احتمال وجود فلزات در شیر مادران را کسی تائید می‌کند؟

بامدادجنوب- هدی خرم‌آبادی:

همه ساله از ۱۰‌ تا ۱۶ مرداد از سوی سازمان‌های بهداشت جهانی و یونیسف به‌عنوان هفته جهانی تغذیه با شیر مادر تعیین شده است. هفته جهانی تغذیه با شیر مادر در بیش از 125 کشور در سراسر جهان جشن گرفته می‌شود. تغذیه با شیر مادر در شش ماه اول تغذیه مورد نیاز برای تغذیه نوزادان متولد شده است. در حالی که بر تغذیه نوزاد از شیر مادر تاکید فراوانی می‌شود اما به نظر می‌رسد این مساله نیاز به مطالعه و تحقیق و البته شهامت پاسخگویی مسوولان امر و اطلاع‌رسانی به عموم مردم را داشته باشد. چندی پیش یادداشتی با عنوان «نمونه‌گیری از مادران شیرده عسلویه و یک نگرانی همیشگی!» به قلم یوسف صفری در سایت خلیج فارس منتشر شد که بیانگر آزمایش پزشکان دانشگاه علوم پزشکی از شیر مادران در شهرستان عسلویه بوده اما تا کنون شفاف‌سازی و اطلاع‌رسانی در این راستا صورت نگرفته است. 

ورود فاضلاب، پساب و مواد شیمیایی سمی صنایع شهری به محیط زیست می‌تواند باعث تجمع انواع آلاینده‌ها در خاک‌های مجاور، آب‌های سطحی و زیرزمینی، سطح برگ گیاهان، زنجیره غذایی و ... شود که در نهایت وارد بدن انسان می‌شوند و ممکن است در دوران شیردهی وارد شیر مادران شوند. ورود فاضلاب و مواد شیمیایی به محیط زیست در استان بوشهر را هیچ کس نمی‌تواند انکار کند. دو روز پیش در میدان معراج بوشهر روبه‌روی فرودگاه فضای سبز میدان با آب فاضلاب آبیاری می‌شد و تمام آبزیان موجود در میدان جان داده بودند. ماجرای وجود آبزیان در این میدان هم از این قرار است که: چند سال پیش دوستداران طبیعت فراخوانی را مبنی بر انتقال ماهی گلی‌ها به این میدان منتشر کرده بودند و طی آن شهروندان برخی آبزیان و ماهی گلی‌های خود را به آنجا منتقل کرده بودند که اینک هیچ کدام از آنها زنده نیستند. از همین رو کسی نمی‌تواند ورود فاضلاب و آلودگی را به محیط زیست انکار کند و به دنبال آن مسوولیت تک‌تک افراد جامعه و به ویژه مسوولان و مدیران در خصوص احتمال وجود فلزات در شیر مادران و پیگیری ورود فاضلاب و دیگر آلاینده‌ها به محیط زیست مضاعف می‌شود (البته اگر احساس مسوولیتی وجود داشته باشد). با توجه به همبستگی بین سطح فلزات سنگین خون مادر و احتمال انتقال آنها از طریق بند ناف و شیر مادر به جنین، انجام مطالعاتی با هدف تعیین میزان فلزات سنگین در شیر مادران و البته اعلام نتایج مطالعه و آزمایش برای بیدارگری شهروندان و توجه ویژه به کاهش آلودگی‌ها ضروری است تا در آینده از تولد نوزادان بیمار جلوگیری به عمل بیاید و با جامعه‌ای که با انواع بیماری‌های لاعلاج و ناشناخته دست و پنجه نرم می‌کنند، مواجه نباشیم. 

