ترامپ به‌دنبال جبران ناکامی‌های خود است

بامدادجنوب- مریم خوئینی:

همانطور که انتظار می‌رفت دونالد ترامپ رئیس‌جمهور امریکا بار دیگر پشت تریبون رفت و با ادعاهای عجیب خود، شگفتی آفرید. ادعاهایی که البته بازتاب شگفت انگیزتری داشت و نه تنها در ایران که مخاطب اصلی او به‌شمار می‌رفت، بلکه بسیاری از صاحب‌نظران مسائل سیاسی در اروپا و حتی امریکا نیز او را سرزنش کردند.

در این میان اما او نتوانست برجام را به‌طور کامل رد کند و سپاه پاسداران را در فهرست گروه‌های تروریستی قرار دهد. 

احمد دستمالچی، یکی از کارشناسان روابط بین‌الملل و سفیر سابق ایران در لبنان و اردن در گفت‌وگو با بامداد جنوب، گفت: دونالد ترامپ از زمانی که روی کار آمد، با سیاست و استراتژی خردمندی بی‌خردی که طراح آن هنری کیسینجر یکی از بزرگ‌ترین تئورسین‌های بزرگ امریکا پیش رفت. استراتژی که معتقد است باید در یک وضعیتی قرار بگیرید که همه شما را غیر قابل پیش‌بینی تصور کنند. امروز آقای ترامپ همین قصد را دارد که بگوید غیر قابل پیش‌بینی هستم و حرف‌های تندی که طرف مقابل را بترساند بیان می‌کند بنابراین باید از این دید به سخنان ترامپ نگاه کرد که سعی دارد رعب و وحشت در طرف مقابلش ایجاد کند.

دستمالچی با یادآوری این‌که برجام یک توافق چندجانبه است و پس از جدال‌هایی که 13 سال به طول انجامید، تصمیم گرفته شد که بر سر میز مذاکره بنشینند و این مساله را با گفت‌وگو حل کنند، گفت: اکنون ترامپ که در عرصه‌های مختلف شکست خورد مانند عراق، یمن و .. شکست خورده است، می‌خواهد برجام را تحت الشعاع قرار دهد.

وی در پاسخ به این سوال که شما فکر می‌کنید این شکست‌ها باعث شد که نتواند به صراحت برجام را رد کند، افزود: ترامپ با این فرافکنی‌ها می‌خواهد ناکامی‌های خود در منطقه را جبران کند، اکنون برای پوشش دادن این شکست‌ها می‌خواهد برجام را تضعیف کند اما باید بگویم با توجه به اعتراضات گسترده که بلافاصله بعد از سخنرانی ترامپ انجام شد، نشان داده شد که ترامپ بیش از پیش منزوی خواهد شد هرچند سیاست‌مداران مهم امریکایی نیز به او تذکر داده بودند.

گفتنی است در حال حاضر عملا برجام به کنگره واگذار شد. کنگره‌ای که پیش از این با باراک اوباما بر سر همن موضوع جدال‌های لفظی داشت اما در نهایت نتوانست مانعی ایجاد کند.

دستمالچی در ادامه این گفت‌وگو در پاسخ به این سوال که اکنون ترامپ توپ را به زمین کنگره انداخته است و به‌نظر شما 60 روز دیگر کنگره چه رویکردی خواهد داشت، گفت: یادمان باشد به این سیاست می‌گویند سیاست موش گربه بازی اکنون این اتفاق افتاده تا شل کن و سفت کنی که بین این دو نهاد انجام می‌شود ابزار تحریم و ابزار فشار بر ایران حفظ شود آن هم با نقشی که این دو با هم خواهند داشت به عبارتی ترامپ نمی‌خواهد از برجام خارج شود اما تمایل دارد که فشار‌ها و تحریم‌ها علیه ایران را تشدید کند. آنها می‌خواهند ضمن حفظ چهارچوب برجام، سیاست‌های خودشان را هم پیش ببرند و فشار را بیشتر کنند. از سوی دیگر می‌خواهند این کار روانی را انجام بدهند که بگویند می‌شود علیه برجام اقداماتی انجام داد و بعد بروند به سمتی که‌ اعلام کنند برجام باید تکمیل شود و مذاکره جدید باید انجام شود.

