
بامدادجنوب- هدی خرمآبادی:
کودک استثنایی، کودکی است که نسبت به دیگر همسالان خود نمیتواند از برنامههاي آموزش و پرورش عادي بهره لازم را ببرد. پس ميتوان گفت كه هر فرد نسبت به افراد ديگر استثنايي است، بنابراين آنچه كه ما اصطلاحا «كودك استثنايي» ميگویيم بدين معناست كه كودك از نظر هوشي و جسمي و رواني و اجتماعي به ميزان قابل توجهي نسبت به ديگر همسالان خود متفاوت است.
در اينگونه كودكان واكنشها، ويژگيهاي خاص دارد، بهدليل اينكه كودک رشد فكري كامل ندارد و بهدليل اينكه نميتواند بر رفتارهاي خود كنترل داشته باشد و يا اگر عمل خلافي از او سر زد احساس گناه و تقصير میكند، چون از نظر شخصيتي نارس و نابالغ است و ناگزير نيازمند به توجه خاص و آموزش و خدمات فوقالعادهاي است که متاسفانه در استان بوشهر به این قشر توجه کافی نمیشود.
كليترين طبقهبندي كه مورد قبول اكثريت متخصصان است، عبارت است از: تقسيم اين افراد به سه دسته بزرگ:
1. كودكان و نوجوانان كه بهعلت اختلافات هوشي و فعاليتهاي ذهني از كودكان عادي متمايزند. در اين دسته كودكان و نوجوانان کمتوان ذهني قرار دارند.
2. كودكان و نوجواناني كه بهعلت اختلالات و ضايعات مغزي يا اختلالات عملي مبتلا به اختلالات رفتاري هستند. در اين دسته كودكان و نوجوانان ناسازگار يا دشوار قرار دارند.
3. كودكان و نوجوانان مبتلا به اختلالات و نقايص حسي و حركتي و اختلالات عملي رشد، در اين دسته نابينايان و همچنين مبتلايان به اختلالات تكلمي، اختلالات كنترل استنكترها و ناتوانيهاي حركتي قرار دارند.
مشاهده دختر زیبا و مهربانی که محکم به مادرش چسبیده و با ترس به دور و برش نگاه میکند توجهم را جلب میکند. زیباست و مهربان اما همه با نگاهی ترحمآمیز و گاهی حیرتزده او را مینگرند و او با بدرقه چنین نگاههایی دست مادرش را محکم گرفته و از خیابان رد میشود... .
در بدرقه چنین نگاهها و غفلت و بیتوجهی دیگران اما مادری که خود نیز کودکی استثنایی دارد، به آموزش جمعی از دانشآموزان استثنایی مشغول است که برای بررسی و آشنایی بیشتر با نوع و نحوه فعالیت این دانشآموزان با مدیرعامل تولید و تعاونی موسسه یکتا گفتوگو کردیم. راضیه محمدپور در گفتوگو با بامداد جنوب در پاسخ به این سوال که از چه زمانی به آموزشدهی به دانشآموزان استثنایی مشغول هستید و دلیل روی آوردنتان به این حرفه چه بوده، گفت: من بهعنوان مادر یک کودک استثنایی در مدرسه استثنایی کوشا به تولید، تعاونی و اشتغالزایی برای کودکان استثنایی مشغول شدم، چراکه به وضوح میدیدم چنین کودکانی در جامعه جایگاه مناسبی ندارند و توجهی به آنها نمیشود و تمام استعداد و انگیزهشان قربانی خودخواهی و غفلت دیگر انسانهایی میشود که توجه به چنین کودکانی وظیفه اصلی و اساسی آنهاست.
وی با اشاره به تفاهمنامهای که از سال 1383 با اداره آموزش و پرورش استثنایی منعقد شد، افزود: از همان سال مشغول ارائه آموزشهای اشتغالزایی به کودکان کمتوان هستم و محصولاتی در زمینه تولید صنایع دستی، دوخت روپوش مدارس، آموزش بازیافت زباله و ... به این کودکان آموزش داده میشود.
محمدپور با تاکید بر اینکه کودکان کمتوان ذهنی خلاف معلولان جسمی مورد تمسخر واقع میشوند و گاهی اوقات ناخواسته کارها و رفتارخایی از آنها سر میزند که برای دیگران قابل درک نیست، خاطرنشان کرد: از همین رو این کودکان در کارگاهی مخصوص خودشان فعالیت میکنند و امیدوارم با نگاه ویژه مسوولان و مدیران به این قشر مظلوم و محروم امکانات مناسبی بهمنظور ارائه آموزش به آنها فراهم شود.
مدیرعامل تعاونی یکتا که در مدرسه استثنایی کوشا مشغول به فعالیت است، با بیان اینکه پس از آموزش به کودکان کمتوان ذهنی محصولات و تولیدات آنها در نمایشگاهی در معرض دید عموم گذاشته میشود و این محصولات به فروش میرسند، تصریح کرد: در حال حاضر 25 دانشآموز را تحت پوشش دارم و متاسفانه با وجود نامهنگاریهای متعدد به استانداری، فرمانداری، اداره اوقاف، بهزیستی و ... گفتند ما هیچ کمکی نمیتوانیم بکنیم و هیچ فضایی نداریم در اختیار شما قرار بدهیم، خیری پیدا کنید که خیری هم در استان به این قشر توجه نمیکند.
محمدپور در ادامه در خصوص مشکلاتی که همواره مانع راه آموزش به کودکان استثنایی است، یادآور شد: هیچ نهاد و سازمانی با ما همکاری نمیکند و حتی کوچکترین کمکها و حمایتهایشان را از ما دریغ میکنند. ما همواره برای فضا و مکان با مشکل روبهروایم. بهدنبال مکان ثابتی برای تولیدی هستم، چراکه در حال حاضر در یک مکان کوچک در عالیشهر فعالیت میکنم.
پاسخ مسوولان یادشده به خانم محمدپور و امثال ایشان در حالی است که در بوشهر فضاهای خالی بسیاری وجود دارد و متاسفانه چون دولتی هستند از دسترس سازمانهای مردمنهاد خارج است. حال میطلبد که جامعه چه در کسوت مدیر و مسوول و چه در قالب شهروند به این قشر توجه بیشتری کنند و حمایتهای خود را از آنها دریغ نکنند.