به دلیل طبیعت سمی فلزات سنگین، بدن انسان از طریق اندام‌هایی مثل کلیه و کبد، پوست، ادرار، عرق و ... تا حد ممکن آنها را دفع می‌کند ولی متاسفانه شیر مادر یکی از مسیرهای دفع این فلزات است که منبع مواجهه برای کودکان محسوب می‌شود. این فلزات در طی دوران بارداری و شیردهی وارد خون و شیر مادران می‌شود که جنین و کودک را با خطر مواجهه می‌کند. از این رو ممکن است نوزادان در طی دوره زمانی طولانی (هم در دوره جنینی و هم در دوره شیرخوارگی) با این فلزات روبه‌رو شوند که در نهایت منجر به نارسایی کلیه و کبد، بیخوابی در کودکان، از دست دادن حافظه، آسیب به سیستم اعصاب مرکزی و ... شود. گذشته از این ممکن است عناصر ضروری در بدن مادر کم باشد که احتمال خطر اثرات سمی فلزات سنگین روی نوزاد و مادر افزایش می‌یابد. در میان فلزات سنگین سرب، کادمیوم، آرسنیک و جیوه برای انسان از اهمیت بهداشتی بیشتری برخوردار هستند، چراکه این فلزات در بدن متابولیزه نمی‌شوند و در واقع آنها پس از ورود به بدن دفع نشده و در بافت‌ها انباشته می‌شوند. همین امر منجر به تجمع این فلزات در بدن می‌شود. از همین روست که بر فعالیت صنعت در استان بوشهر انگشت گذاشته می‌شود و کارشناسان و آگاهان از این امر به شدت بر آلایندگی‌های ناشی از فعالیت‌های انسانی اعتراض می‌کنند و خواستار کاهش این آلایندگی‌ها هستند اما عده‌ای بی‌اطلاع از تبعات خطرناک فعالیت صنایع، نگاهشان تنها معطوف به افزایش کارخانه‌ها و درآمدهایی است که از این طریق کسب می‌شود اما نمی‌دانند که خطر وجود فلزات در شیر مادران خانواده و نزدیکان آنها را نیز تهدید می‌کند و اگر امروز تدبیری برای این معضل اندیشیده نشود، چه‌بسا جبران آن در آینده غیر قابل ممکن و دیر باشد. ما امیدواریم که دانشگاه علوم پزشکی اگر در خصوص سلامت شیر مادران تحقیق و آزمایشی انجام داده است، نتیجه آزمایش‌ها و مطالعات خود را به اطلاع عموم برساند و به بهانه تشویش اذهان عمومی واقعیت را پنهان نکنند، چراکه همیشه در هوشیاری و آگاهی راهی وجود دارد اما در بی‌اطلاعی و بی‌خبری خیر و اگر آزمایشی هم انجام نشده حتما در سراسر استان بوشهر به‌ویژه مناطق عسلویه و کنگان آزمایش‌های معتبر خود را آغاز و نتایج آن را اطلاع‌رسانی کنند.

رییس کمیته شیرمادرگفت: اگر نوزادان در ساعات اولیه تولد باشیرمادر تغذیه شود ۲۳.۴درصد مرگ و میر آنها کم می شود که این معادل احیای نفس است.

به گزارش خبرنگار مهر، دکتر سید علیرضا مرندی رییس کمیته کشوری شیر مادر در مراسم بزرگداشت شیر مادر گفت: در مطالعاتی که انجام شده شیرمادر ۱۳درصد از مرگ و میر کودکان زیر یکسال را کم می کند .

وی افزود: سوءتغذیه ۳۵درصد از کودکان را از پای در می آورد که عمده ای آن مربوط به تغذیه با شیر مادر است که این آمار مربوط به کودکان زیر ۵سال است.

مرندی اظهارداشت: اگر نوزاد در ساعات اولیه تولد با شیر مادر تغذیه شود ۲۳.۴درصد مرگ و میر آنها کم می شود که این معادل احیای نفس است. 

وی تصریح کرد: هر چه تعداد هفته ها و ماههایی که کودک از شیرمادر تغذیه کرده بیشتر باشد اوج سلامت آنها نیز بیشتر است.

مرندی همچنین افزود: در سال ۲۰۰۹ اکادمی کودکان امریکا اقدامات و اموزش مادر و کارکنان بیمارستان را تعیین کرده و تغذیه با شیر مادر در ساعات اولیه تولد از اولویت های ان طرح است که هم اکنون در امریکا در حال انجام است.انها تلاش دارند نوزادان نارس فقط از شیر مادر تغذیه کرده از شیر خشک استفاده نکنند.زیرا شیرمادر برای نوزادان نارس حیاتی تر است.

رییس کمیته کشوری شیرمادر تاکید کرد: فقط در یک مورد شیرمادر برای کودک ممنوع است آنها هم زمانی است که نوزاد مبتلا به گالاکتوز باشد.

وی در اخر افزود:  استفاده حداقلی از پستانک جز ده اقدام لازم و اولیه است و فقط در زمانی که کودک احساس درد و ناراحتی می کند و دادن پستان مادر به او مقدور نباشد،باید از پستانک استفاده کرد.