کریم جعفری:
روز گذشته کابینه حسن روحانی معرفی شد، البته با یک وزیر کمتر که آن هم وزیر علوم بود. با نگاهی به بالا و پایین لیست افراد ارائه شده توسط آقای رئیسجمهور مشخص شد که تا 90درصد حدس و گمانها در مورد این کابینه صحیح بوده است. اما روحانی باوجود وعدهای که به مردم داده بود، نتوانست در چند زاویه کابینهای متعادل را معرفی کند. یکی آنکه بر خلاف نظر قاطبه اصلاحطلبان دوباره وزیر کشوری را معرفی کرد که هیچ سنخیتی با اصلاحطلبان ندارد و مشخص است که به کجا وصل است و شاید هم هدف سال 1400 باشد که دیگر روحانی انگیزهای برای مشارکت ندارد. رحمانی فضلی را حتی بسیاری از نمایندگان هم گفته بودند که معرفی نشود، ولی معاملههای پشت پرده سیاست آن اندازه پیچیده است که حتی رایدهندهها هم نمیتوانند بعدا ابراز پشیمانی نکنند.
نکته دوم، پیر بودن کابینه است. کابینه شیخ حسن باز هم در سن بازنشستگی است. حتی وزیر معرفی شده توسط واعظی برای وزارت ارتباطات هم نتوانست فاصله سنی را کم کند. این یک آفت برای جامعه ایرانی شده که وزاریی با سن بالا معرفی شوند که عاقبت آنها هم نامشخص است. وزرایی که هرچند هنوز تا 70 سالگی فاصله دارند، ولی همین در آستانه 60 سالگی یا فراتر از آن میتواند قوه کار را از آنها بگیرد. چهار دهه پس از پیروزی انقلاب هنوز اعتماد به جوانان داشتن سخت است، کشور رو به پیری رفته و کسی هم نمیخواهد در این مساله اندکی شجاعت میخواهد.
نکته سوم به نبود یک وزیر زن در کابینه باز میگردد. حسن روحانی هر چند در دولت اول خود در سطح روسای سازمانها و معاونتها اقدام به معرفی زنان کرد، اما انتظار میرفت دستکم در سه حوزه وزارت علوم، آموزش و پرورش یا حداقل وزارت بهداشت به سمت یک وزیر زن برود تا کشور به زنان بهعنوان نیمی از جمعیت فعال، بیشتر توجه نشان دهند. درخواستها برای حضور زنان، نه صرفا به دلیل زن بودن است، بلکه به این دلیل باید این انتخاب صورت بگیرد تا انگیزهها برای توسعه فکری و کاری نزد آنها بیشتر شود.
چند نکته حاشیهای هم در مورد این دولت وجود دارد. شاید یکی از آنها که باید از آن بهعنوان شکست یک تابو یاد کرد، معرفی یک وزیر دفاع ارتشی باشد. امیری که پس از انقلاب اسلامی وارد دانشکدههای نظامی شده و دوران خدمت خود را به صورت کامل در همین نظام پشت سر گذاشته است. ارتش بهعنوان مدافع اصلی و بزرگ کشور سهم اندکی در اداره کشور دارد، هر چند وظیفه ذاتی آن دفاع از مرزها و پاسداری از خاک ایران است، اما این انتظار وجود دارد که همانگونه که در حوزههای مختلف سرداران عزیز و بزرگوار سپاه پاسداران حضور دارند، در جایی که لازم است امرای ارتش هم حضور جدی داشته باشند. این مساله میتواند به ارتش بهعنوان بزرگترین بازوی نظامی کشور اعتماد به نفس بیشتری دهد.
با این اوصاف، دولت روحانی هنوز هم میتوانست بهتر معرفی شود. شاید حضور ظریف و زنگنه بهعنوان دو وزیر پرتلاش برای همه مردم قابل پذیرش باشد، اما باید دید امثال واعظی، صالحی امیری، نهاوندیان و بالاخره نوبخت در کجای کابینه قرار خواهند گرفت و زنان کدام بخش از هیات دولت را به خود اختصاص خواهند داد. باید دید که آیا صندلینشینان بهارستان به همه وزرا رای خواهند داد یا آنکه دو تا سه وزیر از قلم نمایندگان خواهند افتاد.