
بامدادجنوب- هدی خرمآبادی:
«بوشهر، شهر هوشمند میشود»، برای بوشهریها خبر مسرتانگیزی است تا آنها را نسبت به آینده و دیگرگونی در شهر امیدوار کند. تلاش شهرداری بوشهر برای تغییر و تحول در شهر و زنده کردن مبلمان شهری در حالی ادامه دارد که روز گذشته تابلویی در بلوار شهید ماهینی بهمنی نظر نگارنده را جلب کرد. تابلویی که هشدار بستن کمربند ایمنی میدهد اما خود نیازمند هشدار، توجه و کمک است تا راننده واژگون شده را مانند تابلوهای دیگر در سراسر نقاط کشور، به حالت اولیه برگردانند و با این برگرداندن، تابلوی مورد نظر بتواند بیانگر هشدار مورد نظر به رانندگان باشد.
تابلویی که نگارنده از آن سخن میگوید، همانطور که در تصویر هم مشاهده میشود، یک تابلوی هشداری مبنی بر بستن کمربند ایمنی است که متاسفانه بر اثر خبط و بیتوجهی متولیان امر، به شکل واژگون نشان داده شده و تصویر گویای هدف مورد نظر (بستن کمربند ایمنی) نیست. نکته جالب این قضیه این است که از وضع ظاهری تابلو مشخص است سالیان قبل جانمایی شده و جدید نیست. حال این سوال پیش میآید که چرا تابلویی متعلق به سالیان قبل همچنان به همان صورت اشتباه در بلوار کار شده، چرا نسبت به اصلاح و تعویض آن اقدام نمیشود و با چنین احساس مسوولیت و توجهی از سوی متولیان و مسوولان امر چگونه انتظار داریم فرهنگ ترافیک و رانندگی را در سطح شهر و بین عموم شهروندان ارتقا دهیم وقتی صدرنشینان و مسوولان کمتر توجهی به مساله حیاتی و مهمی همچون ترافیک و رانندگی ندارند و همهچیز را از دریچه یک تابلو چه اهمیتی دارد و ...
مینگرند تا ابدالدهر «فرهنگ شهروندی» در این شهر همین است که در حال حاضر میبینید. برای مثال رانندهها با بوق زدنهای مکرر، هم با دیگر رانندهها و عابران پیاده خوش و بش میکنند، هم عصبانیت و خشمشان را از این طریق (با بوق زدن) نشان میدهند. وقتی مسوول محترم اندک تلاشی برای نهایی شدن یک تابلو و نظارت بر نصب آن ندارد و تازه پس از نصب تابلو و متوجه شدن باز هم اصراری بر اصلاح آن ندارد و اصلا برایش مهم نیست که این اشتباه از سوی شهروندان آن شهر و مسافران تمسخر شود، چشمانتظاری برای بهبود وضعیت و ارتقای سطح فرهنگی مردم، انتظاری عبث است.
ابزارهای کنترل ترافیک از قبیل چراغهای راهنمایی، علائم افقی و عمودی نقش بسزایی در انتقال اطلاعات در معابر را بر عهده دارند. تابلوهای اخباری به عنوان یکی از ابزارهای اصلی کنترل ترافیک، با نظمبخشی به عبور و مرور و قابلیت پیشبینی آن، عامل افزایش ایمنی خیابانها و هدایت رانندگان هستند. بیتردید طراحی و جانمایی مناسب علائم و تابلوهای اخباری منجر به درک صحیح رانندگان از شرایط معابر و اتخاذ تصمیمات بهموقع در کمترین زمان میشود. حال تصور کنید این تابلوها، طراحی و حتی جانمایی مناسبی نداشته باشند! اگر تابلویی کارایی ندارد و بودن یا نبودنش اهمیت و تفاوتی ندارد، پس فلسفه نصب چنین تابلوها و هزینهکرد برای آنها چیست و در صورت تخلف رانندگان در چنین مسیرهایی چه کسی مقصر است؟!
شهرداريها موظفند تابلوهاي خسارت دیده یا معیوب را فورا تعمیر یا تعویض کند و همیشه آنها را تمیز نگاه دارد. بازرسی منظم از علائم و تابلوها باید در برنامه کاری این نهاد باشد.
چگونه انتظار داریم آمار مرگ و میرهای جادهای کمتر شوند و رعایت قوانین راهنمایی و رانندگی ملکه ذهنی رانندگان شود و با آنها خو بگیرد وقتی کمتر توجهی به علائم راهنمایی و رانندگی نداریم و هنوز به این باور نرسیدهایم که توجه به همین تابلوها، تعمیر و تلاش بهمنظور نگداری آنها تا چه حد در ارتقای فرهنگ ترافیک و رانندگی شهروندان میتواند تاثیرگذار باشد.
تاثیر آموزشهای تصویری بر فرهنگ ترافیک شهروندان بر هیچکس پوشیده نیست اما در پاسخ شهروندان نسبت به تابلوی نصب شده در بلوار شهید ماهینی چه باید گفت و چگونه باید در انتظار ارتقای فرهنگ ترافیک و رانندگی شهروندان باشیم وقتی به تابلوها به عنوان راهنمای جان شهروندان توجه نمیکنیم. آیا باید گفت همین یک تابلو چنین مشکلی دارد و اصلا کسی به آن دقت نمیکند! شاید متولیان امر به چنین پاسخی بسنده کنند و باز هم نسبت به اصلاح آن اقدامی نکنند، ما هم ناگزیر از چنین دقتی که به خرج دادیم عذرخواهی میکنیم و سعی میکنیم کمتر به دور و برمان توجه کنیم اما آنچه بدیهی است، آن است که تهیه برنامهای مدون و عمل به آن بهمنظور ارتقای فرهنگ ترافیک حائز اهمیت و تاثیرگذار باشد که البته بدین منظور باید ارگانهای درگیر و مرتبط با مساله تعیین شوند تا مسوولیت و شرح خدمات هر کدام جهت تهیه برنامههای مناسب مشخص شود.
این در حالی است که یکی از نهادهایی که میتواند نقش مهمی در این زمینه ایفا کند، علاوه بر رسانه ملی، وزارت آموزش و پرورش است. آموزش و پرورش به لحاظ نقش مهم آموزشی و تربیتی خود در قبال آیندهسازان این مرز بوم، دارای سهم عظیمی در تحولات فرهنگی و اجتماعی است و از آنجا که برنامههای گوناگون آموزشی و تربیتی آن سراسر کشور را تحت پوشش قرار داده و کودکان، نوجوانان و جوانان مخاطبان اصلی آن هستند، بهطبع نفوذ تعالیم و آموزشهای آن به درون خانوادهها نیز غیر قابل انکار است.
حال تهیه، طراحی و جانمایی اینگونه تابلوها بر عهده هر نهادی است، ضروری است در راستای فرهنگ ترافیک شهروندان و مورد تمسخر واقع نشدن و سرسری نگرفتن این تابلوها نسبت به اصلاح و تعویض آنها اقدام کنند.