
بامدادجنوب- الهام بهروزی:
داستان مجالی برای انتقال تجریبات، تخیلات، رویاها، حقیقت زندگی و... است. همه ما از دیرباز با این قالب ادبی آشنایی داریم و به کمک آن تجربیات و اطلاعات فراوانی را بهدست آوردهایم. زمانهای زیادی میشده که با همذاتپنداری با شخصیتهای اصلی داستان، لحظات تلخ و شیرین بیشماری را در ذهنمان بازآفرینی کردهایم. گاه با صحنهسازیها و خلق رویاهایی دلنشین، یک زندگی آرمانی را در عالم خیال برای خودمان ترسیم کردیم و به کمک آن حقیقت زندگی را تاب آوردهایم. در حقیقت بسیاری از این داستان گاه در شرایط سخت روحی ناجی ما بودهاند، چراکه بسیاری از این داستانها با نثر قوی و موضوع جذاب خود، ما را از واقعیت جدا میسازند و با فرو بردنمان در لحظات شاد و رویایی نوعی آرامش درونی به ما هدایت میکنند. ما نویسندگان بسیاری داریم که به کمک نوشتن موفق شدهاند زندگی خود را دگرگون سازند. اینها بهکمک تخیل و قلم توانای خود توانستهاند از فقر به ثروت، از بدبختی به خوشبختی، از یاس و نومیدی به امید و از گمنامی به شهرت برسند.
بیشتر این افراد بهصورت اتفاقی استعداد ذاتی خود را در حوزه داستاننویسی کشف کردهاند، برخی هم با پناه بردن به گوشه اتاق و نوشتن داستانهای پراکنده و عدهای هم با پشتکار و ممارست هنر نوشتن را در خود تقویت میکنند اما در این میان نمیتوان نقش جشنوارههای داستاننویسی را در شناسایی استعدادها و معرفی آنها به جامعه نادیده گرفت. جشنوارههایی که بهمنظور بالندگی هنر نویسندگی در جامعه برگزار میشوند. یکی از این جشنوارهها که در حوزه داستان کوتاه برای نخستینبار قرار است برگزار شود، جشنواره ملی داستان کوتاه «پرراس» است که به همت کانون همیاران جوان دشتستان برگزار میشود. این جشنواره در پی این است تا استعدادهای جدیدی را به جامعه معرفی و در حوزه داستاننویسی شور و تحرکی ایجاد کند. همان گونه که اطلاع دارید استان بوشهر در حوزه ادبیات داستانی دارای کارنامه درخشانی است و این آب و خاک تاکنون موفق شده چهرههای شاخصی چون منیرو روانیپور، صادق چوبک، محسن شریف، محمدرضا صفدری، احمد آرام و در میان جوانترها هم سعید بردستانی و... را معرفی کند. تمام این نویسندهها توانستهاند با قلم توانا و داستانهای شیوای خود در ادبیات داستانی معاصر تاثیرگذار و جریانساز ظاهر شوند. این استان با وجود فقری محسوس که در حوزه زیرساختهای فرهنگی دارد اما دارای استعدادهای بسیار غنی در این حوزه است و همواره کوشیده تا با برگزاری جشنوارههای معتبر استانی و ملی ادب و فرهنگ متعالی خود را به دیگر نقاط صادر کند و همچنین در جریالن این جشنوارهها از تجربیات فرهیختگان و هنرمندان دیگر استانها بهره ببرد. اینک برگزاری جشنواره ملی داستان کوتاه «پرراس» مجالی برای معرفی استعدادهای گمنام عرصه داستاننویسی است و شرکت در این جشنواره برای عموم آزاد است. برای معرفی این جشنواره که اولین دوره آن در تیرماه برگزار خواهد شد، گفتوگویی را فریبا مصدق، دبیر اجرائی این جشنواره صورت دادیم که در ادامه میآید.
محورهای نخستین جشنواره ملی داستان کوتاه «پرراس» کدام هستند، برای مخاطبان ما کمی توضیح بدهید؟
جشنواره ملی «پرراس» با محوریت ادبیات داستانی و با هدف ارج گذاردن به فعالان عرصه نویسندگی و بهخصوص داستان کوتاه، ایجاد بستری مناسب برای بروز استعدادهای جوان و نوظهور در این عرصه، فراهم شدن فرصت برقراری ارتباط میان اساتید و علاقهمندان ادبیات داستانی، ارائه بستههای آموزشی علمی و عملیاتی برای پرورش استعدادها و... برگزار میشود.
