در دولت روحانی حال موسیقی قدری بهتر است

بامدادجنوب- الهام بهروزی:

وقتی نام بوشهر در جامعه موسیقی مطرح می‎شود، به یکباره ذهن‎ها به ساز نی‎انبان و نوای طربناکش معطوف می‎شود. بوشهر بدون اغراق یکی از غنی‎ترین استان‏‌ها در حوزه موسیقی بومی و فولکور است. اهالی این دیار برای هر رویداد شاد و غمگین زندگی‎شان نوایی و ترانه یا تصنیفی دارند. آنها از بدو تولد با موسیقی عجین می‎شوند، به‏‌خصوص با ساز نی‎انبان و در این حوزه چهره‏های شاخصی دارد که هر کدام به سهم خود در حفظ و معرفی این ساز تلاش کرده‎اند اما محسن شریفیان بیش از همه در معرفی این ساز به جهانیان نقش داشته است. 

هنرمندی که علاوه بر نوازندگی، به پژوهش و واکاوی در حوزه موسیقی پرداخته و آثار ارزشمندی را خلق کرده است. با تلاش‎های وی مشخص شد که از حدود 200 و اندی سال پیش ساز نی‎انبان در ایران وجود داشته و عمدتا در استان‎های جنوبی شامل بوشهر، هرمزگان و خوزستان بیشترین کاربرد را داشته است. تلاش‎های وی در خصوص معرفی این ساز بومی کارساز شد و در نهایت این ساز 22 مهرماه سال 94 (با نام پرونده «مهارت ساخت و نواختن نی‌انبان در گستره ملی») به شماره ۷۸۳ در فهرست آثار ناملموس ملی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ثبت شد. حال این هنرمند که حق زیادی بر شانه موسیقی بوشهر دارد، سال‎هاست که از اجرای عموم در شهر زادگاه (بوشهر) خود محروم است. ای کاش مدیران و مسوولان مربوط در این خصوص موثرتر ظاهر شوند، چراکه این هنرمند ورای هر مساله‎ای، هنرش همواره در نزد مردمان بوشهر از محبوبیت خاصی برخوردار است. شریفیان که از جایگاه والایی در موسیقی کشور برخوردار است، در حال حاضر سرپرستی گروه موسیقی «لیان» را عهده‌‏دار است. گروهی که هنرمندان شاخص موسیقی بومی بوشهر نظیر آکا (روح‎ الله) صفوی را در خود جای داده است که هر بار با اجراهای شورآفرین خود در خارج از استان و کشور زیبایی‎ها و تنوع موسیقی بوشهر را بیشتر به نمایش می‎گذارند. 

افزون بر گروه «لیان»، گروه‏های فراوانی در این استان در عرصه موسیقی مشغول به فعالیت هستند که هر کدام از آنها نقش بی‎بدیلی را در مانایی و رونق موسیقی فولکور و بومی این منطقه ایفا می‌کنند و نمایندگان شایسته‎ای برای موسیقی بوشهر به‎شمار می‎روند، نظیر گروه جوان «آوای موج»، گروه «هیرون» و... . با این اوصاف، موسیقی بوشهر همواره به‎خاطر ظرفیت‎ها و داشته‎هایش پیوسته نام این خطه را در موسیقی کشور زنده و جاوید نگه داشته است اما جامعه موسیقی بوشهر که امروزه بسیار بسیط و گسترده شده است، نیاز به جشنواره‏های استانی و بومی دارد تا ورای برگزاری کنسرت‎ها و اجراهای عموم، فرصت بیشتری را برای شادابی و نشاط عمومی جامعه فراهم کند و پیوند خود را با اهالی موسیقی‎شناس و موسیقی‎دوست بوشهر محکم‏تر سازد. 

انجمن موسیقی بوشهر که در این یکی دو سال اخیر با روی کار آمدن احمد حمیدیان، موسیقیدان جوان بوشهری بابرنامه‏تر ظاهر شده است، در تلاش است تا برنامه‏های موسیقیایی خود را افزایش دهد و البته قدم‌‏های استواری را در حوزه آموزش هنرآموزان عرصه موسیقی برداشته و در سال گذشته با برنامه‎ریزی و حمایت‎های حمیده ماحوزی مدیرکل اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی کنسرت‎هایی را در گوشه و کنار استان برگزار کرده است که با استقبال خوبی هم روبه‎رو شدند و همین کنسرت‎ها باعث شد که درآمدزایی خوبی برای هنرمندان حوزه موسیقی صورت بگیرد. در میان این کنسرت‎ها، جای یک برنامه به‎شدت خالی احساس می‎شد که امید است در سال جدید با همت مسوولان فرهنگی و متولیان این حوزه، شاهد برگزاری جشنواره‎های استانی و ملی موسیقی در استان باشیم. برنامه‎ای که بدون شک به رشد و شکوفایی هنرمندان بخش موسیقی کمک فراوانی می‎کند. 