دستمالچی در ادامه در پاسخ به این سوال که با همه این شرایط مقامات ایران چه واکنش باید نشان دهند، گفت: همان موقع؛ هم هیات دولت بیانیه داد و هم رئیس‌جمهور شفاف صحبت کردند که درست و به جا بود در این میان اتفاق دیگری نیز رخ داد که باعث شد همه بر سر یک موضوع متحد شوند آن هم استفاده از کلمه اشتباه خلیج عربی به جای خلیج فارس بود که در همه محافل به‌شدت با آن مقابله شد. من شنیدم که یک میلیون کاربر ایرانی به توئیت ترامپ حمله کردند با این حال همانطور که رئیس‌جمهور کشورمان اعلام کرد تا زمانی که برجام از سوی طرف‌های مقابل نقض نشود جمهوری اسلامی ایران بر عهد خود پایبند است خوشبختانه دیدیم که طرف‌های قرارداد (اروپایی‌ها) امریکا را مورد سرزنش قرار دادند روسیه و چین هم حمایت خود از برجام را اعلام کردند.

سفیر سابق کشورمان در لبنان و اردن در ادامه در پاسخ به این سوال که این اتفاقات می‌تواند منتقدان و حامیان برجام در کشور را هم متحد کند، گفت: به‌نظر مهم‌ترین اتفاقی که رخ داده، اتحاد همدلی و انسجام داخلی بر سر منافع داخلی است. اقدامی که دکتر ظریف و سردار جعفری داشتند بسیار خوب بود صحبت‌هایی که روحانی داشت همدلی را بین اقشار مردم به وجود آورده بسیار خوب بود. در حال حاضر بیش از هر چیز به این همدلی نیاز داریم.

از سوی دیگر الهه کولایی، استاد روابط بین‌الملل دانشگاه تهران نیز با بیان این‌که جای بازیگران در سخنان ترامپ عوض شده است و وی به بلندگوی منافع رژیم صهیونیستی تبدیل شده است، گفت: در چنین وضعیتی تعامل سازنده، هوشیارانه و مدبرانه ایران با اتحادیه اروپا، چین و روسیه می‌تواند تاثیرگذار باشد.

کولایی درگفت‌وگو با ایرنا گفت: ترامپ می‌کوشد ایران را به بی‌ثبات‌سازی منطقه غرب آسیا متهم سازد، درحالی که برخلاف تلاش‌هایی که درچارچوب توافق هسته‌ای میان جمهوری اسلامی ایران و قدرت‌های جهانی شکل گرفته ایران نقشی ثبات‌آفرین و آرامش‌بخش در این منطقه ایفا کرده و به‌ویژه جهانیان شاهد اهمیت نقش ایران در مهار و به شکست کشاندن نیروهای افراط‌گرای داعش در منطقه خاورمیانه بوده‌اند.

کولایی تصریح کرد: به‌نظر می‌رسد سیاستی که ترامپ دنبال می‌کند، پاسخگوی نه صلح و امنیت منطقه و جهان، بلکه پاسخگوی منافع مجتمع‌های صنعتی-نظامی امریکایی است که با جنگ سالاران کنونی پیوندی استوار و عمیق دارند و در واقع ترامپ به‌جای دفاع از منافع مردم امریکا، تنها به پیروی از منافع و مصالح این گروه‌ها می‌پردازد.

حجت الاسلام احمد مازنی نماینده مردم تهران در مجلس نیز در واکنش به سخنان ترامپ در کانال تلگرامی خود نوشت؛ ادبیات سخیف و غیر دیپلماتیک ترامپ موجب انزوای امریکا و مواضع غیر مسوولانه وی درباره برجام موجب سلب اعتماد بین‌المللی برای آن کشور است. 

آن چه در سخنرانی ترامپ درباره ایران مطرح شد حاکی از تلاش وی برای معرفی امریکا به‌عنوان قدرت برتر جهانی بود اما واکنش سریع رئیس‌جمهور کشورمان و همچنین واکنش برخی کشورهای اروپایی و حتی واکنش چهره‌های مشهور امریکایی نشان داد که سطح سخنان ترامپ راهبردی نیست بلکه در سطح اظهار نظر یک سیاستمدار کم‌تجربه است.

وی با به‌کار بردن خلیج عربی نشان داد که پایتخت ایالات متحده ریاض است نه واشنگتن. مردم امریکا چگونه این حقارت را تحمل خواهند کرد؟ رئیس‌جمهور امریکا پس از سفر به عربستان سعودی و دریافت چند دلار از شاه سعودی اعتبار و اقتدار ملت امریکا را فروخت. در حالی که پدر تروریسم کور منطقه‌ای و بین‌المللی، حکومت کودک‌کش سعودی است.