
روز گذشته در گزارشی که در همین صفحه منتشر شد در مورد احتمال تبدیل شدن تهلنجی به قاچاق و کسانی که در کار تهلنجی هستند، به قاچاقچی هشدار داده و تاکید کردیم که باید روندهای جدیدی برای مقابله با قاچاق و بیکار نشدن مردم درنظر گرفته شود. در این گزارش به نقل از وزیر صنعت، معدن و تجارت یادآور شدیم که علاوه بر ته لنجی بخشی از کالایی که بهصورت غیرقانونی وارد کشور میشود، از طریق کولهبری است که بهویژه در غرب و شمالغرب کشور جریان دارد و معمولا انتشار خبرهای تیراندازی به سمت آنها هر از چندگاهی خبرساز میشود.
کولهبران که معمولا از ضعیفترین اقشار جامعه بوده و برای چند هزار تومان بگذران زندگی یخچالهای سنگین تا تلویزیون و لباسشویی را در ارتفاعات صعبالعبور بر دوش گرفته تا به شهرهای مرزی و مغازههای فروش لوازم خانگی برسانند، این روزها بیشتر چشمها به سمت آنهاست اما دولت یازدهم در آخرین سال خود به کمک این قشر ضعیت جامعه آمد تا شاید آنها را از خطرات احتمالی نجات دهد.
مبارزه با قاچاق کالا در نقاط مرزی بهعنوان یکی از دغدغههای فکری مسوولان، بسیاری از راهکارها از جمله انسداد مرزی، افزایش توان نظارتی از مرزها و توانمندسازی شهرستانهای مرزی را پیش رو قرار داده اما هیچکدام از این تدبیرها همچون طرح ساماندهی کوله بران آذربایجان غربی که در دولت یازدهم به اجرا در آمده، رضایتمندی مرزنشینان را به همراه نداشته است.
در حالی که در جنوب تهلنجی در آستانه قاچاق شدن پیش میرود و همه ادعای مسوولان در بوشهر در مورد حل مساله تهلنجی راه به جایی نبرده است، در آذربایجان غربی که با اقلیم شمال عراق مرز مشترک دارد، فعالیتها برای ساماندهی کولهبران بهنتیجه رسیده است. معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استاندار آذربایجان غربی در مورد طرح ساماندهی کولهبران این استان میگوید: بر اساس این طرح کولهبر کسی است که در زمانهای معین از معابر مشخص، کالاهای مجاز را در نقطه صفر مرزی حمل کند و با توجه به این تعریف، هیچ کوله بری تاکنون در این استان مورد تعرض قرار نگرفته است. در قالب این طرح دفترچههای ویژهای توسط مرزبانی برای مرزنشینان صادر شده است و بر اساس آنها، مجوز حمل کالا از معابر مرزی ارائه میشود. بر اساس مصوبه شورای تامین این استان، 68 مورد کالای مجاز در نظر گرفته شده که کولهبران میتوانند این کالاها را حمل کنند و پس از آن نیز گردش این کالاها در داخل استان ممنوعیت ندارد.
به گفته رادفر، افرادی که در حادثه سقوط بهمن در ماههای گذشته در مرزهای استان کشته شدهاند، کوله بر نبودند و قوانین کوله بری را رعایت نکرده بودند.
یکی از کولهبران که هزینههای یک خانواده شش نفری ساکن پیرانشهر را از همین راه تامین میکند، در رابطه با طرح جدید ارائه شده میگوید: به لطف مقام معظم رهبری این مسیر برای ما هموار شده است و با حمایتهای خوب مرزبانی توانستهایم در مسیر قانونی کسب روزی حلال کنیم. پیش از این از راه قاچاق تامین معاش میکردیم اما با راهنمایی مرزبانی، دفترچه کولهبری برای من تهیه شد و در حال حاضر از درآمد کوله بری نیز بسیار راضی هستم.
علی مهربانی میگوید که فعالیت کولهبری از ساعت هشت صبح شروع میشود و انواع کالاهای مجاز را از این طریق وارد کشور میکنیم که شامل لوازم بهداشتی، لاستیک و لوازم خانگی است. وی ابراز امیدواری کرد تا افرادی که از راه غیرقانونی اقدام به ورود کالا به کشور میکنند نیز این مسیر را انتخاب کنند تا زمینه توسعه روزافزون اقتصادی کشور فراهم شود.
کوله بر دیگری با هشت سال فعالیت در این عرصه بر این باور است که در مرز پیرانشهر فعالیت کوله بری از ساعت 8 صبح آغاز میشود و تحت نظات و و در مسیر امن تا 17 ادامه مییابد.
توفیق درویشی با اشاره به اینکه مسیر این مرز حدود 500 متر است، ادامه داد: مسیر داخل ایران، خوب ولی مسیر داخل کشور همسایه بسیار بد است و در این خصوص باید از تلاشهای مسوولان ایرانی قدردانی کنیم. تا 2 سال گذشته مشکلات زیادی برای کار کولهبری وجود داشت ولی در این مدت با تلاش مرزبانی و مسوولان مرزی، اقدامات خوبی انجام شده و رضایت ما از این کار بسیار بیشتر شده است. امروزه هر کوله بر میتواند روزانه بین 70 هزار تا 120 هزار تومان درآمد از این طریق کسب کند که رقم قابل توجهی است.
نکته قابل توجه در این میان اما همراهی کامل مرزبانی با کولهبران و توانایی اقناع مسوولان آذربایجان غربی در سطح دولت مرکزی است، چیزی که بهنظر میرسد کمبود آن بهشدت در استان ما احساس میشود. فرمانده مرزبانی این استان میگوید که مرزنشینان و کولهبران بخشی از توان مرزبانی هستند و ما خود را حامی کوله بران واقعی میدانیم. سردار عزتالله رشیدیان با اشاره به اینکه بهبود وضعیت معیشتی مرزنشینان این استان در اولویت قرار دارد، افزود: در همین راستا مکانهایی برای فعالیت مرزنشینان و ورود کالا توسط کوله بران به شکل هدفمند و قانونی ایجاد شده است. به گفته وی مرزبانی بهدنبال ایجاد رفاه برای مرزنشینان است اما با افرادی که درصدد هستند تا در قالب شرارت و قاچاق کالا، امنیت اقتصادی را برهم بزنند با اقتدار مقابله میکند.
با این حال، آنچه کولهبران میآورند و از مرز عبور میدهند، قاچاق نیست. آنها ساعت کاری دارند، کالاهایشان مجاز است و مابهتفاوت اندکش را بهعنوان مزد دست میگیرند بدون آنکه در خطر گلوله باشند. آنهایی هم کا قاچاق میکنند دیگر تکلیف با خودشان است. ای کاش در استان بوشهر هم نظارت و حمایتی بود تا تهلنجی به سمتی میرفت که بخشی از نیازهای کشور را پوشش دهد نه اینکه محل نان خوردن عدهای شود و با پولی که بابت حق عبور به حساب شهرداریها و دهیاریها ریخته میشود (که آن هم هیچ محمل قانونی ندارد) 300 متر خیابان را با بیش از یک میلیارد تومان بسازند و کسی هم خودش را صاحب نکند.