مسوول انجمن موسیقی استان بوشهر در خصوص مهم‏ترین فعالیت‏های این انجمن در سال 95 به بامداد جنوب گفت: انجمن موسیقی استان با پایه‌ریزی برنامه‏‌های خود بر اساس سه اصل مهم شامل آموزش، حمایت از موسیقی بومی و حمایت از اجرای موسیقی فاخر مشغول به فعالیت است که در سال ۹۵ با برگزاری ۱۰ مسترکلاس و کارگاه آموزشی و حمایت از برگزاری سه کنسرت موسیقی بومی و برگزاری چهار کنسرت موسیقی فاخر ایرانی از هنرمندان موسیقی و علاقه‏مندان به این هنر حمایت کرد.

احمد حمیدیان در ادامه در پاسخ به این پرسش که چه اقدامی برای معرفی هر چه بیشتر موسیقی بومی بوشهر انجام داده‎اید، توضیح داد: با توجه به تاکید آقای جمالی، مدیر جدید انجمن موسیقی ایران، عمده توجه ما در این انجمن به مقوله موسیقی بومی است. از سال گذشته تا به امروز برنامه‌ریزی‌های مختلفی برای شناسایی موسیقی بومی در کشور صورت گرفته که برگزاری جشنواره ملی موسیقی نواحی با حضور گروه موسیقی «آوای موج» از بوشهر نمونه‎ای از این تلاش‎هاست. همچنین انجمن موسیقی از نوازندگان بومی زیر ۳۰ سال برای تولید آثار اصیل موسیقی با انتشار آلبوم و معرفی این نوازندگان قدم بزرگی در راه شناسایی جوانان برداشته است که این فعالیت‌ها از سوی انجمن استان پیگیری و به تمام نوازندگان اعلام شده است. همچنین یک‎سری برنامه‌های حمایتی دیگری هم وجود دارد که در موعد مقرر اعلام خواهد شد.

وی در ادامه در خصوص گروه موسیقی «آوای موج» گفت: این گروه به سرپرستی محسن آقایی یکی از مهم‌ترین و فعال‌ترین گروه‌های موسیقی بوشهر در کشور است که با حضور در جشنواره‌های مختلف از جمله جشنواره فجر توانسته شکل جدیدی از موسیقی آیینی ما را نمایش دهد و آقایی که جزء نوازندگان مهم بوشهر محسوب می‌شود، توانست مقام برگزیده جشنواره موسیقی جوان را سال گذشته برای بوشهر کسب کند.

حمیدیان در ادامه این گفت‎وگو در پاسخ به این سوال که آیا انجمن موسیقی استان بوشهر تلاشی هم برای اجرای کنسرت گروه موسیقی «لیان» در بوشهر انجام داده است، بیان کرد: آقای شریفیان بدون‌شک یکی از مهم‏ترین چهره‌های موسیقی بومی ماست و حمایت از وی و گروه «لیان» جزء اولویت‌های اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان و انجمن موسیقی بوشهر بوده و خواهد بود. با وجود این‌که بارها انجمن از وی حمایت کرده‌ است ولی انجمن موسیقی استان از قدرت و تاثیر‌گذاری کافی برای رفع این مشکل برخوردار نیست و نیاز به همت مسوولان بلندپایه استانی دارد. البته حمیده ماحوزی، مدیرکل اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی استان تاکنون تلاش‌های زیادی را در این زمینه صورت داده است و امیدواریم که هرچه زودتر شرایطی فراهم شود و شاهد اجرای این گروه موسیقی در شهر بوشهر باشیم.

مسوول انجمن موسیقی استان بوشهر در ادامه با تاکید بر این‏که در سال جاری به‌دنبال برگزاری دو جشنواره موسیقی در بوشهر هستیم، افزود: این دو جشنواره شامل جشنواره موسیقی بومی و جشنواره نوازندگی گیتار کلاسیک و فلامنکو می‎شود که اینک سخت به‌دنبال جذب منابع مالی و برنامه‌ریزی برای برگزاری این رویدادها هستیم که امیدواریم دستگاه‏های فرهنگی استان در این زمینه با حمایت‎های معنوی و مالی خود ما را همراهی کنند. در صورتی که حمایت‌های لازم صورت بگیرد، بدون شک برای ایجاد نشاط بیشتر در موسیقی بوشهر به برگزاری جشنواره‌های متعدد اقدام خواهیم کرد.