کمی در خصوص شرایط این جشنواره و بخشهای جانبی آن توضیح بدهید؟
علاقهمندان به حضور در جشنواره باید آثار خود را در زمینه داستان کوتاه برای ما ارسال کنند که بعد از بازبینی و ارزیابی از سوی داوران استانی و ملی، آثار برگزیده اعلام و در مراسم ویژهای هم از نویسندگان برتر تقدیر خواهد شد. جشنواره محدودیت سنی ندارد و موضوع آثار نیز آزاد است. آثار بر اساس مولفهها و عناصر داستان کوتاه نظیر خلاقیت در زبان، تخیل داستانی، زاویه دید، شخصیتپردازی، روایت، ساختار، پایانبندی، تعلیق و... داوری میشوند. برگزاری کارگاههای داستاننویسی با تدریس اساتید صاحبنظر این حوزه، چاپ 10 اثر برگزیده و برگزاری میزگردی برای نقد آن، نشر ویژهنامه «پرراس» از دیگر فعالیتهای مهم و جانبی جشنواره است که امیدوار هستیم به رشد و شکوفایی بیش از پیش این شاخه از ادب پارسی کمکی هرچند کوچک بکند.
اهدافی را که از برگزاری این جشنواره دنبال میکنید، کدام است؟
ما با برگزاری جشنواره «پرراس» اهداف مختلفی را دنبال میکنیم که میتوان گفت یکی از مهمترین آنها استعدادیابی و پرورش توانایی نویسندگانی است که تاکنون بههر دلیلی نتوانستهاند در زمینه مورد علاقهشان آنگونه که شایسته است رشد کنند و دیده شوند. در مناطق کمتر توسعهیافته که فقر امکانات مانعی بر سر راه رشد و باروری استعدادهاست و استعدادهای ناب اما شکوفا نشده امکان شکوفایی نمییابند، ضرورت وجود شرایط و محیطی استعدادپرور پررنگ میشود؛ محیطی که بسترساز توسعه فرهنگی و اجتماعی و حامل جریانی تربیت کننده باشد. در این مناطق همیشه دغدغه ارتباط با صاحبنظران و پیشکسوتان عرصه مورد نظر وجود داشته است. بنابراین یکی از اهداف عالی جشنواره برقراری این ارتباط در قالب برگزاری کارگاههای داستان کوتاه است که در این کارگاهها با دعوت از علاقهمندان، دانشآموزان و دانشجویان و با همکاری دبیر علمی جشنواره عبدالله رئیسی و دیگر صاحبنظران، این کارگاهها در دشتستان برگزار خواهند شد. روشن است که خود جشنواره نیز با تشویق علاقهمندان به شرکت در جشنواره با اهدای جوایزی هرچند ناچیز میتواند زمینه رشد و مطرح شدن علاقهمندان را نیز فراهم کند، چراکه جشنواره «پرراس» هیچ حمایتی را از افراد برگزیده دریغ نخواهد کرد. یکی دیگر از اهداف این جشنواره مطرح شدن نام دشتستان و استان بوشهر در حوزه ادبیات است. بنابراین تمام تلاش ما این است که تمام کارهای جشنواره در دشتستان صورت بگیرد.
چگونه شد که کانون همیاران جوان دشتستان به فکر برگزاری جشنواره داستان کوتاه آن هم در سطح ملی افتاد؟
کانون همیاران جوان دشتستان بهعنوان مبتکر و مجری طرح جشنواره «پرراس» فعالیتها و برنامههای درخشانی در کارنامه خود دارد که این جشنواره ملی نیز با شکوه هر چه تمامتر به این برنامهها افزوده خواهد شد، چرا که برگزاری برنامههای با کیفیت و ارزشمند از اهداف همیشگی کانون بوده است. برای نمونه میتوان از همایشهای دشتستانشناسی ۱ و ۲ ، همایش ملی آسیبهای اجتماعی زنان جنوب، همایش روز سرطان و... نام برد که در این برنامهها بهطور معمول وزرا و یا مدیران کل آن حوزهها در همایشها شرکت داشتند و یا پیامهایی به همایشها ارسال کردند. کانون حدود پنج ماه پیش تصمیم گرفت با توجه به علایق و توانمندیهای اعضای کانون، کارگروهایی را راهاندازی کند که چهار کارگروه شامل «تاریخ و گردشگری»، «محیط زیست»، «کارآفرینی» و «ادبیات، فرهنگ و هنر» راهاندازی شد که بعد از اینگروهبندی من بهعنوان دبیر کارگروه «ادبیات و فرهنگ و هنر» فعالیت خواهم کرد. برگزاری جشنواره ملی داستان کوتاه «پرراس» هم یکی از فعالیتهای از کارگروه ادبیات بهشمار میرود.
