
بامدادجنوب- جواد شکریان:
کاشت قارچ خوراکی بهدلیل مواردی چون نیاز به سرمایه کم، نیاز به فضای کم، زود بازدهی محصول، راندمان بیولوژیکی بالا، امکان کشت در هر آب و هوایی، امکان تهیه مواد اولیه در داخل کشور، امکان صادرات این محصول، تولید فرآوردههای جانبی نظیر ترشی، کالباس، کنسرو و سایر فرآوردههای دیگر و... از جمله مشاغلی است که میتواند سودآوری مناسبی برای سرمایهگذاران داشته باشد. همانگونه که میدانید قارچها بهطور طبیعی در اکثر نقاط جهان رشد میکنند اما کشت کنترل شده آن در هر نوع آب و هوایی امکانپذیر بوده و از این حیث هیچگونه محدودیتی وجود ندارد. عمدهترین مواد اولیه در تولید انواع قارچ کاه کود مرغی و بذر است که در حال حاضر در کشور ما به وفور و با قیمت مناسب قابل تهیه است.
کشت قارچ را در هر مکانی حتی به وسعت یک کیسه پلاستیکی به قطر 50 سانتیمتر نیز میتوان انجام داد و حداکثر واحدهای استاندارد تولیدی مساحتی معادل 78 متر مربع طبق الگوی کشور هلند دارند. کشت قارچ در یک کیسه با مبلغی معادل دو هزار تومان امکانپذیر است در حالی که هزینه تولید یک دوره قارچ در یک سالن 78 متر مربعی استاندارد برای بهدست آوردن یک تن محصول شامل هزینههای آب، برق، سوخت، بذر، بستر آفتکش، استهلاک ساختمان و تاسیسات و نیروی کارگری فقط 500 تا 600 هزار تومان است.
بنابراین از طرفی با توجه به اینکه تولید قارچ با حداقل سرمایه قابل انجام است و از طرف دیگر، از آنجا که قارچ در محیط گلخانه و فاقد نور تولید میشود لذا در اقلیمهای متفاوت امکان تولید قارچ وجود دارد و شرایط آب و هوایی خاص بوشهر نیز در تولید این محصول خللی ایجاد نمیکند. بر همین اساس، در استان بوشهر بهصورت هدفمند، با ایجاد ارزش افزوده و تلاش برای صادرات آن میتواند برای بیکاران زیادی ایجاد اشتغال کرد.
البته در بوشهر نیز قارچ تولید میشود اما این تولید قارچ تنها منحصر به تولید خود محصول است و هیچ ارزش افزودهای در آن ایجاد نمیشود و حتی بهمنظور صادرات نیز در سطح وسیع و هدفمند کاری صورت نگرفته است.
در همین زمینه معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان در گفتوگو با بامداد جنوب با اشاره به اینکه سالانه نزدیک به هزار تن قارچ در استان تولید میشود، عنوان کرد: با میزان تولید حال حاضر، هنوز تقاضای مردم داخل استان پاسخ داده نشده است و هنوز میزان بسیار بیشتری برای تامین نیاز بوشهر باید تولید داشته باشیم. این در حالی است که با اشباع بازار داخل استان، میتوانیم به فکر صادرات هم باشیم و نهتنها محصول خود را به دیگر استانهای کشور صادر کنیم، بلکه کشورهای حوزه خلیج فارس نیز میتوانند مقصد صادرات قارچ باشند.
خسرو عمرانی با اشاره به اینکه بوشهر پتانسیل تولید بسیار بیشتر از میزان فعلی را دارد، خاطرنشان کرد: قسمت عمده تولید هزار تن قارچی که در استان تولید میشود مربوط به شهرهای بوشهر، تنگستان، جم و دیلم است. یک واحد صنعتی در شهرستان تنگستان با طرفیت 200 تن، یک واحد صنعتی 100 تنی در بوشهر و یک وحاد 200 تنی نیز در دیلم وجود دارد. همچنین در شهرستان جم نیز یک واحد تولیدی 200 تنی وجود دارد که بهتازگی قرار است تولید قارچ در این شهرستان توسعه یافته و به 400 تن برسد. سایر تولیدکنندگان نیز با ظرفیتهای پایین مشغول به تولید هستند.
وی با بیان اینکه برای دریافت مجوز و تسهیلات، ظرفیت کارگاه باید حداقل 200 تن باشد، تصریح کرد: برای دریافت تسهیلات باید حداقل آورده سرمایهگذار بین 10 تا 20 درصد باشد و برای ضمانت تسهیلات نیز میتوان از صندوق توسعه ضمانت کمک گرفت؛ هرچند این سرمایهگذاران باید از پشتوانه کافی نیز برخوردار باشند. درصد بهره این وامها هم بهگونهای است که برای استانهای کمتربرخوردار سود این تسهیلات 5/12 و برای استانهای برخوردار 5/14 درصد محاسبه میشود. گفتنی است که بوشهر در زمره استانهای کمتر برخوردار قرار دارد و با توجه به اینکه در سال جاری قرار است حدود 2 درصد از سود این تسهیلات کاهش یابد، در بوشهر سود تسهیلات به 5/10 درصد میرسد.
عمرانی با اشاره به اینکه برای احداث یک واحد با ظرفیت تولید 200 تن در سال، به 2200 متر زمین و سرمایهای نزدیک به یک میلیارد تومان (که بیش از 800 میلیون تومان آن تسهیلات است) نیاز است، تصریح کرد: سازمان جهاد کشاورزی برای واحدهای خانگی و واحدهای با ظرفیت پایین مجوز صادر نمیکند و تسهیلاتی هم در اختیار آنان قرار نمیدهد اما در سالهای اخیر سازمان بسیج سازندگی اقدام به پرداخت تسهیلات به این واحدها کرده است که احتمالا امسال نیز این حمایت را انجام دهد.
این مقام مسوول در خصوص گونههای مختلف قارچ و صرفه آن برای تولید گفت: قارچهای خوراکی گونههای مختلفی دارند اما گونههای دکمهای و صدفی بیشترین تولید را به خود اختصاص دادهاند. از لحاظ میزان تولید در واحد سطح و کاهش هزینههای تولید، قارچهای صدفی بسیار مقرون بهصرفهتر هستند اما قارچهای دکمهای عامهپسندتر هستند. قارچهای صدفی بیشتر مصرف دارویی داشته و برای مصرف خوراکی متقاضیان کمتری دارند بنابراین تمام تولیدات ما قارچ دکمهای است.
وی با تاکید بر اینکه میتوان با ایجاد ارزش افزوده بیشتر در قارچها و تولید محصولات جدید به درآمدزایی بیشتری رسید، عنوان کرد: برای تولید ارزش افزوده بیشتر و تولید محصولاتی نظیر کنسرو، ترشی و... به سرمایه و تخصص نیاز است. با این حال میتوان با تولید محصولات فراوری شده هم بازار مصرف جدید و بزرگتری را فراهم کرد و هم با صادرات آن برای کشور ارزآوری کرد.