احمد حمیدیان در خصوص چالش‎ها و مشکلاتی که هنرمندان و انجمن موسیقی بوشهر با آن دست‎به گریبان هستند، توضیح داد: نیاز به حمایت‌های مالی برای تولید آثار موسیقیایی به‌صورت آلبوم صوتی، تصویری و کتاب، نیاز به پرداخت هزینه‌های شرکت در جشنواره‌های کشوری و خارج از کشور -که گاه فقط با تامین هزینه رفت و برگشت انجام می‌پذیرد-، نداشتن امنیت شغلی،  محدود بودن امکانات اجرائی (محل تمرین، سیستم‌های صوتی و موارد سخت‌افزاری)، حمایت نشدن گروه‎های موسیقی از سوی سازمان‌های فرهنگی برای تضمین برگزاری کنسرت موسیقی، نبود ویترین لازم برای معرفی استعدادهای جوان و ... عمده‏ترین مشکلاتی است که جامعه موسیقی بوشهر با آن مواجه هستند.

وی با اشاره به این‏که البته اینک به همت اداره‎کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان کنسرت‎های موسیقی در استان با کیفیت و در سبک‌های مختلف در حال اجراست، خاطرنشان کرد: مردم هنردوست بوشهر نیز به طرز شگفت‌انگیزی با حمایت از کنسرت‌ها به توسعه صنعت موسیقی و درآمدزایی این هنر در بوشهر کمک می‌کنند. در کل مردم بوشهر با موسیقی زندگی می‎کنند و آن را به خوبی می‎شناسند و دوست دارند. به‌خاطر برگزاری مستمر کنسرت در بوشهر نشاط و شادی محسوسی در سطح شهر شاهد هستیم و در واقع همین مساله، از پیشرفت موسیقی به اصطلاح زیرزمینی جلوگیری کرده و موجب تشویق هنردوستان به روی آوردن به موسیقی ارزشی و اصیل شده است. به‎طور قطع این اجراهای موسیقی ویترین بسیار خوبی برای معرفی موسیقی ارزشمند خواهند بود و اداره‎کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان و انجمن موسیقی از این اجراها حمایت و به ادامه روند روبه رشد آنها کمک خواهد کرد.

این آهنگساز با تاکید بر این‎که انجمن موسیقی استان بوشهر با توجه به محدوده مشخص فعالیت‌هایش به‎طور قطع در امتداد فعالیت‌های گذشته حرکت خواهد کرد و با برگزاری جشنواره و مراسم تجلیل از پیشکسوتان موسیقی استان دین خود را به هنرمندان این حوزه ادا خواهد کرد، تصریح کرد: خوشبختانه مردم بوشهر علاقه شدیدی به موسیقی بومی دارند، به‎گونه‎ای که بسیاری از هنرآموزان موسیقی به سمت سازهای بومی کشیده می‌شوند. خوشبختانه به دلیل همین استقبال‎ها تا به امروز ما نگرانی بابت از بین رفتن موسیقی بومی اصیل نداشته و نداریم ولی بر خود لازم می‌بینیم که با برگزاری جشنواره‌ها و حمایت بیش از پیش از هنرمندان این عرصه به بقای این هنر ارزشمند کمک کنیم و در این راه نیاز به حمایت دستگاه‎های فرهنگی استان داریم.

احمد حمیدیان در پایان با تاکید بر این‎که ما هنرمندان و فعالان حوزه موسیقی همیشه دلبسته به امید هستیم، یادآور شد: خوشبختانه در دولت تدبیر و امید حال ما قدری بهتر است. البته به‎طور قطع برای رشد موسیقی نیاز به رفع تمامی مشکلاتی که در بالا ذکر شد، داریم و امیدواریم ارزش هنر و هنرمندان بومی ما حفظ شود و بتوانیم آنها را جایگاه واقعی خود بازگردانیم. اینک هنرمندان موسیقی نیاز به توجه و حمایت همه‌جانبه دارند. به امید این‌که کمتر قضاوت و بیشتر حمایت کنیم و همه با هم برای رشد موسیقی در استان تلاش کنیم.