چرا داستان کوتاه را به عنوان قالبی برای برگزاری این جشنواره انتخاب کردید؟
ادبیات همواره زمینه تربیت افراد را فراهم کرده و راهی برای انتقال فکر و اندیشه صاحبنظران بوده و هست. چون داستاننویسی در بین دیگر حوزههای ادبیات همواره تاثیرگذاری خاصی داشته و مورد توجه بوده است، ما برای سال اول برگزاری جشنواره فقط تمرکز خود را روی داستان کوتاه قرار دادهایم اما تصمیم داریم در سالهای آینده به دیگر ظرفیتهای موجود در حوزه ادبیات نیز در این جشنواره پرداخته شود.
چرا نام «پرراس» برای نخستین جشنواره ملی داستان کوتاه انتخاب شد؟
همانطور که پیشتر گفته شد یکی از اهداف جشنواره معرفی دشتستان در حوزه ادبیات است. بنابراین نام جشنواره نیز باید بومی و معرف بخشی از تاریخ، فرهنگ یا جغرافیای دشتستان انتخاب میشد. به همین دلیل از میان اسامی پیشنهادی، نام زیبای «پرراس» را برگزیدیم. پرراس یکی از بلندترین و شاخصترین کوههای اطراف برازجان است و با رقابتی که در جشنواره برای به اوج رسیدن و کسب بالاترین عنوانها وجود دارد، سنخیت دارد.
آیا این جشنواره به ارتقای توانمندی نویسندگان و استعدادیابی در حوزه داستاننویسی کمک میکند؟
بله حتما، ما همیشه نویسندگان بزرگی داشتهایم که با جشنوارههای اینچنینی رشد کرده و مطرح شدهاند. جشنوارهها و جوایز ادبی همیشه ایجاد انگیزه میکنند، چراکه آثار علاقهمندان بررسی و درجهبندی میشود، به تعبیری میتوان گفت که به اثر نمره داده میشود؛ آن هم از سوی صاحبنظران و پیشکسوتان و این خود برای هر نویسندهای ارزشمند و نوعی محرک است. بهخصوص در مناطقی که کمتر توسعه یافتهاند و قرار گرفتن در فضاهایی اینچنینی بدونشک ایجاد پویایی میکند و روشن است لازمه گسترش یک فرهنگ، هنر یا حرفه و اشاعه آن چیزی جز فراهم کردن محیطی تاثیرگذار و مناسب نیست تا فعالان آن عرصه بتوانند در کنار پیشکسوتان و صاحبنظران سنجیده و نقد شوند.
سخن پایانی؟
در پایان از میان کسانی که با جشنواره همکاری مستقیم دارند باید از عبدالله رئیسی شاعر، منتقد ادبی و استاد مسلم حوزه ادبیات نام ببرم که در تمام مراحل کار حضور و مدیریت فنی جشنواره را به عهده دارند. اعضای کانون همیاران جوان مانند سیدمالک حسینی، بهادر قايدیبرازجانی، عادل قلیزاده، ایمان پورجم، سیدمجتبی هاشمینژاد و فاطمه احمدی و... نیز از دیگر عزیزانی هستند که از نظرات راهگشا و همکاری بیدریغشان در بخش اجرائی بهره میبریم. همچنین از ارگانهایی شامل اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی دشتستان و استان، اداره کل ورزش و جوانان استان، روزنامه بامداد جنوب، خانه فرهنگ دشتستان و... که با ما همکاری داشته و همچون ما دغدغه بهتر برگزار شدن جشنواره را دارند، نیز کمال قدردانی را داریم.
یادآوری میشود، آخرین مهلت ارسال آثار به این جشنواره تا پایان اردیبهشتماه خواهد بود و معرفی برگزیدگان جشنواره و آیین پایانی نیز 14تیرماه و همزمان با روز «قلم» برگزار خواهد شد. البته هرگونه تغییر احتمالی برنامهها و زمانبندی جشنواره از طریق وبلاگ جشنواره با آدرس ww.parrasfestival.blogfa.com اطلاعرسانی خواهد شد.