قرار گرفت و بدین ترتیب روسیه جایگاه اصلی در ارسال تسلیحات نظامی به چین را بدست آورده است. تنها در سال گذشته میزان سفارشات دولت چین هشت میلیارد دلار بوده و حدود چهار میلیارد دلار تسلیحات نظامی نیز به آنها تحویل داده شده است.» در این عرصه کارشناسان امریکایی ادامه نزدیکی روسیه و چین در عرصه دفاعی و امنیتی را انتظار دارند که برای امریکا مشکلاتی را به‌وجود خواهد آورد. برای مثال مسکو و پکن ممکن است در موضوعات بین‌المللی مانند بحران سوریه و اوضاع پیرامون کره شمالی و مسائل مربوط به ایران، از مواضع یکدیگر حمایت کنند که مواضع امریکا در این زمینه‌ها را تضعیف خواهد کرد. علاوه بر این، همکاری‌های نظامی روسیه و چین می‌تواند برتری نظامی آمریکا در منطقه آسیا و اقیانوس آرام را از بین ببرد. ضمن اینکه کارشناسان واشنگتن بر این باور هستند که تا تشکیل اتحاد کامل نظامی روسیه و چین هم هنوز فاصله زیادی وجود دارد. دو کشور در برخی مناطق، از جمله در آسیای مرکزی، رقیب ژئوپلیتیکی یکدیگر به‌شمار می‌روند. عوامل خاصی نیز باعث عدم اعتماد آنها به یکدیگر می‌شود: به گفته تحلیلگران، مسکو با افزایش توان نظامی چین در مناطق کم جمعیت شرق دور مخالف بوده و با احتیاط با این مساله برخورد می‌کند.
البته امریکای‌ها در این بین معتقدند که مقامات پکن فعلا نیازی به یک متحد نظامی ندارند، زیرا جمهوری خلق چین خود را کشوری کاملا مستقل و دارای سیاست خارجی منحصر به‌فرد می‌داند و مواضع رسمی پکن بر این اساس قرار گرفته که روابط مشارکتی با روسیه برای این کشور کافی است و این به منزله اقدامات مورد توافق خاص، بدون هیچ نوع تعهدی در عرصه امنیت مشترک است هر چند نزدیکی بیشتر روابط مسکو و پکن کاملا قابل پیش‌بینی است، به‌خصوص اگر دو کشور تصمیم بگیرند که به‌طور همزمان به رویارویی جدی با سیاست‌های امریکا و غرب در عرصه سیاست بین‌المللی بپردازند.
لینک کوتاه:
گزارش خطا
پسندها: ۰
نظرات بینندگان
تازه های سایت