کریم جعفری

در طول چند سال گذشته امریکا که دایره نفوذ اقتصادی‌اش بر کشورهای جهان اندک شده و بازار را به حریفانی مانند چین باخته در تلاش بوده تا به هر شکل ممکن نفوذ بر این کشورها را حفظ کرده و مانع از افتادن آن‌ها به دامان چین شود. کشورهای عرب حوزه خلیج فارس که کل ساختار امنیتی و نظامی خود را با غرب هماهنگ کرده و در این مورد سیاست‌های قدیمی را دنبال می‌کنند حالا از درخواست‌های عجیب‌وغریب و سین‌وجیم‌های امریکا در مورد روابط خود با پکن عصبانی هستند.

در حالی‌که امریکایی‌ها شرط‌وشروط سختی برای فروش تسلیحات به کشورهای وابسته به‌خود اعمال کرده و شرایط را به مرحله غیرقابل اجرایی رسانده‌اند، مسوولان امریکایی گفته‌اند که امارات تهدید کرده از قرارداد خرید جنگنده‌های امریکایی اف-۳۵ و پهپادهای از نوع ریپر و ذخایر پیشرفته دیگر صرف‌نظر خواهد کرد. این به منزله تنش بیشتر در روابط دو هم‌پیمان پیرامون اختلافات درباره نقش چین در خلیج فارس است.

این مسوولان به روزنامه وال‌استریت جورنال گفته‌اند که دولت امارات به مقامات امریکایی اطلاع داده قصد دارد قرارداد را پایان دهد زیرا ابوظبی معتقد است درخواست‌های امنیتی که امریکا برای حمایت از تسلیحات فوق‌تکنیکی در برابر جاسوسی چین تدوین کرده بسیار ظالمانه است! اماراتی‌ها که چند سال تلاش کرده بودند تا به مراد خود در خرید اف35 برسند و ده‌ها فروند از این جنگنده نسل پنجمی را برای تکمیل زاردخانه لاکچری هوایی خود سفارش داده بودند، حالا در دو راهی بدی گیر افتاده‌اند.

مشخص نیست که آیا این قرارداد تسلیحاتی به ارزش ۲۳ میلیارد دلار که در روزهای پایانی دولت دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری سابق امریکا به امضا رسیده ارتباطی به سفر هیات عالی‌رتبه اماراتی دارد که طی فردا به امریکا می‌رود تا با مقامات نظامی پنتاگون برای دو روز مذاکره و گفت‌وگو کند. این هیات اماراتی قرار است در مورد مسائل مهمی گفت‌وگو کند و آن‌ها به‌خوبی می‌دانند که امریکایی‌ها به‌شدت نیازمند ادامه این قرارداد برای درآوردن هزینه کمرشکن توسعه و تولید اف 35 هستند.

مسوولان به این روزنامه گفتند، پیامی که مسوول نسبتا سطح پایین دولت نوشته، اشاره می‌کند که این پیام تاکتیکی مذاکراتی قبل از نشست است. مسوولان دیگر گفتند، در حالی که امریکا نگرانی‌های امنیتی مشروعی دارد؛ اما نوعی حالت تدافعی برای نجات قرارداد فروش سلاح به هم‌پیمان حاشیه خلیج فارس وجود داشت. در این راستا نگرانی امریکا درباره نفوذ چین در داخل امارات افزایش یافته و شروطی را تعیین کرده که باعث می‌شود نسل پنجم جنگنده‌ها و پهپادهای پیشرفته هرگز در معرض جاسوسی چین قرار نگیرند.

با این حال، امارات در تلاش است تا تجارت خود را با چین گسترش دهد و در کنار آن نیز همکاری امنیتی و نظامی با غرب داشته باشد. درخواست امریکایی‌ها از امارات برای خودداری از به‌کارگیری فنآوری 5جی شرکت‌های چینی دردسر بزرگی برای مقامات ابوظبی ایجاد کرده بود و برخی از آن‌ها احساس می‌کنند نگاه آمرانه امریکا می‌تواند برای این کشور در آینده منجر به دردسر شود. با این اوصاف، تلاش برای رسیدن به تفاهم با سران کاخ سفید ادامه دارد. اینکه نتیجه چه خواهد شد مشخص نیست؛ اما به‌هر حال امارات احساس می‌کند باید بیشتر مسلح شود.

هر چند با توجه به مساحت امارات و تعداد اندک پایگاه‌های هوایی این کشور خرید تعداد زیاد جنگنده نمی‌تواند راه‌حل نهایی باشد، اما بسیاری از کارشناسان می‌گویند که هدف اصلی از خرید اف 35 و تجهیزات گران‌قیمت و پیشرفته به مبلغ بیش از 23 میلیارد دلار در واقع باجی است که اماراتی‌ها می‌خواهند به طرف امریکایی بدهند. اف 35 دیگر یک جنگنده پنهانکار به‌شمار نمی‌رود و توان حمل سلاح جنگنده‌ای مانند اف16 یا رافال به مراتب از آن بیشتر و حتی برد عملیاتی بیشتری هم دارند.